اورژانس اجتماعی یکی از برنامه‌هایی است که برای حل مشکلات عمومی با هدف پیشگیری از آسیب اجتماع در حال اجراست. این برنامه تلفیقی از مداخله در بحران فردی، خانوادگی و اجتماعی(مرکز اورژانس اجتماعی)، خط تلفن ۱۲۳، تیم سیار اورژانس و پایگاه خدمات اجتماعی است که در مرحله اول با هدف توانمندسازی اجتماع محور در سکونت‌گاه‌های غیررسمی تدوین شد.
این برنامه تلاش می‌کند تا مداخلات روانی و اجتماعی را قبل از مداخلات قضایی و انتظامی وارد کار کند . اصول اورژانس اجتماعی شامل مواردی از جمله، کمک به حذف آسیب‌های اجتماعی، ارائه خدمات با سه ویژگی بموقع بودن، در دسترس بودن و تخصصی بودن، همکاری درون و برون سازمانی، انجام کار تیمی، رویکرد علمی در مداخلات، مساله‌یابی بموقع، توانمندسازی اجتماعی محور، جامعیت اقدامات و فراهم کردن زمینه مشارکت برای مردم و سازمان‌های مردم نهاد است.
کنترل و کاهش بحران‌های فردی، خانوادگی و اجتماعی، جایگزینی مداخلات روانی و اجتماعی به جای مداخلات انتظامی و قضایی، پیشگیری از وقوع جرم، ارتقای توانمندی افراد در معرض آسیب نیز اهداف این طرح عنوان شده است.
مازندران نیز با تنوع جمعیتی که به واسطه گردشگر پذیر بودن و همجواری با پایتخت کشور دارد، یکی از نقاط آسیب پذیر اجتماعی کشور است که به گفته مراکز رسمی در جمع استان های پر خطر از نظر آسیب اجتماعی قرار دارد.
تازه ترین گزارش از بهزیستی مازندران حاکیست که در ۶ ماهه نخست امسال هشت هزار و ۴۵۶ مورد مراجعه به مراکز اورژانس اجتماعی انجام شد که از این تعداد چهار هزار و ۲۰۹ مورد زن و چهار هزار و ۲۴۷ مورد مرد بود.
این درحالی است که در کل سال ۹۷ تعداد هشت هزار و ۴۶ مورد مراجعه به مراکز ۱۸ گانه اورژانس اجتماعی بهزیستی در سراسر استان انجام شد که حتی کمتر از آمار ۶ ماهه امسال است.
در نگاه نخست اینگونه به نظر می رسد که تعداد آسیب های اجتماعی امسال به مراتب بیشتر ازسال گذشته است در حالی که به اعتقاد کارشناسان این آمار نشان می دهد ، مردم به جای سکوت و پنهان کردند آسیب های خود ، با مراجعه به مراکز اجتماعی و مشاوره ای در صدد حل آن هستند.
همچنین برای استان های گردشگر پذیری چون مازندران که حجم آسیب های اجتماعی به واسطه تنوع جمعیتی بسیار بالا است ، ایجاد فضای اعتماد عمومی به مراکز مشاوره ای و اجتماعی امری حیاتی است .
آشکار شدن آسیب های اجتماعی
معاون امور اجتماعی بهزیستی مازندران اصلی ترین دلیل افزایش مراجعه آسیب دیدگان اجتماعی را افزایش سطح اعتماد عمومی به این مراکز دانست و برگزاری کمپین های اجتماعی ، همایش های متعدد ، تبلیغات را از موثر ترین عوامل در اعتماد مردم به اورژانس های اجتماعی عنوان کرد.
دکتر وحید حسین زاده با اظهار این که اکنون شاهد آشکار شدن آسیب دیدگان اجتماعی و خروج از لاک پنهان هستیم، ویژگی افزایش اعتماد عمومی به اورژانس اجتماعی و آشکار شدن آسیب دیدگان را در مدیریت و کنترل آن دانست و افزود: وقتی یک آسیب اجتماعی مانند آزار جنسی از حالت پهان خارج می شود، نه تنها می توان بهتر آن را مدیریت کرد ، بلکه کارشناسان با بررسی ابعاد آن می توانند در برنامه‌ریزی‌های خود دقیق تر عمل کنند.
معاون امور اجتماعی بهزیستی مازندران پنهان بودن آسیب های اجتماعی را بزرگ ترین معضل این بخش دانست و تاکید کرد: باید سطح اطلاع و آگاهی و همچنین اعتماد عمومی به مراکز مشاوره ای و درمانی بیشتر شود.
حسین زاده البته افزایش آسیب های اجتماعی را نیز در افزایش مراجعه به مراکز اورژانس اجتماعی و مشاوره ای بی تاثیر نداست و گفت: اما آنچه آسیب دیدگان اجتماعی را به مراکز مشاوره ای نزدیک می کند اعتماد آنها است و افزایش آسیب های اجتماعی نقش بسیار کمتری دارند.
وی رایگان بودن مراکز اورژانس اجتماعی بهزیستی را عامل تقویت کننده این اعتماد عنوان کرد و افزود: معمولا آسیب دیدگان اجتماعی از اقشار ضعیف و متوسط هستند و رایگان بودن خدمات مشاوره ای و مداخله‌ای می‌تواند حس اعتماد بیشتری به آنها بدهد.
معاون امور اجتماعی بهزیستی مازندران حجب و حیا را از موانع اصلی مراجعه آسیب دیدگان اجتماعی به اورژانس ها و مراکز مشاوره ای عنوان کرد و گفت: این مدل حجب و حیا که عمدتا مربوط به جامعه سنتی است از اقدام فرد برای جلوگیری و یا کنترل آسیب اجتماعی جلوگیری می کند.
حسین‌زاده از این رفتار به عنوان حجب و حیای کاذب یاد کرد و اظهار داشت: نباید این تصور اشتباه در مردم تقویت شود که باید حتی به قیمت خجالت کاذب و یا آبروی داری کاذب آزار روحی و روانی را که خطرناک‌ترین آسیب اجتماعی است، تحمل و مسائل را مخفی کنند.
وی با اظهار این که حجب و حیای کاذب سبب پنهان نگه داشتن آسیبب های اجتماعی می شود، افزود: امروزه آنچه از لایه های رویی آسیب های اجتماعی خطرناکتر است ، لایه های پنهان است که به مراتب جمعیت بیشتری را در بر می گیرد.
استان مازندران همواره در ورود به آسیب های اجتماعی و پرداختن به آن مناسب عمل کرده است و سال گذشته نیز این استان رتبه نخست کشور را در ارائه خدمات اورژانس اجتماعی در بخش کیفیت و سرعت مداخله از میان ۳۱ استان دریافت کرد
نظر شما