دو نسخه خطی دیوان حافظ در موزه نیاوران به نمایش درآمد

یکی از نسخه های خطی به نمایش درآمده مربوط به سده یازدهم هجری قمری بوده که توسط میرعلی هروی با خط نستعلیق و با درجه ممتاز کتابت شده و دیگری بدون نام کاتب است. این کتاب ها دارای تذهیب بوده اما در هر دو جلد نام هنرمند آن ذکر نشده است. ابعاد کتاب ها در قطع وزیری بزرگ و متوسط و جلد یکی از آثار لاکی و جلد دیگری چرمی است.
به گزارش روابط عمومی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران، علاقه مندان جهت بازدید از این دو نسخه خطی ارزشمند می توانند از ۲۰ مهر به مدت دو هفته از ساعت ۸ تا ۱۶ به موزه کتابخانه اختصاصی مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران واقع در میدان شهید باهنر (نیاوران) مراجعه کنند و مجموعه تا ساعت ۱۷ فعال است.

خواجه شمس‌الدین محمد شیرازی متخلص به حافظ از بزرگترین غزلسُرایان نامی ایران در ۷۲۷ هجری قمری در شیراز دیده به جهان گشود. او در دوره کودکی پدر را از دست داد و در کنار مادر رشد و پرورش یافت. وی پس از گذر مدتی برای آموزش علوم رایج آن زمان به مکتب خانه رفت و آثار گرانبهای کشاف زمخشری، مطالع الانوار قاضی بیضاوی، مفتاح العلوم و سکاکی را نزد استاد بزرگ آن دیار؛ قوام الدین ابوالبقاء عبدالله بن محمود بن حسن اصفهانی شیرازی فرا گرفت.
حافظ شیرازی پس از مدتی به سرودن شعرهایی نغز و دلنشین روی آورد و با حفظ سوره های قرآن کریم، لقب حافظ را از آن خود کرد. او در دوره ای می زیست که شیراز به دلیل تدبیر اتابکان فارس، یکی از مرکزهای علمی و ادبی بزرگ ایران و جهان اسلام محسوب می شد و این شرایط، زمینه رشد و پرورش عالمان، ادیبان، عارفان و شاعران بزرگ را فراهم کرده بود. در چنین هنگامه ای حافظ شیرازی با هوش و استعداد شگفت خویش و با سرایش غزل هایی تاثیرگذار و دلنشین از شهرت بسیاری در آن دیار برخوردار شد.
این شاعر بنام در کنار سرودن شعرهایی نغز، به پیشه دیوانی نزد شاه شیخ جمال الدین ابواسحاق حاکم فارس پرداخت و سال ها تلاش خود را در زمینه ی شعر ایران زمین در قالب دیوان کلیات برای ادب دوستان این مرز و بوم به یادگار گذاشت که البته این دیوان با همت شمس الدین محمد گلندام دوست و هم درس او، تهیه شد.
شعرهای وی در قالب های غزل، قصیده، قطعه، رباعی و دو مثنوی کوتاه، با نام های آهوی وحشی و ساقی نامه سروده شده است و در دیوان خویش، معنی های دقیق عرفانی، حکمی و نتیجه تخیل های لطیف و اندیشه های خود را در کوتاه ترین، روشن ترین و صحیح ترین سخنان بیان کرده است و در هر بیت و در هر مصراع نکته ای دقیق را عنوان می کند که به آن «مضمون» می گویند.
شیوه سخنوری حافظ شیرازی بسیار کامل و پسندیده است و شاعران پس از او، به پیروی از سبک این شاعر بزرگ پرداختند. بیشتر بیت های وی سرشار از صنعت های ادبی است. حافظ را چیره دست ترین غزل سرای زبان فارسی دانسته اند. او در این شعرها به وصف معشوق می پردازد و توانسته با مهارت، غزل عارفانه مولانا و غزل عاشقانه سعدی را با یکدیگر پیوند دهد. نوآوری وی در سرودن چنین غزل هایی به دلیل تاثیرپذیری از ساختار سوره های قرآن کریم است.
این غزلسرای بزرگ همواره در شعرهایش با رمزپردازی و بهره بردن از نمادهای بسیار زیبا، رعایت دقیق و ظریف تناسب های هنری در فضای کلی ادبیات، بیان مناسب در شروع شعرها، کاربرد زبانی رندانه با تکیه بر طنز توانست بیش از پیش بر منش و افکار ادیبان و شاعران تاثیر بگذارد و با این ویژگی ها عنوان لسان الغیب زمان و میراث دار نهضت علمی و فکری خاص در تاریخ شعر و ادبیات ایران را از آن خود کند.
سرانجام حافظ شیرازی بزرگمرد شعر و ادب ایران زمین، پس از سال ها قدم زدن در گستره زبان و ادب فارسی شعرهایی در ۷۹۲ هجری قمری رخ در نقاب خاک کشید. در تقویم رسمی کشور ۲۰ مهر به دلیل جایگاه والای حافظ در ادبیات این مرزو بوم به عنوان روز بزرگداشت این شاعر پرآوازه به ثبت رسید تا نام و یاد او، برای همیشه در تاریخ این دیار کهن ماندگار و مانا شود.