در گزیده ای از یادداشت روزنامه شرق به قلم کوروش احمدی آمده است: مسئله تحریمهای ظالمانه علیه ایران از مهمترین موضوعات در دستور کار نشست مجمع عمومی بود و شماری از قدرتهای بزرگ تلاش بسیاری برای نزدیککردن مواضع ایران و آمریکا به هم صورت دادند. پادرمیانیهایی که از چند ماه قبل ازجمله از طریق تلاشهای رئیسجمهور فرانسه آغاز شده بود، تا حد زیادی تحت تأثیر حملهای قرار گرفت که توسط حوثیها علیه برخی تأسیسات نفتی عربستان انجام شد. این تحول متأسفانه درست در آستانه تشکیل نشست مجمع عمومی رخ داد و آمریکا و دیگر کشورهای معاند کوشیدند تا از آن بیشترین بهره را در جهت تضعیف مواضع سیاسی ایران در سطح بینالمللی ببرند. باز هم متأسفانه این کشورها تا حدی نیز توفیق یافتند تا بخش عمده انرژی هیئت ایرانی را مصروف این واقعه و خنثیکردن تلاشهای گسترده برای نسبتدادن آن به ایران کنند. با توجه به بنبست موجود که ناشی از سرسختی آمریکا و ناتوانی اروپا است، سخنرانی دیشب دکتر روحانی عملا نمیتوانست چیزی بیشتر از تکرار مواضع ایران درباره بحران برجام باشد و عملا نقطه پایانی بر پادرمیانیها حداقل در مقطع کنونی نگذارد. ایشان ضمن مرور سوابق امر و تأکید بر عدم پذیرش مذاکره در شرایط تحریم، روشن کرد که ایران همچنان بر لزوم برداشتن اولین قدم مثبت توسط آمریکا تأکید دارد. البته برخی نکات تازه نیز میتوان در سخنرانی ایشان سراغ گرفت؛ ازجمله اینکه «تنها راه، بازگشت به تعهدات است» و «اگر به اسم برجام حساسیت دارید به رسم آن برگردید و حداقل به قطعنامه ۲۲۳۱ پایبند باشید». و نیز «حداقل شما ... در برابر حداقل ما» هرچند با توجه به سوابق و زمینهها میتوان از این عبارات برداشتهای خاصی داشت؛ اما نظر به سیالبودن مواضع و عدم اجماع در داخل راجع به جزئیات، هرگونه تعبیر و تفسیری بعید است خیلی راه به جایی ببرد. سخنرانی ایشان همچنین حاوی هشدارهایی بود.
سخنان ترامپ راجع به ایران در مجمع عمومی اگرچه از نظر شکلی توهینآمیز بود؛ اما به لحاظ محتوا و برخلاف برخی تهدیدات اخیر او به اقدام نظامی در پی حمله به آرامکو، تهدیدآمیز نبود. اشاره او به حمله مذکور گذرا بود و به اعمال تحریمهای جدیدی بهعنوان واکنش آمریکا بسنده کرد. درحالیکه تم اصلی سخنرانی ترامپ تأکید بر رهیافت «آمریکا نخست» و رد چندجانبهگرایی و جهانگرایی بود؛ اما درباره ایران از کشورها خواست تا با او همراه شوند. چنین درخواستی در گذشته مورد اعتنای چندانی قرار نگرفته و آمریکا در رابطه با ایران در نوعی انزوای سیاسی قرار داشته است. هرچند که مقامات تندرو آمریکا در روزهای اخیر کوشیدهاند تا با سوءاستفاده از حمله حوثیها به تأسیسات نفتی عربستان تحولی در شرایط ایجاد کنند. همچنین درخورتوجه بود که ترامپ در سخنرانی خود دعوت به مذاکره را تکرار نکرد. نکته مهم دیگر در سخنان ترامپ، عدم تکرار دعوت به مذاکره با مقامات ایران بود؛ هرچند که در خاتمه این بخش از سخنرانیاش به «آمادگی رهبران شجاع برای صلح» اشاره کرد.
نظر شما