دونالد ترامپ این روزها وانمود می‌کند که بر سیاست خارجی دولت خود اشراف و تسلط دارد، برکناری جان بولتون هم شاید در همین چهارچوب قابل ارزیابی باشد. با این حال هر روز تناقضات بیشتری در سیاست خارجی او خودنمایی می کند. تناقضاتی که نشان می‌دهد سخنان و رفتارهای او غیرقابل اطمینان هستند.
ترامپ اساسا فردی ساختار شکن است. نه ساختارهای تصمیم گیری را به رسمیت می شناسد و نه اعتقادی به رسانههای رسمی دارد. هرچه به ذهنش برسد از طریق توییتر شخصی آن را اعلان عمومی می‌کند و اصولا توجهی به جایگاه رسمی خود ندارد و در بسیاری موارد پیام‌هایی متناقض ارسال می کند. او اخیرا با نوشتن مطلبی در توییتر خود گفته‌های پیشین و تکراری خود را برای آمادگی مذاکره بدون پیش شرط با ایران، منکر شد.
رئیس جمهور آمریکا بامداد ۲۵ شهریور در حساب کاربری خود در توئیتر نوشت: «رسانه‌ها اخبار جعلی می‌گویند که من تمایل دارم با ایران بدون شرط دیدار کنم. این یک شرح غلط است (مثل همیشه!)».
این در حالی است که تاکنون بارها و در موارد مختلف، دونالد ترامپ در جمع خبرنگاران در مورد مذاکرات بدون پیش شرط با ایران سخن گفته‌است. علاوه بر خود ترامپ، مقام‌های ارشد دولت او نیز چند بار از آمادگی برای انجام مذاکرات بدون پیش‌شرط با ایران سخن گفته‌اند.
همین ۵ روز پیش مایک پومپئو وزیر امور خارجه آمریکا در جریان نشست مطبوعاتی مشترکی همراه وزیر خزانه‌داری این کشور در ۱۹ شهریور ماه در پاسخ به پرسشی درباره افزایش احتمال دیدار روحانی و ترامپ در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل گفت: «رئیس‌جمهوری آمریکا قبلا به روشنی گفته که آماده است بدون هیچ پیش‌شرطی با حسن روحانی دیدار کند.»
رئیس‌جمهور آمریکا روز دوشنبه هشتم مرداد برای دیدار با رهبران ایران اعلام آمادگی کرد و گفت که «هیچ شرطی هم در این زمینه ندارد». ترامپ در یک کنفرانس خبری مشترک با جوزپه کونته، نخست‌وزیر ایتالیا، در پاسخ به این پرسش که آیا حاضر است با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، ملاقات کند، گفت که «من قطعا آماده‌ام با رئیس‌جمهوری ایران دیدار کنم، اگر وی مایل به این کار باشد و این ملاقات نیز بدون هیچ شرطی خواهد بود.»
پیش از آن و اول تیرماه امسال هم ترامپ در گفت وگو با شبکه خبری «ان بی سی» گفت که هیچ پیش‌شرطی برای مذاکره با ایران ندارد.
از موارد دیگر سخنان مایک پومپئو در روز ۱۲ خرداد است او در دیدار با ایگنازیو کاسیس، همتای سوئیسی خود گفت که کشورش آماده است با جمهوری اسلامی بدون پیش‌شرط وارد گفت‌وگو شود. او ادامه داد که آماده‌ایم برای گفت‌وگو با رهبران ایران سر میز بنشینیم.
با این اوصاف سخنان ضد و نقیض از سوی رئیس جمهور آمریکا و اطرافیان وی موضوع تازه ای نیست و اکنون بار دیگر با تغییر موضع او در مورد مذاکره بدون پیش شرط با ایران بروز یافته است.
چندی پیش روزنامه فرانسوی فیگارو در مقاله ای به قلم «ران هالِوی» تاریخدان فرانسوی نوشت که سیاست دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا در برابر ایران، نامفهوم و سرشار از تناقض و خشونت است. به نوشته هالوی، دونالد ترامپ که سیاست حداکثر فشار را با وضع شدیدترین تحریم ها بر علیه اقتصاد ایران اِعمال کرده، از سویی مقامات ایران را به مذاکره دعوت می کند و از سوی دیگر سیستم دفاع موشکی این کشور را مورد حملات سایبری قرار داده و از وضع تحریم های جدید بر علیه تهران خبر می دهد.
این مقاله با اشاره به شخصیت غیرقابل پیش بینی رئیس جمهوری آمریکا و سیاست متناقض و زیگزاگی او در برابر ایران، تاکید می کند که سرانجام تحریم ها بر علیه تهران، نامشخص است.
این عدم اطمینان به سیاستها و اظهارات ترامپ درباره ایران حتی در میان مقامات آمریکایی نیز وجود دارد چندی پیش جیمز کومی، رئیس سابق اف‌بی‌آی گفته بود که «دونالد ترامپ کسی را ندارد که مانع از تصمیم‌های فکر نشده او شود». او نسبت به نگرش و روش زمامداری ترامپ ابراز نگرانی کرده و گفته بود که گاه سخنان رئیس جمهوری با هنجارهای پذیرفته شده در جامعه آمریکا همسویی ندارد.
این فرض وجود دارد که ترامپ عامدانه تلاش می کند که دو پهلو صحبت کند تا تصمیم گیری برای طرف مقابل دشوار شود اما این رویکرد در سیاست خارجی ترامپ با هر قصد و نیتی که باشد، او را به رئیس جمهوری که تعادل رفتاری ندارد، تبدیل کرده است.
نظر شما