به گزارش خبرنگار گروه دانشگاه ایرنا، نهمین همایش ملی انجمن جمیعت شناسی ایران با عنوان «پویایی جمعیت و سرمایه انسانی ایران» قرار است در روزهای ۲۰ و ۲۱ آبان ماه در تهران برگزار شود.
«محمد جلال عباسی» رئیس انجمن جمعیت شناسی ایران و دبیر همایش امروز یکشنبه در نشست خبری که در محل دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: هدف همایش شناخت سرمایه انسانی برای آینده کشور و یافتن راهکارهایی با تبادل نظر در نشست‌های است.
وی گفت: در دهه اول انقلاب، کشور با افزایش باروری مواجه شد و از اوایل دهه ۷۰ این روند سیر نزولی گرفت تا ساختار سنی جمعیت تغییر کند.
استاد دانشگاه تهران افزود: بعد از انقلاب سرمایه‌گذاری همزمان در حوزه آموزش و سلامت سبب شکل‌گیری نیروی انسانی در کشور شد که نتیجه آن افزایش تحصیلات دختران و بهبود سلامت شد تا پتانسیل مثبتی در ساختار جمعیت ایجاد شود.
عباسی با تاکید بر اینکه تحصیلات یکی از مولفه‌های اصلی سرمایه انسانی است که سبب تغییر شیوه زندگی می شود، افزود: تحصیلات پیامده‌هایی اجتماعی نیز به همراه دارد و سبب می شود یک جامعه بی‌سواد تبدیل به جامعه باسواد شود. از طرفی تحولات قرن بیستم سبب تغییر نگرش خانواده‌ها در ازدواج و فرزندآوری شده که نتیجه آن تداوم کاهش باروری است که می‌تواند این مورد سبب رشد منفی در کشور و شتاب سالخوردگی شود.
عباسی افزود: چنین شرایطی نیازهای جدید آموزشی، بهداشتی، اشتغال و رفاه ایجاد می‌کند و هر کشوری از جمله جمهوری اسلامی باید برنامه‌های دقیقی را متناسب با آن اجرایی کند. البته پس از آنکه در سال ۱۳۹۳ سیاست‌های کلی جمعیت توسط مقام معظم رهبری ابلاغ شد، راهکاری روشن برای سیاستگذاران و محققات کشور برای تامین نیازهای جمعیت بوجود آمد.
وی افزود: اگر از این پتانسیل ارزشمند انسانی استفاده لازم را نبریم، فرصت طلایی در توسعه کشور ازبین می رود و نتایج منفی و اقتصادی به همراه دارد. اما در طرف مقابل استفاده از این پتانسیل سبب رونق تولید خواهد شد که راهی برای رسیدن به احساس امنیت اقتصادی و اجتماعی است.
رئیس موسسه مطالعات جمعیتی با تاکید براینکه سیاست‌های درست سبب ذخیره نیروی انسانی برای دهه‌های بعد می‌شود، گفت: وقتی نسل فعلی کشور در ۲ و سه دهه آینده به مرحله سالخوردگی برسند، می توان از این ذخیره جمعیت برای پیشرفت کشور استفاده کرد.
عباسی با اشاره به تحصیلات زنان پس از انقلاب گفت: پیش از انقلاب شکافی جنیستی زیادی در تحصیلات بین زنان و مردان وجود داشت که پس از انقلاب با افزایش تحصیلات دختران، آنها کیفیت زندگی خود و جامعه را بهبود بخشیدند. در بیانیه دوم انقلاب نیز به استفاده از ظرفیت نیروی انسانی مستعد و کارآمد تاکید شده است که با سیاست‌ها صحیح باید برای برداشتن موانع پیش روی این حرکت اقدام کرد.
استاد دانشگاه تهران با اشاره به رشد منفی جمعیت در کشورهای اروپایی گفت: این کشورها به دلیل اینکه باروی پایینی داشته و جمعیت سالخورده آنها زیاد شده است، مهاجر پذیر شدند. اما کشورهای درحال توسعه مانند آفریقا در۵۰ سال آینده سبب رشد جمعیتی دنیا خواهند شد تا چنین شرایطی نشان دهد باید از هم اکنون برای استفاده از سرمایه انسانی برنامه‌ریزی کنیم.
وی درباره اینکه آیا برنامه‌ریزان و سیاستگذارن واقعیت‌ها را خواهند دید یا خیر؟ گفت: تحولات اجتماعی در یک برنامه پیچیده و چند بعدی اتفاق می‌افتد و همیشه در این تحولات جمعیتی ممکن است شوک‌هایی وارد شود که اثر آن در مجموع در تحولات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشورها دیده می شود.
دبیر نهمین همایش ملی انجمن جمیعت شناسی ایران افزود: آمار بالای زنان تحصیل کرده، با برنامه ریزی و سرمایه گذاری در بخش خرد و کلان در ۳۰ سال گذشته حاصل شده است. البته به رغم سرمایه گذاری برای زنان و مردان در تحصیل، به خوبی از این امتیاز استفاده نمی‌شود؛ زیرا بیکاری جوانان و افراد تحصیل کرده بالا است.
عباسی ادامه داد: ۲۵ درصد جمعیت ۱۵ تا ۲۹ ساله و ۴۰ درصد فارغ التحصیلان دانشگاهی بیکار هستند و این مورد درباره دختران دانشگاهی فارغ التحصیل بیشتر صدق می‌کند که سبب هدر رفت سرمایه انسانی شده است.
وی افزود: اگر برای جمعیتی که از سال ۱۳۸۵ وارد بازار کار شدند از قبل برنامه ریزی شده بود، این هدر رفت پتانسیل نیروی انسانی کمتر اتفاق می افتاد و اکنون نیز نمی توانیم صبر کنیم و کاری برای آینده انجام ندهیم.
رئیس انجمن جمعیت شناسی کشور با تاکید بر اینکه باید در تمام مسائل کشور تخصصی کار کرد، افزود: برای این هدف باید نهادهای نظارتی، آموزشی و پژوهشی در کشور به صورت مداوم گفتمان تخصصی را به سیاستگذاران منتقل کنند و نیروی تربیت شده در دستگاه‌های اجرایی اثر گذار شوند.
وی ادامه داد: کرسی‌های آزاد اندیش که مقام معظم رهبری به آن تاکید کردند، یکی از این راه‌ها است. البته همه جمعیت شناسان به شاخصه‌های گفته شده و ضرروت تغییر در سیاست‌های جمعیتی اعتقاد دارند و فقط درباره نحوه دستیابی به اهداف ممکن است اختلاف نظر داشته باشند. همچنین اینکه چه آموزشی متناسب با بازار کار به نیروی انسانی داده شود، بسیار مهم است.
در نهمین همایش ملی انجمن جمیعت شناسی ایران قرار است، مسئولان کشوری، محققان اقتصادی، اجتماعی و اعضای انجمن جمعیت شناسی حاضر شوند و حدود ۴۵ مقاله به صورت سخنرانی و پوستر در این همایش ارائه می شود. همچنین نشست های تخصصی با محوریت سرمایه انسانی و با عنوان «شاخص‌ها و الگوها»، «آموزش و مهارت»، «بازارکار و اشتغال»، «مهاجرت» و «سلامت» در همایش برگزار می شود.
نظر شما