چالش های پیش روی عملیات نظامی ترکیه درشمال سوریه

سه روز پیش  رئیس جمهوری ترکیه از آغاز قریب الوقوع عملیات نظامی در شمال سوریه علیه کردهای این کشور خبر داد.

 "دونالد ترامپ" رئیس جمهوری آمریکا نیز روز گذشته (دوشنبه) دستور خروج نظامیان آمریکایی از سوریه را صادر کرد.

به دنبال اعلام ترامپ برای خروج از شمال سوریه، کردهای سوریه تاکید کرده اند که آمریکا با خارج کردن نیروهایش در مرزهای سوریه و ترکیه در واقع به کردها از پشت خنجر زده است.

تارنمای خبری بی بی سی عربی در گزارشی به تحولات جدید در مرزهای مشترک سوریه و ترکیه و تحرکات اخیر آنکارا پرداخت و نوشت که ارتش ترکیه همچنان به استقرار نیروها و تجهیزات نظامی  خود در مناطق مرزی تحت سیطره "نیروهای دموکراتیک سوریه" موسوم به «قسد» ادامه می دهد تا خود را برای آغاز یک عملیات نظامی آماده کند که به عقیده ناظران طولانی مدت خواهد بود.

آنچه در ادامه می آید ترجمه گزارش یادشده است:

عملیات جدید ترکیه متفاوت از دو عملیات سابق است

این سومین بار خواهد بود که نیروهای ترکیه عملیاتی را در شمال سوریه علیه کردها انجام می دهند. نخستین عملیات ترکیه به نام «سپر فرات» در آگوست (مرداد و شهریور) سال  ۲۰۱۶ منجر به اشغال  مناطق اعزاز تا جرابلس سوریه شد و دومین عملیات تحت عنوان «شاخه زیتون» در آغاز سال ۲۰۱۸ صورت گرفت که به اشغال منطقه عفرین انجامید.

اما این عملیات که بنابر اعلام رسانه های ترکیه «چشمه صلح» نام دارد، مانند دو عملیات سابق نیست. این عملیات در مساحتی به میزان ۴۶۰ کیلومتر از کرانه غربی رود فرات تا مرزهای مشترک سوریه و عراق و به عمق ۳۰ تا ۴۰ کیلومتری خاک سوریه را شامل می شود.

مساحت در نظر گرفته شده برای این عملیات بسیار گسترده است ونفوذ و حضور نیروهای ترک در آن چندین برابر عملیات های پیشین است. این مسئله احتمالات زیادی را به دنبال خواهد داشت. از جمله اینکه نیروهای کُرد، ترکیه را مجبور به ادامه نبرد در امتداد نوار مرزی خود کند. در این صورت آنکارا مجبور به تخلیه ساکنان ترک از مناطق مرزی می شود تا غیرنظامیان از اصابت خمپاره و موشک در امان بمانند.

کارشناسان نظامی پیش بینی کردند که ترکیه به راحتی می تواند چند کیلومتر در خاک سوریه پیشروی داشته باشد اما تامین امنیت این منطقه و پاکسازی آن، مدت زیادی طول خواهد کشید. به ویژه اینکه این مناطق مسکونی است و میلیون ها شهروند کُرد و عرب در آن ساکن هستند و بخش اعظم آن نیز زمین کشاورزی است.

نیروهای کرد تجهیزات نظامی پیشرفته دارند

ز سوی دیگر، نیروهای دموکراتیک سوریه توانستند در نبرد با تروریست های داعش مقادیر زیادی سلاح و تجهیزات نظامی پیشرفته آمریکایی به دست بیاورند. این مسئله ماموریت ترک ها را کمی دشوار می کند. همچنین عدم پشتیبانی هوایی ارتش ترکیه از مناطقی که بیش از ده کیلومتر از مرز ترکیه فاصله دارند،  کار ترک ها را به مرور زمان دشوار خواهد کرد. در این شرایط، مجبور خواهند شد از پهپادها کمک بگیرند؛ با توجه به اینکه مناطق تحت عملیات نیز تحت سیطره هوایی نیروهای ائتلاف ضد داعش است.

ظهور دوباره داعش

اما چالش بزرگتر این است که احتمال دارد کُردها در واکنش به عقب نشینی نیروهای آمریکایی از شمال سوریه، صدها تن از عناصر داعش را که زندانی کردند، آزاد کنند. در این صورت در حال نفوذ این عناصر به خاک ترکیه، این کشور باید در جبهه دیگری نیز نبرد کند.

احتمال بروز آشوب در شهرهای کردنشین ترکیه

مسئله دیگر، موضع کردهای داخل ترکیه است. احتمال دارد شهرهای کردنشین ترکیه در جنوب و جنوب شرقی این کشور به  خشونت و درگیری کشیده شود و یک بار اضافی بر دوش نیروهای امنیتی ترکیه تحمیل کند. البته خبرهایی نیز از اقدام ترکیه برای استقرار نیروهای امنیتی بیشتر در شهرهای کردنشین برای جلوگیری از بروز آشوب، منتشر شده است.

تاثیر عملیات ترکیه در شمال سوریه بر اقتصاد این کشور

ناظران معتقدند که شکل رویارویی و ماهیت واکنش کردها به تحرکات ترکیه، به احتمال زیاد تاثیر منفی بر اقتصاد ترکیه خواهد داشت؛ آن هم در شرایطی که این کشور سال ها درگیر بحران اقتصادی است و این مسئله کار را برای ترک ها در صورت طولانی شدن عملیات، پیچیده تر خواهد کرد.