در گذشته بسیاری از منازل دارای چاه های جذبی بودند که پس از مدتی کارایی خود را از دست می داد و پس از آن بود که سیستم سپتیک فاضلاب که ترکیبی از چاه فاضلاب و تصفیه فاضلاب بود در منازل و واحد های مسکونی بزرگ نصب شد اما این روش نیز نتوانست بر مشکلات بکاهد و تنها گزینه ای که باقی ماند احداث شبکه جمع آوری فاضلاب شهری و تصفیه خانه فاضلاب بود.
در سال های اخیر اقداماتی در جهت احداث شبکه جمع آوری فاضلاب شهری و همچنین تصفیه خانه فاضلاب صورت گرفت و بانک توسعه اسلامی نیز تسهیلاتی در این زمینه پرداخت نمود اما با گذشت چندین سال این پروژه در بسیاری از شهرها نیمه کاره رها شده و یا اصلا شروع نشده است.
یکی از شهرستان های منتخب در این زمینه تنکابن در غرب مازندران بود که با وجود لوله گذاری بخشی از این شهر ، پروژه به حالت نیمه تعطیل درآمده و روند اجرایی آن متوقف شده و این در شرایطی است که وضعیت فاضلاب شهری به نقطه بحرانی رسیده و بسیاری از شهروندان نسبت به این موضوع اعتراض دارند.
طبق آمار منابع رسمی، سالانه ۴۰۰ میلیون مترمکعب فاضلاب در شمال کشور تولید می شود که فقط ۴۰ درصد آن تصفیه می شود و ۶۰ درصد بقیه به صورت مستقیم و غیر مستقیم به دریای خزر می ریزد.
کارشناسان و صاحبنظران در حوزه محیط زیست نیز تاکید دارند که اغلب شهرهای ساحلی مازندران بویژه غرب این استان به خاطر قرار گرفتن در مجاورت دریا و درپی آن بالا بودن آب های زیرزمینی با نفوذ ناپذیری خاک روبرو هستند و همین عامل ، دفع بهداشتی فاضلاب را در این مناطق با مشکل مواجه کرده است.
آنان بر این باورند که رها سازی فاضلاب ها در رودخانه ها ، کانال های آب و حتی خیابان ها می تواند علاوه بر پیدایش مشکلات حاد زیست محیطی ، اکوسیستم دریای خزر را نیز به مخاطره بیاندازد.
رهاسازی فاضلاب و پساب خانگی در معابر عمومی
یک شهروند تنکابنی ساکن خیابان مهر که به شدت نسبت به رهاسازی فاضلاب توسط همسایه ها به کوچه و خیابان شاکی بود، گفت : زمین های این منطقه در گذشته شالیزار بوده و امکان جذب آب در آن بسیار کم است اما با این وجود ساختمان های زیادی ساخته شده که پس از مدتی با مشکل فاضلاب مواجه می شوند.
احمد بهرامیان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : برای فاضلاب ساختمان ها چاه جذبی و سپتیک هیچیک پاسخگو نیست و متاسفانه به محض سر ریز شدن ، برخی افراد فاضلاب ها را شبانه و بیشتر در مواقع بارانی در محیط باز رهاسازی می کنند.
وی اظهار داشت : این اقدام سبب آلودگی محیط عمومی و ایجاد بوی نامطبوع شده و سیمای نازیبایی برای برخی مناطق ایجاد کرده است.
بهرامیان با بیان اینکه مشکل فاضلاب در مناطق دیگر نیز وجود دارد ، خاطر نشان کرد : در سال های گذشته لوله گذاری در این منطقه برای جمع آوری فاضلاب انجام شده اما در حال حاضر خبری از روند اجرایی پروژه نیست و فعلا تعطیل است.
وی خواستار برخورد جدی با متخلفان در حوزه محیط زیستی از سوی دستگاه های مربوطه شد.
طبق اصل ۵۰ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تمام افراد موظف به حفظ محیط زیست اطراف خود هستند .
وضعیت فاضلاب در شهر تنکابن بحرانی است
شهردار تنکابن با ابراز تاسف از وضعیت اسفناک فاضلاب شهری گفت : به علت بالا بودن سطح آب های زیرزمینی در بسیاری از مناطق و از طرفی عدم رعایت استاندارد های لازم در زمینه سپتیک ، موجب شده تا چاه های فاضلاب خانگی خیلی سریع پر شوند و متاسفانه بخش اعظم ساکنان مناطق شهری نیز در نیمه های شب اقدام به رهاسازی فاضلاب های خانگی بوسیله پمپ به اگوی شهری می کنند و بوی بد ناشی از آن خاطر دیگر شهروندان را آزرده کرده و کیفیت زندگی شهر نشینی را تحت شعاع خود قرار داده است.
محمد زرودی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود: این اقدام شهروندان به هیچ عنوان پذیرفته نیست و باید راهکارهای اساسی در این زمینه اندیشیده شود.
وی اظهار داشت : برای کاستن از این معضل طرحی مطرح شد مبنی بر الزام نمودن ساختمان های بیش از چهار واحد به استفاده از تصفیه خانه که پیرامون آن جلسات متعددی برگزار شد و نظرات کارشناسان و صاحبنظران در این زمینه بررسی شد.
وی در ادامه به اجرای موفق طرح تصفیه خانه فاضلاب هایی که توسط فاضلاب کش ها جمع آوری می شود اشاره کرد و افزود : این طرح که حاصل تلاش مستمر مجموعه مدیریت شهری و شورای سلامت شهرستان تنکابن است بعد از کشور های آمریکا و آلمان برای نخستین بار در کشور و شهر تنکابن با کمک یک شرکت دانش بنیان اجرایی شد.
زرودی خاطرنشان کرد : در این طرح فاضلاب های خانگی پس از جمع آوری توسط خودروهای فاضلاب کش به محل مورد نظر انتقال داده می شود و محصول نهایی آن آب زلال و شفاف است که برای مصارف کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد.
شهردار تنکابن با اشاره به اینکه این طرح به عنوان مدل موفق مورد تقاضای سایر شهرها قرار گرفته است ، یادآور شد : باید وضعیت بحرانی فاضلاب در شهرها را جدی گرفت چرا که در آینده ای نزدیک امراضی همچون وبا و ... سلامت شهروندان را با خطر جدی مواجه خواهد کرد.
ضرورت تسریع در روند احداث فاضلاب شهر تنکابن
رئیس شورای اسلامی شهرستان تنکابن نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : حدود ده سال پیش پروژه فاضلاب شهری در تنکابن آغاز شد اما پس از مدتی به دلایلی همچون نبود یا کمبود اعتبار متوقف گردید و اگر با همین روند پیش بروند شاید اتمام آن نیم قرن طول بکشد.
تقی پزشکی افزود : در حال حاضر دولت به دلیل مشکلات مالی توانایی اتمام پروژه را ندارد و باید حتما از پیمانکار بخش خصوصی استفاده شود اما متاسفانه با وجود اعلام آمادگی پیمانکار بخش خصوصی ، دستگاه مربوطه از این کار استقبال نمی کند.
وی وضعیت فاضلاب شهر تنکابن را غیر قابل قبول دانست و اظهار داشت : در حال حاضر بسیاری از واحدهای مسکونی با مشکل پر شدن چاه های فاضلاب مواجه هستند و سلامت شهروندان با خطر جدی روبرو است.
وی خواستار همکاری بیشتر وزارت نیرو ، اداره آبفا استان و استانداری مازندران برای تسریع بخشیدن به روند اجرایی پروژه فاضلاب شهری در تنکابن شد.
آلودگی محیط زیست جرم محسوب می شود
رییس اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان تنکابن نیز مشکل فاضلاب را تراکم جمعیتی زیاد در جلگه و دشت ، نزدیکی کوه به دریا و بالا بودن سطح آب های زیر زمینی عنوان کرد و گفت : متاسفانه برخی افراد اقدام به رهاسازی فاضلاب های خانگی در انهار و رودخانه ها می کنند که بر اساس ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی جرم محسوب می شود.
هادی منصور کیایی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : تاکنون ده ها پرونده در این زمینه به دادگاه ارسال کردیم اما به دلیل آنکه روند رسیدگی چنین پرونده هایی زمان بر است بنابراین نمی توان انتظار خروجی قابل قبولی از آن داشت.
وی بهترین راه برای رفع این معضل را راه اندازی سیستم فاضلاب شهری دانست و اظهار داشت : به جای یک سیستم فاضلاب شهری متمرکز بهتر است شهرها را بلوک بندی کنیم و در هر بلوک یک تصفیه خانه با مشارکت بخش خصوصی ایجاد نماییم .
به گفته رییس اداره حفاظت از محیط زیست شهرستان تنکابن ، با توجه به سیستم های جدید تصفیه فاضلاب و همچنین روش های نوین تصفیه ، مساحت زمین مورد نیاز برای ایجاد تصفیه خانه بسیار کم خواهد بود.
وی یادآور شد : احداث تصفیه خانه در واحد های مسکونی با طبقات زیاد نیز می تواند در این زمینه راهگشا باشد که هم اکنون این طرح در حال بررسی است.
بر اساس ماده ۶۸۸ قانون مجازات اسلامی ، مجازات آلوده کنندگان محیط زیست از جریمه نقدی تا حبس ابد در نظر گرفته شده است.
هزینه ۴۰۰ میلیارد تومانی پروژه فاضلاب شهری تنکابن
رییس اداره آب و فاضلاب شهری تنکابن نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت : مطالعات پروژه احداث خط انتقال و تصفیه خانه فاضلاب شهری از سال ۸۰ شروع شد و تقریبا از سال ۹۰ روند اجرایی آن آغاز گردید .
مهرداد مقدس خو با بیان اینکه در حال حاضر این پروژه در بخش لوله گذاری تنها ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد ، افزود : هزینه اتمام این پروژه با شرایط اقتصادی فعلی کشور حدود ۴۰۰ میلیارد تومان است که بسیار هزینه سنگینی است.
وی اظهار داشت : با توجه به اینکه بخشی از هزینه این پروژه از محل اعتبارات بانک توسعه اسلامی تامین می شود اما در زمینه جذب اعتبارات دولتی با مشکلاتی مواجه هستیم و چاره ای نیست جزء اینکه از توان بخش خصوصی کمک بگیریم.
مقدس خو وضعیت فاضلاب شهری را در شان و جایگاه مردم تنکابن ندانست و یادآور شد : باید روند احداث این پروژه بار دیگر از سر گرفته شود و در کوتاه ترین زمان اقدام به جمع آوری و تصفیه فاضلاب نماید تا مشکلات ناشی از آن برای همیشه برطرف گردد.
شهرستان ۱۶۶ هزار نفری تنکابن در غرب مازندران واقع است.
نظر شما