نانوذره‌ای با قابلیت عبور از سد خونی مغز ابداع شد

به گزارش معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه علوم پزشکی ایران، نتایج دستاورد علمی دکتر احمدوند و همکارانش در قالب مقاله ای در شماره اخیر مجله Nature Communications منتشر شده است.   
دکتر داود احمدوند، عضو هیات علمی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در توضیح این دستاورد اظهار داشت: نانوذرات ابداعی در این تحقیقات در اداره ثبت اختراعات آمریکا به ثبت رسیده و یک شرکت داروسازی اروپایی متقاضی دریافت رویالیتی ( بهره مالکانه ) این اختراع شده است.
وی خاطرنشان کرد: بخشی از تحقیقات این پروژه در دانشگاه علوم پزشکی ایران و بخش‌هایی از آن با همکاری محققان ایرانی و خارجی در موسسه زیست پزشکی و سلامت گوانجوی چین، دانشگاه کپنهاگ دانمارک و دانشگاه نیوکاسل انگلستان انجام شده است.  
احمدوند تصریح کرد: سلول‌های اندوتلیال مویرگ های خونی مغز ویژگی خاصی دارند که شبیه به یک مانع عمل می کنند. این مانع که به عنوان سد خونی - مغزی (BBB) نامگذاری شده، مغز را در برابر مواد خارجی از جمله بسیاری از داروها نفوذناپذیر می کند. براین اساس انتقال دارو خصوصا داروهای بیولوژیک و مواد مورد استفاده در تصویربرداری مولکولی و ژن درمانی به بخش های داخلی مغز و تومورهای مغزی بدون آسیب رساندن به سطح خونی - مغزی یکی از چالش های مهم در حوزه تشخیص و درمان است.
نانوذره ای جدید با قابلیت عبور از سد خونی مغزی و تجمع  اختصاصی در مغز قادر است بدون آسیب زدن به این سد، انواع دارو، مواد حاجب تصویربرداری و ملزومات ژن درمانی را از طریق خون به مغز برساند.
عضو هیات علمی دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران گفت: در این تحقیقات موفق به ساخت نانوذرات پپتیدی جدید با قابلیت عبور ایمن آنها از مانع خون - مغز به عنوان ناقل دارو، مواد حاجب و siRNA  مورد استفاده در ژن درمانی شده ایم که کارایی این نانوذرات با آزمایش های مختلف اثبات شده است.  
مدیر گروه تصویربرداری مولکولی دانشکده فناوری های نوین دانشگاه علوم پزشکی ایران تصریح کرد: در مقاله مربوط به این طرح که با عنوان Crossing the blood-brain-barrier with nanoligand drug carriers self-assembled from a phage display peptide در شماره ۱۱ اکتبر مجله Nature Communications منتشر شده است.
همچنین مکانیسم عبور این نانوذرات از مانع خونی - مغزی و گیرنده های دخیل در این فرایند به دقت تشریح شده است.
وی در پایان با اشاره به گسترش فزایند بیماری های مرتبط با مغز ابراز امیدواری کرد که نانوذرات ابداعی بتواند به توسعه تکنیک های تشخیص و درمان بیماری های مغزی کمک کند.