روانشناس بالینی: انگ «شیدایی» نباید مانع مراجعه افراد به مراکز مشاوره شود

مهدیه رحمانیان روز دوشنبه در گفت وگو با خبرنگار اجتماعی ایرنا در خصوص دلایل عدم مراجعه بسیاری از بیماران دچار آسیب روحی و روانی به مراکز مشاوره و درمان اظهار داشت: یکی دیگر از مهمترین دلایل این امر نبود شناخت و آگاهی در رابطه با علم روانشناسی است.

وی افزود: در سال های قبل، مراجعه به مراکز مشاوره و درمان جهت بهبود آسیب های روحی با انگ «شیدایی» (دیوانگی) همراه می شد و اکنون نیز این مشکل مشاهده می شود.

رحمانیان با بیان اینکه بسیاری از آسیب های اجتماعی نیز ناشی از آسیب های روحی است، گفت: عدم معالجه و درمان بیماری های روحی و روانی (اضطراب و افسردگی و...) سبب بروز بسیاری از آسیب های اجتماعی نظیر خشونت و پرخاشگری می شود.

این مشاور با اشاره به نقش اثربخش رسانه ها افزود: فیلم و تئاتر به عنوان یکی از ساخت های تاثیرگذار نقشی اساسی در ترغیب و تشویق معالجه و درمان آسیب های روحی ایفا می کند.

رحمانیان تاکید کرد: یک مشاور با بررسی هر یک از جنبه های شخصی و اجتماعی به هنگام بروز تعارض ها، بهترین تصمیم را اتخاذ می کند، اما متاسفانه به اعتقاد بسیاری از جوامع، مراجعه به روانشناس به منظور درمان اختلال های روحی تلقی می شود.

وی ادامه داد: یکی دیگر از مهم ترین دلایل عدم مراجعه به مراکز مشاوره و روانشناسی ناآگاهی از اختلال های روحی و روانی است. به عبارت دیگر بیمار از آسیب روحی غافل و بروز دشواری ها را در دیگران جست وجو می کند.

رحمانیان «بی انگیزگی» را به عنوان یک مصداق در این زمینه معرفی کرد و افزود: به عنوان مثال بیمار «بی انگیزگی» را به طور حتم ناشی از عدم ادراک دیگران و مصائب زندگی عنوان و بیماری را انکار می کند.

به گفته این روانشناس بالینی، بشر در زندگی نیازمند فراگیری برخی مکانیسم های (سازوکار) مقابله‌ای و آموزش این مهارت نیز بر عهده روانشناسان است.

این مدرس دانشگاه خاطرنشان کرد: ناآگاهی در خصوص بیماری های روحی همچنین سبب تشدید بیماری و ماندگاری آسیب می شود و بر این اساس هر یک از اختلالات روحی و علایم آن باید در جامعه آموزش داده شود.

این روانشناس بالینی وحشت از انگ «شیدایی» (دیوانگی) در محیط های اجتماعی را نیز از دیگر علل عدم مراجعه به مشاوران برشمرد و گفت: در برخی مواقع این انگ سبب بروز اختلال در محیط های اجتماعی نظیر برکناری از کسب و کار و نیز سبب کتمان آسیب توسط بیمار می شود.

وی تصریح کرد: برخی مراجعان از قضاوت مشاوران نیز نگران هستند و این عامل هم از دیگر موانع مراجعه به شمار می رود. این مساله در حالیست که روانشناسان متعهد به عدم پیشداوری و قضاوت هستند و اصول اخلاقی و انسانی را رعایت می کنند.

ارتباط با مراکز مشاوره مستلزم اعتمادسازی است

رحمانیان در ادامه به وحشت از انتشار مسائل خصوصی و خانوادگی اشاره و اظهار کرد: مشاوران متعهد به رازداری و صیانت از مسائل بیماران و مراجعان هستند و انتشار این مسائل جزء به خواست بیمار انجام نمی شود.

وی افزود: همچنین به اعتقاد برخی بیماران، آسیب های روحی و روانی نظیر اضطراب و تنش با گذشت زمان درمان می شود و بر این اساس بهره گیری از مشاور و روانشناس از ضرورت برخوردار نیست.

رحمانیان ادامه داد: استفاده از برخی اقدامات نظیر ماساژدرمانی بر روند بهبود شماری از اختلال های روحی تاثیرگذار است اما درمان قطعی محسوب نمی شود.

به گفته این کارشناس، گاه به منظور بهبود این آسیب ها از دعانویسان، فال‌گیران و... نیز استفاده می شود که بی شک غیرکاربردی و غیرعلمی است.

رحمانیان با بیان اینکه هر یک از اختلال های روان شناختی به مانند آسیب های جسمانی قابل معالجه و درمان است، تاکید کرد: برخی بیماران روحی بر اساس این باور که اختلال‌های روانی غیرقابل پیشگیری و معالجه است، از حضور در مراکز مشاوره و درمان سرباز می زنند.

وی افزود: برای برخی بیماری های جسمی نظیر دیابت نیز درمان قطعی کشف نشده اما کنترل بیماری حائز اهمیت است و این امر در رابطه با آسیب های روانی نیز صدق می کند.

این متخصص همچنین به جلسات بلندمدت مشاوره اشاره و اظهار کرد: برخی بیماران نیز به دلیل هزینه های هنگفت جلسات مشاوره و همچنین دوره های طولانی مدت درمان تمایل به دارودرمانی پیدا می کنند.

وی افزود: برخی اختلالات روانی نیازمند دارو درمانی است اما بسیاری از آسیب های روانشناختی باید از طریق علم روانشناسی بهبود یابد. افکار و باورهای غلط بیمار متحول شود و این مهم به طور حتم در کوتاه مدت حاصل نمی شود.

این روانشناس ادامه داد: حمایت های اقتصادی دولت در این خصوص نقشی اساسی ایفا می کند. بیماری های روحی و روانی تحت پوشش بیمه قرار نگرفته و هزینه درمان برای بسیاری از نیازمندان دشوار است.

۸۰ درصد بیماری های جامعه ناشی از آسیب های روحی است

رحمانیان یادآور شد: براساس برخی تحقیقات، ۸۰ درصد بیماری های جامعه ناشی از آسیب های روحی و روانی است و ۲۰ درصد از آسیب ها به بیماری های جسمانی اشاره می کند. بنابراین حمایت های اقتصادی دولت از بیماران روحی از آسیب ها و همچنین هزینه کرد بسیاری از چالش های اجتماعی جلوگیری می کند.

وی اضافه کرد: بی شک کاهش هزینه های درمان و فرهنگ سازی در خصوص آسیب های اختلالات روانی به همت دولت سبب ارتقا کیفی زندگی در سطح فردی و اجتماعی و همچنین پیشگیری از بسیاری از آسیب ها می شود.