به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، «زلمی خلیلزاد»، نماینده آمریکا در امور صلح افغانستان در مصاحبه با شبکه تلویزیونی «طلوع‌نیوز» گفت: اگر شرایط مذاکره مطابق توافقنامه پیش برود، آمریکا ۵۴۰۰ نفر از سربازان خود را از افغانستان خارج می کند. این کشور اکنون ۱۴ هزار نیرو در افغانستان دارد.
پیشتر نیز، «دونالد ترامپ»، رئیس جمهوری آمریکا گفته بود که در صورت رسیدن به توافق صلح با طالبان، نیروهای نظامی آمریکا در یک منطقه افغانستان حضور خواهند داشت و پس از امضای توافقنامه با طالبان، شمار نیروهای آمریکایی در افغانستان با کاهش حدود سی درصدی، به ۸۶۰۰ نفر خواهند رسید.
آمریکا؛ ماندن یا رفتن از افغانستان
هدف اصلی جنگ افغانستان در سال ۲۰۰۱، به اصطلاح مبارزه با تروریسم، از بین بردن شبکه القاعده، طالبان و حامیان آن بود. اما با گذشت ۱۸ سال، تاکنون امریکا و متحدان آن در اهداف ادعایی دستاوردی نداشته اند.
به باور ناظران آمریکا با ادامه سال ها جنگ و خونریزی در افغانستان به این نتیجه رسید که مشکل افغانستان راه حل نظامی ندارد و باید از طریق دیپلماسی به جنگ داخلی در این کشور پایان دهد، به همین منظور تاکنون برای ۹ دور با طالبان افغانستان وارد مذاکره شده است
یکی از خواسته های اصلی طالبان در این مذاکرات خروج کامل نیروهای آمریکا از افغانستان بود، اما مورد پذیرش دولت آمریکا قرار نگرفت و حاضر شد که نزدیک به ۳۰ در صد نیروهای خود را از افغانستان خارج کند و ۱۴ هزار نیروهای مستقر در این کشور را به ۸ هزار و ۶۰۰ نفر کاهش دهد. از طرف دیگر عده ای مخالف خروج کامل نیروهای آمریکایی از افغانستان هستند با باور به اینکه، طالبان دوباره قدرت را در دست گرفته، دموکراسی و حقوق زنان این کشور دوباره دستخوش تغییرات گسترده می شود ویا به کلی از بین رود.
کارشناسان بر این باورند که منابع طبیعی افغانستان، همجوار بودن این کشور با چین و روسیه به عنوان دو رقیب دولت آمریکا بهانه ای برای حضور آمریکا در افغانستان است. لذا حضور نظامی آمریکا در این کشور ادامه می یابد. آمریکا چندین پایگاه خود را برای همیشه در افغانستان حفظ می کند و با توجه به تجربه ای که از روس ها، در خروج از افغانستان دارند تلاش می کنند تا خروجی آبرومندانه داشته باشند.
توجیه ناپذیری حضور نظامی آمریکا در عراق
باشروع جنگ آمریکا علیه عراق در سال ۲۰۰۳ خاورمیانه به انباری از باروت تبدیل شد. در این جنگ صدها هزار از مردم عراق جان خود را از دست دادند. نیروهای آمریکایی بعد از سرنگونی رژیم بعث، در سال ۲۰۱۱ از عراق خارج شدند، اما در سال ۲۰۱۴ پس از تصرف نواحی گسترده‌ای از شمال و غرب عراق توسط گروه «داعش» دوباره به عراق بازگشتند.
در حال حاضر حدود پنج هزار نظامی آمریکایی در عراق مستقر است و از نگاه برخی پس از شکست گروه «داعش»، آمریکا برای ماندن در عراق توجیه ندارد. آمریکا خواهان ماندن در خاورمیانه است و به گفته مقامات آمریکایی در این منطقه منافع دارد.
خاورمیانه به دلیل موقعیت استراتژیک نقش مهمی در سیاست های جهانی ایفا می کند و همواره مورد توجه قدرت های بزرگ خارجی بوده است. در این میان آمریکا به دلیل قدرت هژمون و برقراری روابط با دولت های منطقه ای از طریق پیمان های دفاعی و نظامی، نفوذ چشمگیری در منطقه داشته و همواره به این موضوع اشاره دارد که دارای منافع حیاتی در خاورمیانه است، لذا نسبت به معادلات سیاسی درخاورمیانه و جهتگیری های سیاسی کشورهای منطقه حساسیت زیادی دارد. در این راستا آمریکا برای جلوگیری از افزایش قدرت منطقه ای و اعمال فشار به این دولت ها، حضور مستقیم در این منطقه را در پیش گرفته است.
از نگاه کارشناسان، آمریکا از حضور نظامیان خود درخاورمیانه، به عنوان یک اهرم فشار علیه دولت های منطقه استفاده می کند و از طریق نمایش و اعمال قدرت سعی دارد کشورهای منطقه را به تمکین از خواست های خود وادار کند و تهدیدی نسبت به کشورهای منطقه است که سیاست های مخالف با آمریکا را دنبال می کند. از سوی دیگر می تواند موازنه قوا را به نفع ایالات متحده و متحدین آن تغییر دهد.
چین و روسیه؛ هدف حضور نظامی آمریکا در منطقه
یکی از دلایل حمله آمریکا به افغانستان و عراق، و حضور در این کشورها نشان دادن قدرت خود به سایر کشورهای رقیب همانند چین و روسیه بوده است که سعی دارند با یکجانبه گرایی ایالات متحده در سطح نظام بین الملل مقابله کنند و خود را به عنوان بازیگران کلیدی به رخ ایالات متحده بکشانند. لذا آمریکا با حضور مستقیم در این کشورها می خواهد این پیام را به سایرین منتقل کند که این کشور هنوز هم ابرقدرت جهان است و می تواند جهان را به گونه ای که می خواهد هدایت کند.
از سوی دیگر با توجه به اهمیت نقش اقتصاد در قدرت کشورها در نظام بین الملل و ظهور قدرت های اقتصادی جدید مانند چین و ژاپن که به عنوان رقبای اصلی ایالات متحده خود را مطرح کرده اند، موجبات نگرانی آمریکا را فراهم آورده است. از آنجایی که این اقتصادها برای رشد اقتصادی خود بیش از هر چیز به انرژی و بخصوص نفت خاورمیانه نیاز حیاتی دارند، ایالات متحده با حضور در منطقه نفتخیز خاورمیانه و عراق و کنترل بر جریان انتقال انرژی می خواهد از این مسئله به عنوان برگ برنده و اهرم فشار علیه دولت های مذکور استفاده کند.
آمریکا در جنگ افغانستان، سه هزار ۱۹۰ تن و در جنگ عراق نیز چهار هزار و ۷۶ تن از نیروهای خود را از دست داد که در مجموع هفت هزار و ۲۶۶ آمریکایی در دو جنگ افغانستان و عراق کشته شدند. علیرغم خوش بینی مقامات آمریکایی در جنگ عراق و افغانستان، می توان گفت که هیچ گونه نتایج عینی مثبت برای این کشور در بر نداشته است دستاوردهای لرزان، اهداف تحقق نیافته وآینده پریشان نتایج جنگ های آمریکا در افغانستان و عراق بود.
نظر شما