همسایگانی که کمتر ارث برده‌اند

به گزارش ایرنا، محمدعلی شجاعی، استاندار خراسان شمالی، به عنوان تنها استاندار از میان استان های کشور، دیروز و امروز را در نشست کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و ترکمنستان حضور یافته است.

استاندار خراسان شمالی به همراه دکتر محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی برای شرکت در پانزدهمین اجلاس کمیسیون مشترک همکاری های ایران و ترکمنستان  در این کشور همسایه به سر میبرد.

کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی ایران و ترکمنستان از طرف جمهوری اسلامی با مسئولیت وزیر راه و شهرسازی در شهر عشق آباد، از ۲۳ مهرماه در حال برگزاری است و امروز به کار خود پایان می دهد.

استاندار خراسان شمالی هفته گذشته نیز در آیین گرامیداشت بیست و هشتمین سالروز استقلال کشور ترکمنستان، که در تهران برگزار شد، حضور یافت و شاید این آمد و شدها، طلیعه پیوندی عمیق‌تر بین دو خطه همسایه و سرآغازی برای برقراری تبالادت مرزی بین دو طرف شود که به ارث بری بیشتر هسایگان از هم بینجامد.

ایران در زمینه صادرات به ترکمنستان در رده چهارم کشورهای جهان قرار دارد و ترکیه، چین و روسیه از رقبای اصلی صادراتی ایران در این بازار هستند. 

کشور ترکمنستان، بازار خوبی برای عرضه محصولات کشاورزی و نیز صدور خدمات فنی و مهندسی از ایران و از جمله استان خراسان شمالی است و زمینه های فراوانی هم برای گسترش مراودات در زمینه های مختلف به ویژه گردشگری بین دو طرف وجود دارد.

کشور ترکمنستان در نفت و گاز رده چهارم جهان را دارد و برنامه توسعه برق، ساختمان سازی، دامپروری، صنایع تبدیلی غذایی، حمل و نقل و ارتباطات را در برنامه خود قرار داده است و از این رو فرصتی برای حضور تجار و بازرگانان به شمار می رود.

منابع و انرژی در ترکمنستان ارزان قیمت است و می توان از این ظرفیت برای ایجاد و راه اندازی محصولات گلخانه ای استفاده کرد و مبادلات کشاورزی را رونق داد.

ترکمنستان، به دنبال توسعه ساختمان سازی است که علاوه بر تامین کالاهای مورد نیاز این حوزه از جمله اسکلت فلزی، سیمان، کاشی و سایر می توان دانش و خدمات فنی و مهندسی را نیز به آنان انتقال داد.

در این میان، کشور ترکمنستان به علت همسایگی و مرز ۳۰۱ کیلومتری با خراسان شمالی، مشترکات فرهنگی بسیاری با این خطه دارد و  وجود این مشترکات، خمیرمایه ای است تا سبب جهش در رشد اقتصادی شده و زمینه ساز انجام و رونق مراودات تجاری باشد.

مشترکات تاریخی، قومی و فرهنگی میان مردم خراسان شمالی و کشور ترکمنستان، زمینه ای برای توسعه مبادلات تجاری است و البته ایجاد روابط موثر تجاری و بازرگانی در اولویت مسئولان این استان است.

خراسان شمالی، علیرغم داشتن این مرز طولانی جغرافیایی و شاید مرزهای طولانی‌تر معنوی و عاطفی با ترکمنستان، همچنان از داشتن بازارچه مرزی فعال با این کشور، به عنوان نخستین لازمه توسعه تعاملات تجاری و بازرگانی بی بهره است.

بازگشایی بازارچه مرزی پرسه‌سو، مطالبه مردم و فعالان اقتصادی خراسان شمالی بوده است اما کشور ترکمنستان رغبتی به فعال شدن آن نشان نداده است. ترکمنستان اعلام کرده است که بازارچه های مرزی اش با ایران، با ظرفیت کامل فعال نیست از این رو، بازگشایی پرسه سو صرفه ندارد اما به عقیده مسئولان خراسان شمالی، بازگشایی این بازارچه مرزی، پتانسیل زیادی برای فعال شدن دارد که مهم ترین آن، همان مشترکات فرهنگی است. 

فعال شدن بازارچه پرسه سو، سبب تسهیل تجارت خراسان شمالی با ترکمنستان می شود و علاوه بر آن گذرگاهی برای ورود به کشورهای آسیای میانه است و توسعه مبادلات تجاری با آن کشورها است.

خراسان شمالی با دارا بودن صنایع مهم مادر، فرصت خوبی برای سرمایه گذاران است البته مرزی بودن این استان، بر محاسن سرمایه گذاری افزوده است.

 آلومینای ایران به عنوان کارخانه مادر در شهرستان جاجرم فرصتی است تا صنایع دیگر به عنوان صنایع پایین دستی در این استان ایجاد شود. سرمایه گذاری برای تکمیل زنجیره تولید و ایجاد صنایع پایین دستی آلومینا یکی از نیازهای بخش تولید و رونق اقتصادی است و در این زمینه ۶۰ شرکت برای ایجاد واحدهای پایین دستی صنعت شمش قابل راه اندازی است. مسئولان هم می گویند که ایجاد صنایع پایین دستی آلومینا در این استان در اولویت است.

مجتمع های فولاد و لوله گستر در اسفراین، مجتمع عظیم پتروشیمی خراسان و نیز کارخانه سیمان در بجنورد، از دیگر صنایع مادری است که ایجاد صنایع پایین دستی آنها، می تواند مورد توجه سرمایه گذاران دوطرف باشد. 

۹ شهرک و ۶ ناحیه صنعتی و یک منطقه ویژه اقتصادی در خراسان شمالی وجود دارد که زیرساخت های مناسب آن، فرصت بسیار مناسب برای استقرار صنایع متوسط و کوچک است.

منطقه ویژه اقتصادی بجنورد تنها منطقه ویژه در کشور است که فاصله بسیار کمی با مرکز استان دارد و همین امر یک امتیاز خوب برای سرمایه گذاری در آن به شمار می رود.

مجاورت با شهر بجنورد، مزیت مهم برای سرمایه گذاری در این منطقه ویژه اقتصادی است. از سویی مجاورت این منطقه با شهرک صنعتی بیدک، به عنوان بزرگترین شهرک صنعتی استان بر محاسن این منطقه افزوده است. مجاورت با جاده آسیایی مشهد- تهران از دیگر مواردی است که به عنوان مزیت برای سرمایه گذاری در این منطقه ویژه اقتصادی می تواند مد نظر باشد.

منطقه ویژه اقتصادی بجنورد، نزدیک ترین فاصله مناطق ویژه اقتصادی کشور تا مرز باجگیران و عشق آباد نسبت به مشهد و گرگان را دارد. 

میزان صادرات کالا از خراسان شمالی به کشور ترکمنستان در سال ۹۳، ۴۷ میلیون دلار، در سال ۹۴، ۴۰ میلیون دلار، در سال ۹۵، ۱۶ میلیون دلار و در سال ۹۶، ۱۸ میلیون دلار بود که این رقم با همین شیب تند در سال ۹۷ به ۹ میلیون دلار رسیده است.

سرپرست معاونت امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی در این باره گفت: در سال های گذشته، کشور ترکمنستان یکی از بازارهای مهم برای عرضه محصولات تولیدی این استان بود و ۳۰ درصد از صادرات تولیدکنندگان ما به این کشور انجام می شد.

 امین قربانی اظهار داشت: در این سال ها و بویژه امسال، میزان صادرات کالا از خراسان شمالی به ‌ترکمنستان کاهش یافته است و در نیمه نخست امسال تنها یک میلیون و ۱۶۳ هزار دلار کالا از این استان به ترکمنستان صادر شده است.

وی افزود: این در حالی است که تولید کنندگان خراسان شمالی می توانند تامین کننده بخش زیادی از نیازهای مختلف بازار ترکمنستان، از جمله محصولات کشاورزی، مواد غذایی و محصولات پلاستیکی باشند.

قربانی تصریح کرد: با توجه به رونق ساخت و ساز در کشور ترکمنستان، خراسان شمالی می تواند نیاز آن کشور به خدمات فنی و مهندسی را تامین کند و البته توان این استان در این زمینه مناسب است و می تواند پاسخگو باشد. 

سرپرست معاونت امور بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان شمالی اظهار داشت: ایجاد سرای تجارت در ترکمنستان، اعمال تعرفه های ترجیحی برای مراوات تجاری، بازگشایی مرز پرسه سو و برپایی نمایشگاه ها از جمله اقدامات پیشنهادی برای توسعه رفت و آمدها ومراودات خراسان شمالی با این کشور همسایه است.  

براساس آخرین تقسیمات کشوری سال ۹۸، خراسان شمالی دارای ۸ شهرستان، ۱۹ بخش، ۴۵ دهستان، ۲۴ شهر و ۸۳۶ آبادی دارای سکنه است.