چاقی بزرگترین اخلالگر سلامت زنان است

دکتر نازنین لاهوتی روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، افزود: زنان در سال های زندگی خود دوره های قاعدگی، باروری، حاملگی  و یائسگی را تجربه می کنند که اضافه وزن و چاقی می تواند بر آنها اثرات بدی داشته باشد تا آن جا که چاقی می تواند باعث تغییراتی در مدت، شدت و طرح قاعدگی ها شود.

وی یادآور شد: در زنان چاق هورمونهای جنسی می توانند در بافت چربی تجمع پیدا کنند و باعث عوارضی شوند. به عنوان مثال تجمع هورمونهای مردانه یا موادی با فعالیت شبیه آنها می تواند باعث پرمویی، تشدید چاقی، رویش موی طرح مردانه و اختلال در تخمک گذاری و حتی عدم تخمک گذاری و نازایی شود. از سوی دیگر تجمع هورمونها در بدن و اختلال در تخمک گذاری باعث تغییراتی در لایه داخلی رحم (اندومتر) شده و زمینه را برای سرطان رحم در آینده فراهم می کند.

عضو انجمن متخصصین زنان و مامایی ایران ادامه داد: نکته جالب توجه اینکه زمانی که زن شروع به کاهش وزن می کند، با کاهش این هورمونهای انبار شده در بافت چربی تخمک گذاری و درنتیجه قاعدگی نیز به روال عادی برمی گردد و حتی ممکن است بارداری اتفاق بیفتد.

لاهوتی در ادامه این گفت و گو، ابتلاء به فشارخون و دیابت بارداری را از دیگر عوارض چاقی در زنان عنوان کرد و اظهار داشت: زنان چاق اگر با مشکل ناباروری مواجه نشوند، در دوران بارداری ممکن است مشکلاتی مثل فشارخون بارداری ودیابت بارداری را تجربه کنند. شنیدن صدای قلب جنین در خانمهای چاق مشکل است و در سونوگرافی هایی که به منظور بررسی سلامت جنین انجام می شود ممکن است تصویر وضوح کافی نداشته باشد و مداخلات غیر ضروری انجام شود.

متخصص زنان و زایمان درباره تاثیر چاقی زنان بر زایمان هم خاطرنشان کرد: هم زایمان طبیعی و هم سزارین در افراد چاق، با احتمال عفونت و مشکلات بعد از زایمان مانند خونریزی بیشتر همراه است. همچنین بیهوشی عمومی یا بی حسی موضعی نیز در زمان هرنوع عمل جراحی از جمله زایمان وسزارین مشکل تر خواهد بود.

لاهوتی افزود: به هر حال دانستن این موضوع مهم است که چاقی هم خود یک بیماری محسوب می شود هم می تواند زمینه را برای ایجاد بیماری های دیگر فراهم کند. همچنین کاهش وزن و تغییر سبک زندگی می تواند بسیاری از خطرات و عوارض مرتبط با چاقی را کاهش دهد یا به کلی از بین ببرد.

۲۳ درصد تمام مرگها در زنان میانسال غیرسیگاری ناشی از اضافه وزن این زنان است

لاهوتی درباره عوارض دیگر چاقی یادآور شد: مهمترین عارضه آن افزایش میزان مرگ ومیر در افراد چاق مبتلا به دیابت است. عوارض بیهوشی از جمله مرگ و میر در افراد چاق بیشتر دیده می شود. البته افزایش مرگ ومیر فقط مربوط به افراد چاق نیست و حتی افرادی که اضافه وزن دارند نیز در معرض افزایش مرگ ومیر هستند در یک مطالعه بزرگ که روی زنان صورت گرفت دیده شد که ۲۳ درصد تمام مرگ ها در زنان میانسال غیرسیگاری ناشی از اضافه وزن این زنان است. به طوری که در یک زن ۴۰ ساله که سیگاری هم نیست، در صورتی که اضافه وزن داشته باشد (و نه اینکه چاق باشد. فقط اضافه وزن طبق فرمول محاسبه BMI) میتوان انتظار داشت که حدود ۳.۳ سال از عمرش کم شود.

وی ادامه داد: بروز بیماری هایی مثل افزایش فشار خون، بیماری های قلبی، دیابت (مرض قند)، نقرس، بیماری های کیسه صفرا، بیماری های مفصلی در افراد چاق بیشتر است. حتی بعضی از سرطان ها مثل سرطانهای روده بزرگ، سرطان رحم وسرطان سینه بعد از یائسگی در افراد چاق بیشتر است. از سوی دیگر دیده شده که میزان بروز حوادث نیز برای افراد چاق بیشتر است که شاید بدلیل این است که چالاکی کافی ندارند یا اینکه چاقی مانع دیدن درست زمین یا کف اتاق می شود.

وزن ایده آل برای هر فرد چقدر است؟

عضو انجمن متخصصان زنان و مامایی ایران در ادامه این گفت وگو، ضمن اشاره به این که چاقی با اضافه وزن تفاوت دارد و در متون علمی این دو مورد را از هم تفکیک می کنند، درباره نحوه محاسبه چاقی گفت: برای اینکه تعریف چاقی را بدانیم ابتدا باید در مورد وزن ایده آل آگاه شویم. معمولا برای تعیین وزن ایده آل از شاخص توده بدنی (Body Mass Index=BMI) استفاده می کنند و به این صورت محاسبه می شود که ابتدا وزن فرد را به کیلوگرم محاسبه می کنیم. سپس قد فرد را به متر اندازه گیری کرده، مجذور آن را محاسبه کرده (یعنی عدد را در خودش ضرب میکنیم) و عدد وزن را تقسیم بر مجذور قد می کنیم. عدد حاصله همان BMI یا شاخص توده بدنی است که بین ۲۴-۲۰ طبیعی است. عدد بیشتر از۳۰ دلالت بر چاقی دارد  و عدد ۹/۲۹-۲۵ نشان دهنده اضافه وزن است.

وی تاکید کرد: چاقی به این معنی است که چربی بیش از اندازه در بدن وجود دارد، در حالی که اضافه وزن محدوده ای از وزن بدن است که شامل عضلات، استخوانها، چربی و آب بدن است که از وزن ایده آل بالاتر است. وزن ایده آل هر فرد را معادل وزن ایده آل او در ۳۰-۲۰ سالگی در نظر می گیرند. در وزن نزدیک به وزن ایده آل فرد ممکن است اضافه وزن داشته باشد اما چربی اضافه ندارد. این حالت بخصوص در افرادی که مرتب ورزش می کنند دیده می شود. بنابراین اندازه گیری چربی بدن از اندازه گیری وزن بدن درست تر است.

هفته ملی سلامت بانوان همه ساله با هدف اطلاع رسانی و حساس سازی گروه های مختلف جامعه در خصوص اولویت های سلامت زنان به عنوان نیمی از جمعیت کشور برگزار می شود. امسال هم این هفته با شعار «ورزش، شادابی، آرامش» از روز جمعه ۱۰ آبان ماه آغاز و تا روز سه شنبه ۱۶ آبان ماه ادامه خواهد داشت.