هر ساله با فرا رسیدن فصل گرما و افزایش دمای بالای ۴۰ درجه سانتیگراد، وزش بادهای گرم و سوزان و برخی عوامل انسانی مانند بلایی ویرانگر مراتع، جنگل ها، عرصه ها و منابع طبیعی ازجمله مناطق جنگلی در استان هرمزگان را نابود می کند.
خطاهای انسانی از قبیل سهل انگاری ساکنان و مسافران نیز این عامل طبیعی را تقویت کرده به طوری که در برخی مناطق آتش سوزی مکرر تابستانی خسارت های بسیاری به جنگل ها و مراتع استان در سال جاری وارد کرده است.
در بهار امسال که یکی از گرم ترین فصل ها در سال های اخیر استان هرمزگان به شمار می رود، دمای هوا از ۵۰ درجه سانتیگراد بالاتر و وزش بادهای گرم و سوزان بر پوشش گیاهی و خشک منطقه تاثیر گذاشته است.
اصطلاح آتش سوزی جنگل فقط به آتش سوزی هایی که در جنگل روی می دهد گفته نمی شود بلکه به دیگر آتش سوزی های مشابهی که در طبیعت وحش مانند چمن زار، بیشه زار، بوته زار و خاک باتلاقی روی می دهد گفته می شود.
همه آتش سوزی ها با سه ویژگی توصیف می شوند: ویژگی های فیزیکی، نوع سوخت و تاثیر و آب و هوا بر روی آتش.
تاثیر آتش سوزی بر ویژگی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی اکوسیستم
آتش سوزی یکی از آشفتگی های رایج در اکوسیستم جنگلی است که به صورت طبیعی یا مصنوعی ایجاد شده و در هر دو حالت تاثیرات قابل توجهی را بر ساختمان و ترکیبات خاک، موجودات زنده خاکزی، چرخه آب و پوشش گیاهی جنگل برجای می گذارد.
آتش سوزی های شدید و کنترل نشده منجر به تغییر خصوصیات فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خاک شده و با کاهش مواد آلی، چرخه عناصر غذایی را تحت تاثیر قرار داده است.
تغییر خاک تحت تاثیر آتش به دلیل حرارتی است که تولید می شود و برای تغییر در خصوصیات شیمیایی و در پی آن تغییرات فیزیکی و بیولوژیکی کافی است.
ضروری است مدیران جنگل ها در جهت کنترل آتش سوزی، با توجه به شرایط موجود در جنگل، آب و هوا، رطوبت خاک و سوخت موجود به برنامه ریزی پرداخته و بر این اساس نوع شدت، زمان و مکان دخالت را تعیین کنند تا شرایط ایجاد آتش سوزی های طبیعی کاهش یابد.
همچنین با ایجاد آتش برهای بیشتر در اطراف جنگل از پیشروی حریق جلوگیری کرده و با آگاه سازی مردم از فواید مراتع، تاثیرات منفی آتش بر محیط زیست انسان و حیوان، به آموزش روش های پیشگیری از آتش سوزی طبیعی پرداخته تا با همکاری مردم کنترل شود.
با این روش می توان پایدارترین اکوسیستم خشکی به عنوان محیط زیستی سالم و پایدار برای موجودات زنده و انسان های نسل حاضر و آینده حفظ شود.
انسان، علت اصلی آتش سوزی جنگل ها و مراتع
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور گفت: ۹۵ درصد آتش سوزی ها مربوط به عامل انسانی است.
سرهنگ علی عباس نژاد اظهار داشت: آتش سوزی در جنگل های کشور طی خرداد ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۰ درصد افزایش یافته است.
وی افزود: در دو ماه نخست سال جاری به علت سرد بودن هوا و ورود کمتر مردم به عرصه های طبیعی، آتش سوزی زیادی نداشته ایم اما در خردادماه آمار آتش سوزی ها افزایش یافت به طوری که در جنگل ها، ۹۰ فقره و در مراتع ۳۰۰ فقره آتش سوزی گزارش شد.
عباس نژاد خاطرنشان کرد: بر اثر آتش سوزی در خرداد ماه امسال، علی رغم تلاش های یگان حفاظت از منابع طبیعی حدود ۵۰۰ هکتار از جنگل های کشور آسیب دید.
وی ادامه داد: بررسی ها نشان می دهد که ۹۰ تا ۹۵ درصد آتش سوزی ها در منابع طبیعی، منشا انسانی دارد و برخی افراد با آتش روشن کردن در جنگل ها و انداختن ته سیگار و یا اشیایی که نور را منعکس می کنند موجب آتش سوزی در سطح جنگل ها و مراتع می شوند.
این مقام مسوول، سوزاندن علف های مزارع نزدیک به جنگل ها و عدم کنترل آتش را از دیگر عوامل آتش سوزی در زمین های طبیعی اعلام کرد و گفت: برخی از آتش سوزی ها نیز عمدی و ریشه در اختلافات منطقه ای دارد.
به گفته وی، در خردادماه امسال بیشترین میزان آتش سوزی ها مربوط به استان های خوزستان، کردستان و کهگیلویه و بویراحمد بوده است.
فرمانده یگان حفاظت سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور اضافه کرد: در سال جاری با توجه به افزایش چشمگیر نزولات آسمانی، پهنه مرتعی پوشیده از علف است و با گرمای هوا و خشک شدن آنها، امکان آتش سوزی در این زمین ها بیشتر شده و مردم هم باید در صورت ورود به این عرصه ها مراقبت های لازم را انجام دهند.
مهار ۸ مورد آتش سوزی در جنگل های هرمزگان
مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری هرمزگان گفت: از ابتدای سال جاری تا کنون ۸ مورد آتش سوزی در جنگل هاو مراتع اتفاق افتاده که در کمترین زمان توسط نیروهای یگان حفاظت مهار شده است.
امید ذاکری افزود: در مدت یک سال گذشته، بارش های خوبی در این استان به وجود آمده که باعث خشک شدن گیاهان علفی در فصل تابستان می شود و احتمال آتش سوزی نیز بالا می رود زیرا وزش باد از علت گسترش آن می شود.
وی با اشاره به اینکه هیزم و مواد اولیه برای آتش سوزی در سطح مراتع وجود دارد بیان کرد: مردم از برپا کردن آتش های غیر ضروری پرهیز کنند و ظرف های پلاستیکی، شیشه ای، کبریت و دخانیات را بدون خاموش کردن در طبیعت رها نکنند.
این مقام مسوول اظهار داشت: همچنین طی یک سال گذشته، ۵ مورد آتش سوزی در استان به علت وجود پسماندهای زراعی در مزارع اتفاق افتاده است.
ذاکری خاطرنشان کرد: سامانه تلفنی ۱۵۰۴ مربوط به امداد جنگل و مرتع است و یگان حفاظت از منابع طبیعی در طول شبانه روز آماده دریافت گزارش های مردمی در خصوص آتش سوزی ها می باشد.
افزایش خطر آتش سوزی در جنگل های هرمزگان در اثر گرما
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی هرمزگان بیان کرد: فصل گرما و افزوده شدن دمای هوا، خطر آتش سوزی جنگل ها و مراتع را افزایش می دهد.
سرهنگ رحیم اسفندیاری با اشاره به افزایش میزان بارش ها و پوشش گیاهی مراتع استان در سال جاری افزود: با توجه به اینکه گیاهان فصل گرما، خشک شده و در معرض حریق قرار می گیرند، مردم باید از هرگونه طبخ غذا در طبیعت پرهیز کنند زیرا هر خطایی موجب بروز آتش سوزی می شود.
وی عنوان کرد: باید به دهیاران و شوراهای اسلامی روستاها آموزش های لازم داده شود، زیرا آشنایی آنها با انواع مواد آتش زا، حریق، نحوه پیشگیری و مقابله با آتش سوزی در مراتع و کنترل اطفا حریق ضروری است.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی هرمزگان خاطرنشان کرد: با توجه به اهمیت حفاظت طبیعت و جلوگیری از هرگونه آتش سوزی، همه نیروها در آماده باش کامل می باشند.
۱۵۰۴ پل ارتباطی مردم و یگان حفاظت از منابع طبیعی
جانشین یگان حفاظت منابع طبیعی هرمزگان گفت: سامانه گویای ۱۵۰۴ به عنوان پل ارتباطی بین طبیعت دوستان و این اداره کل می باشد که از سال ۹۲ در کشور راه اندازی شده است.
اسماعیل خادمی بیان کرد: هدف از راه اندازی سامانه ۱۵۰۴، حفظ منابع طبیعی و خدادادی است و استفاده از این سامانه رایگان بوده که مردم می توانند در صورت مشاهده هرگونه آتش سوزی، تخریب و تصرف عرصه های منابع طبیعی تماس بگیرند.
وی خاطرنشان کرد: ماموران یگان حفاظت از منابع طبیعی پس از دریافت تماس ها در کمترین زمان به محل اعزام شده و اقدامات لازم را انجام می دهند.
جانشین یگان حفاظت منابع طبیعی هرمزگان عنوان کرد: بر اساس قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها، آتش روشن کردن در جنگل و آتش سوزی در آن جرم است و مجازات نقدی و حبس را به همراه دارد.
خادمی افزود: طبق مواد ۴۵، ۴۶ و ۴۷ قانون حفاظت و بهره برداری از جنگل ها، آتش زدن نباتات در مزارع و باغات داخل یا مجاور مراتع بدون اجازه و نظارت ماموران جنگلبانی ممنوع است.
وی دادمه داد: در صورتی که به علت بی مبالاتی حریقی در جنگی رخ دهد، مجرم از دوماه تا یک سال حبس و همچنین هر فردی در تنه درخت «پی زده یا کت» و یا درون آن آتش روشن کرده باشد به پرداخت جریمه نقدی محکوم می شود.
اعزام تیم آتش نشانی برای کنترل آتش سوزی در نخلستان سیاهو
استاندار هرمزگان ضمن اعلام آمادگی کامل مدیریت بحران برای کنترل و مهار آتش سوزی ها در جنگل و مراتع استان گفت: ۳ تیم آتش نشانی از قطب آباد، فین و بندرعباس برای اطفاء حریق نخلستانی در سیاهو به منطقه اعزام شده اند که با تلاش امدادگران مهار شد.
فریدون همتی اظهار کرد: از زمان اعلام آتش سوزی تا کنون، علاوه بر تیم بررسی از مدیریت بحران استانداری، تیم های مختلف امدادی نیز به منطقه مورد نظر اعزام شده اند.
وی افزود: وقوع این آتش سوزی در منطقه ای غیرقابل عبور موجب سخت تر شدن روند اطفاء شده است اما با این وجود نیروهای آتش نشانی و امدادی در حال تلاش هستند.
سوختن ۱۰۰ اصله درخت در راونگ میناب
دهیاری روستای راونگ میناب گفت: ۱۰۰ اصله درخت در یکی از باغ های میوه این روستا دچار آتش سوزی شد.
محمد جعفری اضافه کرد: یک باغ نخیلات و لیمو به مساحت بیش از یک هکتار در روستای راونگ بخش مرکزی در شهرستان میناب دچار آتش سوزی شده است.
وی اضافه کرد: دلیل این آتش سوزی مشخص نشده و احتمال می رود به علت دمای بالای هوا بوده است.
وی ابراز کرد: همچنین بر اثر آتش سوزی در روستاهای خشک آباد، اسلام آباد و زهوکی بخش بندزرک میناب، بخشی از زمین های این روستاها در آتش سوخت.
با عبور از فصل گرما خطر آتش سوزی کمتر می شود
همزمان با عبور فصل گرما تا چند ماه آینده از استان، می توان گفت خطر وقوع آتش سوزی کمتر می شود ولی حافظان و دوستداران طبیعت باید توجه داشته باشند که همچنان بیشترین تهدیدها ازسوی انسان ها اتفاق می افتد.
لازم است که مردم استان آموزش های لازم برای نگهداری از منابع طبیعی پیرامون خود فرا گیرند تا با سهل انگاری طبیعت را به آتش نکشند.
این ها در صورتی اتفاق می افتد که مسوولان ادارات و سازمان های مرتبط، برنامه ریزی دقیق تری داشته باشند تا شاهد وقوع آتش سوزی در طبیعت نباشیم.
۶۰۴۸/۹۹۴۴
نظر شما