بنای تاریخی برج کاشانه بسطام در جنوب شهر بسطام و مجاورت مسجد جامع این شهر، بر اساس کتیبه سر در ورودی، سال ۸۰۰ هجری قمری ساخته شده و دقت و ظرافتی که در ساخت این بنا به کار گرفته شده هر تماشاگری را شیفته میکند.
برخی از شرقشناسان از جمله آندره گدار بر این گمان اند که این بنا از آثار غازانخان مغول و نام اصلی آن غازانه بوده که به مرور زمان و بدون توجه به اصل آن کاشانه نامیده شده، اما به عقیده اهالی بسطام، این برج آتشکده زردشتیان قبل از اسلام بوده است.
در دورههای بعد از اسلام، از این برج برای دیدهبانی بسطام استفاده میشد و با توجه به اسلوب ساختمان و عوامل دیگر، این بنا به رصدخانه نیز شباهت دارد.
بلندای این برج از درون ۲۴ متر و از بیرون نزدیک به ۲۰ متر است. شکل خارجی آن چند ضلعی منتظم 30 ضلعی است و در بالای برج کاشانه دو حاشیه از آجرهای بزرگ وجود دارد که روی آن مطالبی نوشته شده و در ضلع جنوب غربی این برج روی یک آجر کلمه بسم الله الرحمن الرحیم با خط ثلث جلی دیده میشود.
آجرهایی که در قسمت بالای این برج به کار رفته با آجرهای ساختمان برج متفاوت است و این حاکی از آن است که سقف آن به مرور زمان فرو ریخته و در دورههای بعدی تعمیراتی در آن انجام شده است. درِ ورودی برج از داخل مسجد جامع و مجاور محراب مسجد قرار گرفته است.
قبل از ورود به برج کاشانه، دالان کوچکی وجود دارد که سه طرف آن گچبری شده و در اطراف و بالای دالان، آیةالکرسی و در دو طرف دیگر عباراتی به زبان عربی به چشم میخورد.
در وسط این برج نیز، چاه عمیقی وجود دارد، برای رسیدن به بالای برج کاشانه باید از پلههای کوچک و راهروی تاریک داخل آن عبور کرد، ولی در بالای برج میتوان زیبایی ها شهر بسطام را از ارتفاع به نظاره نشست.
برج کاشانه بسطام با نام برج آرامگاهی نزدیک مسجد جامع با جلوه و شکوه مثالزدنی در ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شماره ۶۹ به ثبت آثار ملی ایران رسیده است.
خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا) استان سمنان در موضوعهای مختلف فرهنگی و اجتماعی پروندههای خبری ویژه را با برنامه مشخص در دستور کار خود داده است.
با هدف توسعه گردشگری و رونق اقتصادی، خبرگزاری ایرنا به معرفی جاذبههای گردشگری استان سمنان در قالب پرونده خبری میپردازد.
در استان سمنان بیش از یکهزار اثر تاریخی، فرهنگی، طبیعی و معنوی شناسایی شده که تاکنون بیش از ۷۰۰ اثر در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است و هر مسافر و گردشگری با هر انگیزه ای که به استان سمنان دیار با سابقه غنی تاریخی و فرهنگی سفر کند به خاطر تنوع اقلیمی می تواند مطابق اهداف ، ذوق ، و برنامه خود ، در استان سمنان ، دیدنی های مورد نظر خود را بیابد و لذت سفر را برای خود دوچندان کند.