هومان حسن‌پور، در نشست خبری عصر یکشنبه به مناسبت هفته کتاب درباره حمایت اتحادیه از کتابفروشی‌های محلی گفت: ما دائم از کتابفروش صحبت می‌کنیم چون از آنها غفلت شده است، چه در کلفروشی و چه در جزِءفروشی مشکل دارند. هر جا قرار بود از کتابفروشان حمایت کنیم، خودمان رقیب آنها شدیم و کتابفروشی با همه امکانات دولتی و غیردولتی به راه انداختیم.
وی افزود: همه کمک‌هایی که در این سال‌ها انجام شده برای ناشران بوده است و بخش توزیع و کتابفروشان نادیده گرفته شده‌اند، ما یک بازو را قوی کردیم اما بازوی دیگر ضعیف است. کتابفروشان سال‌هاست روی پای خودشان ایستاده‌اند اما ما به جای حمایت می‌آییم و نزدیک کتابفروشی چادر می‌زنیم و کاری به سرمایه چند میلیونی کتابفروش که مشغول کار است نداریم. ویترین کتاب باید دائمی باشد و این ویترین متعلق به کتابفروشان است.
رییس اتحادیه ناشران، کتابفروشی را افتخار صنف دانست و ادامه داد: هر کتابفروشی که سر پا مانده باشد، نشانه امیدواری است و باید برای اداره راحت‌تر فروشگاه از او حمایت کرد. من با کتابفروشی بزرگ مخالف نیستم اما فراهم کردن زیرساخت برای کتابفروشی بزرگ سخت‌تر است، شما ترجیح می‌دهید یک کتابفروشی بزرگ داشته باشید یا چند کتابفروشی کوچک؟ کتابفروشی بزرگ یک مرکز تفریحی به شمار می‌رود که به مخاطب پیام می‌دهد کتاب به جای کالایی ضروری، کالایی تفریحی است.
نمایشگاه‌های کتاب شهرستان‌ها، دارویی مسموم است
حسن‌پور، نمایشگاه‌های کتاب شهرستان‌ها را آسیب به کتابفروشان هر شهر دانست و گفت: اگر مساله این باشد که در برخی شهرها کتابفروشی وجود ندارد، چرا در شهرهایی که کتابفروشی‌های فعال و قوی دارند هم این نمایشگاه‌ها برگزار می‌شود؟ کتاب‌هایی که در این نمایشگاه‌ها عرضه می‌شود، همه در شهر هست و کتابفروشان آن را موجود دارند. این نمایشگاه‌ها موضوعی آیین‌نامه‌ای و قانونی نیست که بتوانیم قانونی حلش کنیم. این دارویی بوده که پیش از این‌ها در نظر گرفته بودیم و حالا ما را مسموم می‌کند.
وی ادامه داد: به جای نمایشگاه، این برنامه می‌تواند پروژه‌ای با همکاری کتابفروشان هر شهر باشد که به آنها هم کمک شود و هم مردم شهر با آنها آشنا شوند. شما به هر یک از این نمایشگاه‌ها، حتی نمایشگاه‌هایی که در میادین تهران، به طور مداوم وجود دارند، یک کتاب از یک ناشران آشنا نمی‌بینید همه ناشناخته است.
این ناشر، به میزهای کتابفروشی در ایستگاه‌های مترو اشاره و بیان کرد: مساله اصلی درباره نمایشگاه گونه‌هایی که در مترو برقرار است، فروش کتاب نیست، موضوع این است که آنها کالای غیررسمی می‌فروشند که اگر غرفه‌بندی شود و نیاز به جواز داشته باشد، دیگر نمی‌تواند اجناس غیرقانونی به مخاطب عرضه کند.
رییس اتحادیه ناشران، اظهارداشت: ارزان‌فروشی بد نیست اما نه برای جنسی که نادرست است و حاصل دزدی و کتاب‌سازی است، این شعبده‌بازی است و تنها در شرایطی که جواز کسب، مسئول یا متولی کار وجود داشته باشد می‌توانیم جلوی آن را بگیریم. فروشگاه باید استاندارد باشد که بتواند استانداردهای ما را اجرا کند و بازرسان یا کمیته صیانت بتوانند دفاع کنند.
کتابفروشی محلی، رابط کتاب و خانواده‌هاست
حسن‌پور درباره حمایت از کتابفروشانی که تنها کتاب می‌فروشند، گفت: بحث ما دقیقا همین کتابفروشان هستند، مانور ما به دلیل این بوده که کتابفروشان محلی، اساس رابطه بین مخاطب و کتاب هستند و در کتابفروشی‌های محلی این ارتباط نزدیک و تنگاتنگ است و باعث می‌شود جمعیت کتاب‌خوانان بیشتر شود و فرهنگ کتاب‌خوانی هم ترویج می‌شود.
وی گفت: این گونه بچه‌ها از بچگی با کتاب آشنا می‌شوند و چشم‌شان عادت می‌کند و مثل هر فروشگاه دیگری جزیی از زندگی‌اش می‌شود. کتابفروشیها امروز فراموش شده‌اند، حمایت از آنها کاری ندارد، بودجه‌ای اندک و قوانین ساده را می‌طلبد. وزارت ارشاد می تواند در این باره اقدام کند و هزینه هنگفتی هم نیاز ندارد.
رییس اتحادیه ناشران، تمرکز اتحادیه ناشران در هفته کتاب ۱۳۹۸ را بر کتابفروشی‌های محلی و خانواده‌ها اعلام کرد و افزود: هفته کتاب باید واقعا در اختیار کتاب باشد، این جلسات تحلیل و بررسی باید بعد از هفته کتاب باشد و کل این اتفاقات آسیب‌شناسی شود. کتابفروشیها گلوگاه نهایی پدیده نشر هستند که باید قوی‌تر شوند. ما باید به مثلث تولید، توزیع و کتابفروشی به یک اندازه اهمیت بدهیم.
حسن‌پور درباره پرداخت هزینه طرح تابستانی کتاب به کتابفروشان گفت که این مبلغ با کتابفروشان تسویه شده است.
وی درباره کاغذ یارانه‌ای و تخصیص آن به کتابفروشان، گفت: گاهی در روند تخصیص مشکلاتی به وجود می‌آید که حدود دو هفته کاغذ به ناشران نمی‌رسد اما قطع پیوسته‌ای در این زمینه اتفاق نیفتاده است. علت اصلی کاهش قیمت کاغذ، استفاده ناشران از کاغذ دولتی به جای بازار آزاد بوده است، چون بازار آزاد از قانون عرضه و تقاضا پیروی می‌کند. ما نظارت جدی را از تیرماه امسال آغاز کرده‌ایم و به ازای همه کاغذهایی که به ناشران توزیع شده است کتاب‌های چاپ‌شده شمارش و بررسی می‌شود. از وقتی کارگروه شروع به کار کرده تیراژ کتاب‌ها واضح‌تر و ملموس‌تر و در واقع واقعی‌تر شده است. تا کنون ۲ هزار ۵۴۱ مورد کتاب بررسی و شمارش شده که این تعداد مربوط به ۲۱۶ ناشر بوده است.
حسن‌پور درباره زمان پایان تخصیص کاغذ به ناشران، بیان کرد: تا زمانی که کاغذی که برای مصرف فرهنگی گرفته شده است مصرف شود، این کارگروه هم به کار خود ادامه خواهد داد.
۸۰ درصد از قاچاقچیان کتاب از دور خارج شده‌اند
وی به نامه ۴۸۵ ناشر برای نپذیرفتن انتقال نمایشگاه کتاب به شهر آفتاب اشاره کرد و افزود: بنا بر شرایط، بیشتر ناشران تمایل دارند که نمایشگاه کتاب در مصلی برگزار شود. هفته گذشته نیز بازدیدی از نمایشگاه شهر آفتاب داشته‌ایم، هفته آینده هم از بخش‌های نمایشگاهی مصلا بازدید می‌کنیم و نتایج این‌ها در حال تحلیل شدن است و هنگامی که جمع‌بندی شود اعلام خواهد شد.
رئیس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران درباره حضور و فعالیت تشکل‌های صنفی در شورای سیاست‌گذاری نمایشگاه کتاب نیز گفت: ترکیب شورای سیاست‌گذاری با سال‌های گذشته متفاوت نیست. شاید اسامی تغییر کرده باشد اما تفاوتی ایجاد نشده است و ساختار جدید هم تغییر نکرده است و تصمیم جدیدی برای حضور تشکل‌ها در این شورا گرفته شود. موسسه نمایشگاه‌های فرهنگی و وزارت فرهنگ و ارشاد کار خودشان را انجام می‌دهند و وضعیت نسبت به قبل تغییری نکرده است. وقتی نهادی برای برگزاری نمایشگاه کتاب سرمایه‌گذاری می‌کند، جمعیت حاضر در نمایشگاه را هم نگاه می‌بیند پس همانند یک چاقوی دولبه است که میزان واکنش مثبت به آن و منفعتش از سوی واکنش منفی به آن و ضررش می‌تواند برابر باشد.
وی درباره کشفیات قاچاق کتاب، اظهار داشت: در مقاطعی که کار کشف و پلمب انبارهای قاچاق کتاب شدت گرفته بود همکاران ما گفتند که ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش فروش داشته‌اند، به نظر می‌رسد باید آنچه تا کنون درباره سرانه مطالعه کتاب اعلام شده با توجه به بازار رسمی کتاب بوده اما با در نظر گرفتن فروش احتمالی انبارهای قاچاق کشف شده، این آمار سرانه متفاوت است. در بعضی از این انبارها ما حتی کتاب‌هایی را با تیراژ ۲۰ هزار تا می‌دیدیم، قطعا فروش داشته که این اندازه تولید شده است. تا کنون حدود ۸۰ درصد از فعالان اصلی قاچاق کتاب از دور خارج شده‌اند.
بیست و هفتمین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار حال خوش خواندن از تاریخ ۲۳ آبان ماه در سراسر کشور آغاز شده و تا ۳۰ آبان ماه ادامه دارد.
نظر شما