دانشگاه‌ باید جامعه محور و مسئول درقبال مشکلات باشد

«منصور غلامی» روز چهارشنبه در آیین آغاز سال تحصیلی ۹۹- ۱۳۹۸ دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی کشور که با حضور حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهوری در دانشگاه تهران برگزار شد، افزود: قریب به اتفاق آنچه که امروز در اختیار داریم، حاصل تلاش دانشگاهیان پس از انقلاب اسلامی است.  اکثر افرادی که امروز مدیریت جامعه را در اختیار دارند و کسانی که در دانشگاه‌ها خدمات علمی و پژوهشی ارایه می‌کنند در دانشگاه های کشور تحصیل کرده‌اند.

وی یادآور شد: دانشگاه های کشور با وجود برخی نقاط ضعف از ۱۰ تا ۱۵ سال پیش توانستند کل نیازهای کارشناسی کشور را تامین کنند. این سرمایه بزرگ دستاورد دانشگاه های ایران است.

وزیر علوم تصریح کرد: در اواخر دهه ۷۰ و اوایل ۸۰ در دوره تحول پژوهش، دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ما دستاوردهای بسیار بزرگ و قابل عرضه ای داشتند که حاصل آن جایگاه ویژه کشور در مجامع علمی دنیا بود، جایگاهی که سال به سال رشد کرده و به آن افتخار می کنیم.

غلامی ادامه داد: در حین رقابت تنگاتنگی که کشورهای بزرگ جهان در بخش فناوری داشتند ما دارای جایگاه پانزدهم و شانزدهم یا در توسعه علمی هستیم.

وی همچنین گفت: تحول دیگر حوزه تحقیقات و فناوری، ورود به عرصه فناوری ها است، ما شاید از اواخر دهه ۸۰، انتقال دانش به سطح جامعه برای تولید ثروت و انتقال فناوری به صنایع، ورود به مسایل اجتماعی اعم از فرهنگی و اقتصادی و مدیریتی جز برنامه ها بوده است. امروز ما این کار را به سرعت و جدیت پیش می بریم.

وزیر علوم افزود: گزارشی که معاون علمی و فناوری وزارت علوم همواره ارایه می کنند، بخشی از این مباحث است.
غلامی توضیح داد:‌ ما اکنون بیش از ۴۳ پارک علمی و فناوری داریم که همین جوانان شرکت های متعددی در زمینه های مختلف مبتنی بر دانش را پشتیبانی می کنند.
وی به فعالیت ۱۹۷ مرکز رشد در دانشگاه های کشور غیر از دانشگاه های علوم پزشکی اشاره کرد و گفت: این مراکز رشد بخش های بسیاری از یافته های علمی و فناوری های نوین را در گروه های کوچک دانش آموخته های دانشگاهی با همراهی اساتید پیش می برند که از درون آنها، شرکت های دانش بنیان به سرعت در حال رشد است.
وزیر علوم همچنین گفت: ورود بسیار خوب وزارت صنعت، معدن و تجارت برای پذیرش فرصت مطالعاتی اساتید جوان در صنعت که وزارت علوم هم گذراندن دوره پیمانی برای اعضای هیات علمی جوان را به نوعی اجبار کرده تا این اساتید جوان ۶ ماه را در صنعت بگذرانند.
غلامی خاطرنشان کرد: برای ورود دانشجویان در بخش فرصت مطالعاتی تحصیلی در حوزه صنعت سامانه ای طراحی شده و مواردی از این قیبل که تمام تلاش این است که دانشگاه جامعه محور و مسئول در قبال مسایل و مشکلات جامعه باشند.
عضو کابینه دولت دوازدهم خاطرنشان کرد که دانشگاه ها و دانشجویان استقبال بسیار خوبی از این کرده اند و این تازه آغاز ورود به عرصه علم و فناوری در حل مسایل و مشکلات است.
غلامی گفت: در حوزه مسایل اقتصادی، اجتماعی گزارش های متعددی را از دانشگاه ها به وزرا ارسال کردیم، کاری که اکنون در وزارت نفت انجام می شود در استخراج و اکتشاف از دانشگاه های ما وارد شدند. در حوزه صنایع دفاعی یک پایه تک تک فعالیت های پژوهشی  دانشگاه ها بودند.
وی با یادآوری ورود دانشگاه به موضوع ساختمان پلاسکو و سیلاب امسال گفت: دانشگاه ها تمام قد پای تربیت نیروی انسانی هستند تا نسل توانمند، شجاع و امیدوار را به جامعه تقدیم کنیم. آینده جامعه در دست همین جوانان خواهد بود.
وی با تاکید بر اینکه دانشگاه های ایران محدودیت های بسیاری دارند، افزود: دانشگاه ها مفتخر هستند که کار ارزشمندی انجام دهند.
 

ضرورت بازنگری و ساماندهی دانشگاه ها
وزیر علوم ادامه داد: ما در دانشگاه ها نیاز به بازنگری، طراحی مجدد و به عبارتی ساماندهی داریم. مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی در اسفند ۹۴ به ما تکلیف کرده ساماندهی دانشگاه ها را انجام دهیم.
غلامی با بیان اینکه همکاران ما در سطح دانشگاه ها سراسر کشور این کار را انجام دادند، افزود: طرح آماده اجرا است و حاصل اجرا این خواهد بود که ما دانشگاه های متعددی که داریم را در شبکه های علمی قرار می دهیم و از متفرق عمل کردن خارجشان می کنیم.
وی توضیح داد: با نظارت علمی مدیریتی دانشگاه های بزرگ و مجموعه های کوچک در یک شرایط فعال قرار می گیرند و نهایتا ماموریت گرا خواهند شد و بر اساس ظرفیت های درونی و جایگاه ها منطقه ای خود، این ماموریت ها تعریف خواهد شد و نهایتا یک مجموعه منسجم علمی تحقیقاتی و فناوری را خواهیم داشت.
وزیر علوم با یادآوری اینکه سال های گذشته در مجامع مختلف، آماری مبنی بر اینکه  ۲ هزار و ۸۶۰ دانشگاه در کشور داشتیم، گفت: این آمار را اصلاح می کنم، ما در حوزه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ۱۲۵ مرکز، مجتمع و دانشگاه داریم که مستقلا ذیل عناوین مدیریتی قرار دارند، درون آنها دانشگاه پیام نور، جامع علمی کاربردی و دانشگاه فنی و حرفه ای کشور هستند.

غلامی ادامه داد: دانشگاه جامع علمی کاربردی پیش از این هزار و ۲۰۰  مرکز داشت و ما بر اساس اصلاحی که طبق مصوبه شورای عالی اداری انجام دادیم، اکنون دارای ۶۰۰ مرکز هستند که آن هم در حال  ساماندهی است.
وی گفت:‌ فنی و حرفه ای ۱۷۵-۶ مرکز دارد، دانشگاه پیام نور که پیش از این ۸۰۰ مرکز داشت اکنون دارای ۴۰۰ مرکز است، دانشگاه غیردولتی ما ۳۹۰ مرکز داشت که اکنون به زیر ۲۴۰ مرکز رسیده و به دلایل مختلف نیز کاهش می یابد.
وی افزود: آمار دانشگاه آزاد متاسفانه در اختیار ما نیست، تعدادی زیادی مرکز داشت لذا آنها هم در حال کاهش است.

در ادامه این مراسم نماینده دانشجویان در نامه ای خطاب به حجت الاسلام حسن روحانی رئیس جمهوری مطالبات آنها را بیان کرد.

در بخشی از این نامه آمده است: کشور ما مانند هر زمان دیگر آماج فشارهای سنگین و ناعادلانه اقتصادی، سیاسی و علمی قرار گرفته است که شرایط را از هر زمان دیگری حساس تر کرده است. در این برهه زمانی سخت خانواده دانشجویان ایران اسلامی با توان مضاعف در خدمت رسانی به مردم، تمام قد در کنار نظام و دولت ایستاده است.
در ادامه دانشجویان با مورد خطاب قرار دادن رئیس جمهوری در این نامه عنوان کردند: امسال هم به رسم سال های گذشته به نمایندگی از دانشجویان به واسطه شرایط سخت حاضر که بر زندگی علمی و شخصی دانشجویان سایه انداخته است، خواستار مساعدت بیشتری از جنابعالی هستیم.
در ادامه آمده است: جامعه دانشجویان و دانش آموختگان دانشگاه های سراسر کشور در حال حاضر از بی اعتمادی بازار کار نسبت به این قشر رنج می برند. شماری از کسانی که با هدف اعتلای ایران قدم به دانشگاه ها گذاشته اند پس از گذشت چند ترم از مقطع تحصیلی دچار ناامیدی شده و هدف والای دغدغه خود را فراموش می کنند چرا که دغداغه آن ها پیدا کردن کار مناسب است.
این نامه ادامه می دهد: اتخاذ برنامه های کاربردی در جهت شکل گیری این ارتباط و حمایت دولت از این برنامه بدون در نظر گرفتن رانت و ارتباطات فردی می تواند اثر قابل توجهی داشته باشد.
در ادامه آمده است: در این شرایط سخت اقتصادی دانشجویان در موقعیت ویژه تری قرار دارند. دغدغه مالی باعث می شود هدف علم آموزی در سایه قرار گیرد و دانشجویان تمام تلاش را معطوف به کسب درامد برای پوشش هزینه های خود کنند.
حذف و ساماندهی سهمیه ها از دیگر مطالبات دانشجویان است که در این نامه عنوان شد: با کم شدن امکان تحصیل برای طبقات محروم حس تبعیض و نابرابری در آن ها افزایش می یابد و عدالت آموزشی تحت تاثیر قرار گرفته است. به دنبال این بحث در زمان حاضر نیاز فوری به ساماندهی تمام سهمیه های ناعادلانه برای ورود به دانشگاه ها مشهود است. 
دانشجویان از رئیس جمهوری خواستند: با اتخاذ سیاست هایی که پایه همه آن ها در دادن فرصت برابر برای دسترسی به منابع به همه اقشار جامعه فارغ از تفاوت های سیاسی، قومی، طبقاتی، مذهبی و جنسیتی است تمهیدات لازم را در نظر بگیرد.
مطالبه بعدی دانشجویان ایجاد فضای فرهنگی با نشاط برای فعالیت های دانشجویی در قالب اصناف و انجمن ها بود. آنان از رئیس جمهوری خواستار فضای گفتمان آزاد شدند.