سید عباس صالحی روز یکشنبه در بازدید از نمایشگاه «به روایت نسخه‌خوانان» افزود: این نمایشگاه توانایی و میراث کهن در ارتباط با شبیه‌خوانی است؛ این نمایشگاه نشان می‌دهد که یک میراث غنی و قابل توجهی را در شبیه‌خوانی به عنوان نمایشنامه کهن داریم.
وی ادامه داد: در این نمایشگاه ترکیبی از توانایی‌های مختلف را در قالب یک مجموعه شاهد هستیم، از یک سو نمایش ایرانی را با قوتی هایی از لحاظ شخصیت، عناصر پشت صحنه، ترکیب کلام و گفتار می‌بینیم و این غنا بیانگر آن است که یک میراث کهن سنگین غنی نمایشی را در تعزیه و شبیه‌خوانی ایرانی داشته‌ایم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تاکید کرد: به طور طبیعی یک نگاه به این میراث این است که بین تاریخ نمایش ایرانی در قالب شبیه‌خوانی و تعزیه پیوند محکمی وجود دارد و نسخه‌های امروز نشان می‌دهد که اگر بخواهیم هنر نمایشی را در فضای ایران جلو ببریم و به ریشه خود توجه کنیم یکی از ریشه‌های اصیل همین نمایشگاه نسخ خطی است.
صالحی یادآور شد: از سوی دیگر در ایام محرم یکی از دغدغه‌هایی که همیشه بوده این است که حوزه مرثیه ما چگونه می‌تواند با ریشه غنی فکری دینی همراه باشد و با خرافات و تحریفات فاصله بیشتری بگیرد؛ اینکه شبیه‌خوانی ایرانی تلاش داشته با متون غنی سرکار داشته باشد و از منابع اصیل بهره ببرد نکته مهمی است.
وی افزود: یکی از نسخه‌های خوبی که در این نمایشگاه هم وجود دارد نسخه پدر محدث نوری صاحب «لولو و مرجان» است که هم شعر و هم خط ایشان موجود است، اینکه بزرگان علمی از قبیل پدر فاضل محدث نوری تلاش می‌کردند شبیه‌نویسی کنند و خط همان تعزیه را بنویسند نشان می‌دهد علمای دین توجه زیاد به این موضوع داشته و مصیبت‌ها از یک غنا و محتوای کامل‌تری برخوردار بوده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی افزود: در مجموعه این تاریخ کهن علاوه بر تاریخ نمایش یک تاریخ صحیح مصائب اهل‌بیت(ع) و همچنین شبیه‌خوانی جشن و سرور وجود دارد که دارای منبع کامل و دقیق است. می‌توان گفت بخشی از تاریخ ادبیات ما در این نمایشگاه وجود دارد، از آنجایی که تعزیه و شبیه‌خوانی با شعر اتفاق می‌افتد نمی‌توان تاریخ ادبیات ایران را خواند و از آن آگاهی پیدا کرد بدون آنکه به تاریخ تعزیه مراجعه شود زیرا بخش قابل توجهی از ادبیات ایران در قالب این تاریخ است.
صالحی اظهارداشت: هنرهای نمایشی تاریخ اهل‌بیت(ع) و تاریخ ادبیات ایران با نسخ تعزیه برای ما اهمیت پیدا می‌کنند و جایگاه خود را دارند، البته برای این اتفاق برخی ملزومات وجود دارد، ابتدا باید نسخه‌شناسی و نسخه‌یابی را داشت که کارهای خوبی در این زمینه انجام شده است، مجموعه فهرست نسخ که حدود یکهزار و ۲۸۰ مجلس از نسخه‌های خطی و چاپی است، دست‌مایه قابل توجهی است.
وی ادامه داد: پژوهش‌شناسی نسخ دومین موضوعی است که باید به آن اهمیت داد، اینکه این نسخ را با نگاه‌های پژوهشی تطبیقی و نگاه‌های محتوایی جلو ببریم باعث می‌شود خیلی از اتفاقات تاریخ نمایشی ایران نشان داده شود، برای نمونه اینکه از چه زمانی شرح صحنه وارد این ادبیات شده و یا شخصیت‌هایی که وارد این نمایش می‌شوند و حتی تابلوهای اعلام تعزیه به مثابه تابلوهای تبلیغاتی و اتفاقاتی از این قبیل ... به شمار می‌رود.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی افزود: موزه تعزیه به عنوان یک اتفاق مطرح است و باید مجموعه‌ای از دارایی‌های خود را در این حوزه در یک فضا جمع کنیم و این موزه می‌تواند در قالب نسخ و ابزارهای تعزیه باشد، باید مسیر گذشته تعزیه را با زمان حال پیوند دهیم و این هنر نمایش آئینی فرصت مناسبی برای تلفیق با هنر تعزیه آن هم با شرایط معاصر و نوآوری‌های جدید است.
صالحی با اشاره به موضوع موزه تعزیه هم گفت: باید یک عزم هم‌جانبه در این مورد وجود داشته باشد زیرا تعزیه به عنوان یک هنر، تاریخ، ملیت و اقلیم‌های متعدد است که ردپای این هنر از شمال تا جنوب و شرق تا غرب دیده می‌شود، ردپای تعزیه در کشور به عنوان یک جریان قوی هنر مطرح است و خیلی از دستاوردها را می‌توان با نگاه ملی، قومی و اقلیمی در این موزه داشته باشیم، بنابراین همکاری‌های اصحاب تئاتر، شهرداری و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی می‌تواند به این اتفاق کمک کند.
نمایشگاه «به روایت‌نسخه‌خوانان»
نمایشگاه «به روایت‌نسخه‌خوانان» در هفته سوم شهریورماه جاری در خانه هنرمندان ایران برپا شده و هفته آینده ادامه دارد.
این نمایشگاه مجموعه‌ای از ۷۰ تصویر شبیه‌نامه دست‌نویس و گزیده شده از مجموعه‌های مهم شبیه‌نامه دوره قاجار است که با پژوهش و جستجوی چندین‌ساله رضا کوچک‌زاده کارگردان و پژوهشگر هنرهای نمایشی انتخاب و برای نمایش به شکل پوستر درآمده‌است.
علاقه مندان به شبیه‌خوانی، هنرهای‌نمایشی و مردمی می‌توانند روزهای ۱۵ تا ۲۶ شهریورماه از ساعت ۱۴ تا ۲۱ در گالری‌های ممیز و زمستان خانه هنرمندان ایران واقع در خیابان ایرانشهر، پارک هنرمندان تماشاگر این آثار باشند.
نظر شما