حمله پهپادی نیروهای حوثی یمنی به تأسیسات شرکت آرامکو عربستان که منجر به توقف صادرات ۵.۷ میلیون بشکه در روز شد، حواشی زیادی را در رسانه‌های خارجی به دنبال داشت. بسیاری از این رسانه‌ها احتمال وقوع جنگ بین ایران و آمریکا را بالا می‌دانستند و مواضع مسئولان کشورهای عربستان و آمریکا را در همین جهت پوشش میدادند. در همین راستا برخی از کانال‌های تلگرامی نیز، به انتشار این قبیل خبرها پرداختند. به عنوان نمونه، کانال بی بی سی فارسی در مطلبی در روز ۲۵ شهریور ماه نوشت:
واکنش ترامپ به حمله به تاسیسات نفتی عربستان: آماده اقدام نظامی هستیم
دونالد ترامپ در اولین واکنش به حمله روز شنبه به تاسیسات نفتی عربستان که تولید این کشور را دچار اختلال جدی کرده است گفته آمریکا در صورت تایید سوءظن ها در مورد اینکه چه کسی عامل حمله بوده آماده اقدام نظامی است.
کانال آمدنیوز نیز در مطلبی در همان روز به نقل از برایان هوک، نماینده ویژه ایالات متحده در امور ایران، نوشت:
حمله به عربستان قطعا نه از سوی شورشیان حوثی در یمن انجام شده و نه از خاک عراق
این کانال همچنین در همین خبری به نقل از ائتلاف سعودی منتشر کرد که گفته بود حمله به آرامکو از خاک یمن صورت نگرفته است.
بی بی سی فارسی همچنین در روز ۲۷ شهریور ماه در خبر دیگری نوشته بود:
مقامات ارشد آمریکایی به شبکه خبری سی‌بی‌اس گفته‌اند که آمریکا مبدا دقیق حملات به تاسیسات نفتی عربستان سعودی را شناسایی کرده است. به گفته این مقامات مبدا شلیک موشک‌های کروز و مبدا پرواز پهپادها در جنوب ایران و در منتهی‌الیه شمالی خلیج فارس بوده است.
این نوع خبرها که شائبه وقوع درگیری میان ایران و آمریکا را ایجاد می‌کرد، فضای رسانه‌های انگلیسی وعربی زبان را تحت تأثیر خود قرار داده بود. اما در میان کاربران توئیتر فارسی، خبری از نگرانی بابت وقوع جنگ نبود.
برای بررسی دقیق‌تر، شبکه اجتماعی توئیتر در روزهای ۲۵ و ۲۶ شهریور، یعنی در روزهایی که بیشترین فضاسازی رسانه‌ای مبنی بر احتماع وقوع جنگ صورت گرفته بود، مورد بررسی داده‌کاوانه قرار گرفت. یافته‌های حاصل از داده‌کاوی و بررسی توئیت‌های پرلایک منتشر شده در رابطه با حمله با آرامکو و خطر وقوع جنگ نشان می‌دهد که تنها در ۷ توئیت پرلایک ابراز نگرانی بابت وقوع جنگ شده است. این در حالی است که در میان توئیت‌های پرلایک، ۳۹ توئیت با محتوای خبررسانی بابت احتمال وقوع جنگ میان ایران و آمریکا منتشر شده است. این توئیت‌ها عمدتا از جانب مخالفان جمهوری اسلامی منتشر شده‌اند. براندازان و مخالفان جمهوری اسلامی همچنین در تویئت‌های جداگانه‌ای با انتقاد از سیاست‌های خارجی جمهوری اسلامی، ایران را متهم به تلاش برای ایجاد جنگ کردند. نکته قابل توجه آن است از میان چند صد توئیت پرلایکی که در هر روز در توئیتر منتشر می‌شود، فقط تعداد ۳۹ توئیت به موضوع احتمال وقوع جنگ اختصاص داشته و ۷ توئیت حاکی از نگرانی بابت وقوع جنگ بوده است که نمودار آن در پایین دیده می‌شود:
علی رغم فضاسازی‌های مخالفان جمهوری اسلامی مبنی بر احتمال وقوع جنگ، ۱۲ توئیت طنز در رابطه با وقوع جنگ منتشر شده که نشان از بی‌اهمیت تلقی شدن آن نسبت به کاربران توئیتری دارد. در ۶ تویئت پرلایک نیز، احتمال وقوع جنگ منتفی دانسته شده است. یکی از کاربران در همین رابطه نوشته است:
هنوز آثار حمله‌ی دو سه ماه پیش آمریکا از توییتر نرفته ، باز شروع کردین
ترامپ تاجره نظامی نیست جنگ نمیشه بفهمید فقط داره پول درمیاره ، والسلام
بی‌توجهی کاربران توئیتری به احتمال وقوع جنگ، باعث تعجب برخی از تحلیلگران شده است. در همین راستا، حسن نمکدوست، استاد ارتباطات و روزنامه‌نگاری در توئیتی نوشته است:
در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان بحث احتمال وقوع جنگ میان آمریکا - عربستان و ایران بسیار داغ است. در رسانه‌های اجتماعی فارسی از جمله توئیتر این بحث حتی گرم نیست. کدام فضا واقعی است؟ راهنمایی بفرمایید ممنون می‌شوم. پ.ن. قضاوت من برپایه مطالبی است که می‌بینم. اصلا درست می‌بینم؟
به نظر می‌رسد که این استاد دانشگاه درست دیده است و برخلاف فضای رسانه‌های انگلیسی و عربی زبان، موضوع جنگ در توئیتر داغ نبوده است. تحلیلگران و جامعه‌شناسان باید این امر را تحلیل کنند اما به نظر می‌رسد سابقه رفتار دولت ترامپ کاربران توئیتری را به این نتیجه رسانده است که بخاطر فضاسازی‌های رسانه‌ای نباید نگران وقوع جنگ شوند.
نظر شما