درباره داوود نصیری | پدر ورزش و نخستین داور بین‌المللی ایرانی

به گزارش گروه اطلاع رسانی ایرنا، داوود نصیری سمنانی در ۱۴ تیر ۱۳۰۰ خورشیدی در تهران دیده به جهان گشود. پس از پایان متوسطه اول و گذراندن دانشسرای مقدماتی در ۱۳۱۹ خورشیدی، موفق به دریافت مدرک دیپلم در رشته تربیت بدنی شد. پس از یک سال تدریس در دبیرستان شرف به عنوان نخستین آموزگار ورزش در دبیرستان دارالفنون کار خود را آغاز کرد. در ۱۳۲۴ خورشیدی از دانشسرای عالی، مدرک دبیری تربیت بدنی را دریافت کرد و در ۱۳۲۵ خورشیدی با بورس تحصیلی به فرانسه رفت و در رشته‌ تربیت بدنی ادامه‌ تحصیل داد. او در چهار رشته فوتبال، وزنه برداری، واترپلو و بسکتبال، موفق به اخذ گواهی بین المللی درجه A شد و از پایه‌گذاران ورزش‌های بیسبال و هاکی در ایران نیز به شمار می رود. وی در ۱۳۲۷ خورشیدی از طرف کنفدراسیون فوتبال آسیا برای نخستین بار داور بین‌المللی شناخته شد و در جامعه ورزشی ایران نیز بیشتر به عنوان داوری‌ برجسته شناخته می شود.

داوود نصیری در ارتباط با ورودش به عرصه فوتبال و علاقه مندی به این رشته می گوید: در سال ۱۳۱۶ خورشیدی من در دانشسرای مقدماتی کلاس سوم بودم و در همان سال فوتبال بازی می کردم بازی‌های من مورد توجه اطرافیانم قرار گرفت و به همین خاطر در سال ۱۳۱۷ خورشیدی وارد دانشسرای تربیت بدنی شدم و خیلی زود در تیم دانشسرا در پست هافبک بازی ساز در میانه میدان بازی می کردم. سال ۱۳۱۹ دانشسرا قوی ترین تیم تهران بود، اما ۳ سال بعد به تیم توفان رفتم و آن تیم قهرمان جام باشگاه‌های تهران شدم. ۲ سال بعد به تیم صفار رفتم و یک سال در آن تیم بازی کردم در ۱۳۲۵ در تیم بانک ملی بازی کردم که با بدشانسی در جام باشگاه های تهران همان سال دوم شد.

وی یکی از بازیکنان در نخستین بازی تیم ملی فوتبال ایران در ۱۱ دی‌ ۱۳۱۹ برابر تیم ملی افغانستان بود که این بازی با نتیجه مساوی صفر- صفر به پایان رسید.

پژوهشگر گروه اطلاع‌رسانی ایرنا به مناسبت سالروز درگذشت داوود نصیری به بررسی زندگی و فعالیت‌های ورزشی او در ایران پرداخته است.

فعالیت ها و خدمات ورزشی داوود نصیری

ایران از دیرباز تاکنون جزو کشورهایی محسوب می شود که در نظام تعلیم و تربیت خود، برای ورزش و تربیت بدنی اولویت زیادی قایل بوده است. ایرانیان به منظور فراهم آوردن ارتشی قدرتمند و سلحشور به توانایی و سلامتی بدن اهمیت زیادی می‌دادند. 
هرودوت مورخ مشهور یونانی درباره ایرانیان می‌نویسد: ایرانیان از پنج سالگی تا بیست سالگی سه چیز را می آموختند: ۱- سواری ۲- تیر و کمان ۳- راستگویی.

داوود نصیری پیشکسوت ورزش ایران درباره ایجاد نخستین مراکز ورزشی به صورت رسمی و آکادمیک در ایران می گوید: ورزش در ایران از ١٣٠٤ خورشیدی در دارالـمـعـلـمـیـن در مـحـل دبـیـرسـتـان دارالفنون آغاز شد که عـده ای را بـرای تعلیم ورزش آماده می کردند. در آن زمان، ما سازمان تـربـیـت بـدنـی نداشتیم و در وزارت فرهنگ، واحدی بود که مسوولیت ورزش مدارس را بـه عهده داشت. (۱)

وی مطرح شدن تاسیس انجمن پیشاهنگی و تربیت بدنی را به آمدن گـیـبـسـون آمریکایـی که برای سرپرستی‌ سازمان پیشاهنگی و تربیت بدنی به ایران دعوت شده بود، مرتبط دانست و بیان داشت: در ٢٨ فروردین ١٣١٣ خورشیدی اساسنـامـه «انـجـمـن پـیـشـاهـنـگـی وتربیت بدنی ایران» به وسیله پنج نفر به ثـبـت رسـیــد و در ٩ خـرداد ١٣١٥ خورشیدی از تـصـویـب «شـورای عـالـی فــرهــنــگ» گذشت. از این تاریخ، وظیفه تعلیـم ورزش در تمام مدارس کشور، برگزاری مسابـقـات ورزشـی، تـعـلـیـم و تـربـیـت آموزگاران و دبیـران ورزش و تـربـیـت پیشاهنگ، به عهده این انجمن گذاشته شــــد. پــــس از آن در ١٣١٧ دانشسرای مقدماتی تربیت بدنی و در ١٣٣٥ خورشیدی دانــشســرای عالی تربیت بدنی تأسیس شد. (۲) 

بنابر اساسنامه سازمان پیشاهنگی و تربیت بدنی اداره‌ای در وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه با هدف رسیدگی به امور ورزش و ارایه راهنمایی‌های لازم در امور تربیت بدنی مدارس ایجاد شد. در اساسنامه این سازمان که در ۱۰ ماده تنظیم شده بود، مطالبی در زمینه تشکیلات پیشاهنگی و وظایف آن مانند تعلیم ورزش، بازی‌های میدانی در مدارس و غیره و آموزش مربیان ورزش مدارس، تشکیل اردوهای تابستانی، اجتماعات و روابط بین‌المللی آمده است. داوود نصیری یکی از مؤسسان سازمان تربیت بدنی و دبیرکل کمیته ملی المپیک بود.

از نظر او تفاوت عمده ای میان تربیت بدنی و ورزش وجود دارد و معتقد بود که اساس تربیت بدنـی، سـالـم‌سـازی جـامـعـه و اجتماع است، بنابراین معتقد بود که باید بـه تربیت بـدنـی در مـدارس تـوجـهی جـدی شود. چــون دانش آموزان به عنوان پایه‌گذاران آینده کـشـور، اگر در تربیت بدنی ضـعـیـف بـاشـنـد، عـمـلا نـمـی تـوان آیـنـده روشنی را برای کـشـور متصور بود. او همچنین برای ایجاد علاقه و انگیزه در میان مربیان ورزش بازرسی، کنترل، تشویق و تنبـیـه را لازم می دانست.

این استاد و پیشکسوت ورزش ایران بر ضرورت آشنایی مربیان ورزش با جدیدترین روش ها و متدهای روز تاکید داشت و نقش آموزش وپرورش را در این ارتباط بی بدیل ارزیابی می کرد و بر این باور بود که می بایست دانش آموزان را به اردوهـای چـنـد روزه برد و در این اردوها  که مثلا به مدت یک هفته در سال برگزار می شود، روش های جدید را بـه آنها آموزش داد و در این باره می گفت که معلم ها  باید خود را به علم روز مجهز کنند، مطالعه  داشته باشند، خود آن ها باید بــه ورزش علاقه مند باشند تا بتوانند در دانش آمـوزان انگیزه و علاقه ایـجـاد کـنـند.

داوود نصیری در ۱۱ مرداد ۱۳۸۸ خورشیدی در گفت وگویی با سایت فدراسیون فوتبال در ارتباط با سوابق ورزشی خود می گوید: در چهار رشته فوتبال، وزنه برداری ، واترپلو و بسکتبال گواهی های بین المللی مربیگری درجه A دارم و همچنین در همین چهار رشته داور بین المللی بوده ام  و در سال های ۱۹۵۱ و ۱۹۵۸ میلادی مربی تیم ملی شیرجه ایران بوده و با این تیم ۲ بار نایب قهرمان آسیا شدیم و در ۱۳۱۹ خورشیدی در امجدیه با ساخت استخرهایی، تیم های شنا، شیرجه و واترپلو ایران را تاسیس کردیم.

نخستین داور بین‌المللی

داوود نصیری درباره این که از وی به عنوان نخستین داور بین المللی ایرانی یاد می شود، بیان می کند که وی در ۱۳۲۷ خورشیدی از طرف کنفدراسیون فوتبال آسیا برای نخستین بار داور بین المللی شناخته شد و  اولین داور ایرانی بود که برای قضاوت یک دیدار به خارج از کشور رفت و بازی سودان و اوگاندا در آفریقا را داوری کرد. بعد از آن هم از طرف کنفدراسیون فوتبال آسیا برای اداره مسابقات به کشورهای عربی رفت. او می گوید خلاصه بگویم هرجا کنفدراسیون احساس می کرد، دیدار بین کشورهای آسیایی بحران ساز و جنجالی شود، من را برای قضاوت می فرستاد. در دانشسرای تربیت ‌بدنی یکی از موادی که باید یاد می‌گرفتیم داوری فوتبال بود، در آنجا به قضاوت نیز علاقه پیدا کردم و در ۱۹۴۷ میلادی  نایب رییس کمیته‌ داوران کنفدراسیون فوتبال آسیا و یک سال بعد عضو کمیته انضباطی این کنفدراسیون شدم.(۳)

ضعف های ورزش و وضعیت فوتبال ایران از نظر نصیری  

داوود نصیری در ارتباط با مشکل و چالش اساسی ورزش ایران معتقد بود در ایران، مـوضـوع تـربـیـت بـدنـی بـا ورزش های گونـاگـون مـخـلـوط شـده اســت و خـــیـــلـی از دسـت انــدرکــاران، تــفــاوتــی میان تربیت بدنی و ورزش قایل نیستنـد در حالی که تـربـیـت بـدنـی پـایـه و اسـاس ورزش اســت و بــدون داشــتـــن آن، نمی توان ورزش مناسبی را پایه گذاری کرد. وی عدم توجه به تربیت بدنی و ورزش مدارس محلات را از دیگر نقاط ضعف این حوزه می دانست و بر این باور بود که ورزش مــدارس و مــحـــلات می تواند نقش مـهـمـی در شـکـوفـایـی استعدادهای نوجوانان و جوانان کشور ایفا کند.

از نظر نصیری، فوتبال ایران دارای مشکلات اساسی و پایه ای است که با رفع این مشکلات پایه ای فوتبال می تواند به جایگاه اصلی خود دست یابد. او معتقد بود فردی که می خواهد فوتبالیست شود از همان ابتدای کودکی باید بداند در کجای زمین بایستد و به ایفای نقش بپردازد از نظر او فوتبال باید دوباره به محلات بازگردد و در پارک ها و اماکن عمومی زمین های کوچکی درست شود و مدارس فوتبال به صورت درستی سر و سامان بگیرد.

داوود نصیری درباره مشکلات تیم ملی نیز می گوید: زمانی ما می توانیم به جام جهانی برویم که اسکلت تیم ملی تغییر نکند باید چندین سال تیم ملی با یک اسکلت ثابت شکل بگیرد و تغییرات اندکی در بازیکنان وجود داشته باشد اما الان در هر تیم ملی با مربیان مختلف بازیکنان گوناگون زیاد دیده می شود که با هم هماهنگ نیستند یا هماهنگ کردن آنها با هم زمان می برد که منجر به ناکامی خواهد شد.

آثار داوود نصیری

داوود نصیری ۵۴ کتاب در رشته های مختلف ورزشی را به رشته تحریر درآورد. هشت کتاب درباره فوتبال دارد و کتاب هایی را از زبان های فرانسه و انگلیسی به فارسی برای علاقه مندان به فوتبال ترجمه کرده است.

داوود نصیری در کتابی با عنوان مهارت های اساسی برای آغازگران فوتبال به ضرورت فوتبال نونهالان و همچنین فوتبال پایه می پردازد، این کتاب را انتشارات سفیر اردهال در ۱۸ مهر ۱۳۹۰ خورشیدی به چاپ رساند. او درباره تالیف این کتاب می گوید: زمانی که در کوچه و خیابان بچه هایی را می بینم که بدون اینکه تمرینات اصولی و منظمی داشته باشند، دلم می سوزد. به نظر من باید فوتبال را از محلات شروع کرد و اگر زمانی فوتبال ایران قدرتمند بود به این خاطر بود که در محلات استعدادها شکوفا می شد.

تمرینات فوتبال سالنی، تمرینات تیم ملی آلمان، توپ بازی در آب، مقررات خاص وزنه‌برداری، صد بازی دبستانی، خودآموز شنا و شیرجه، نجات غریق، مهارت‌های مقدماتی فوتبال، وزنه‌برداری، رموز و روش بازی فوتبال، راهنمای داوران فوتبال، داوری، چگونه می‌توانید داور فوتبال شوید، سؤال و جواب درباره قوانین فوتبال، مهارت‌های فوتبال، راهنمای غریق نجات، راهنمای تربیت‌ بدنی سپاه دانش، راهنمای تربیت‌ بدنی روستایی، بهداشت ورزشکاران، دانستنی‌هایی برای تماشاچیان، اساسنامه و آیین‌نامه کمیته داوران ایران از جمله تالیفات داوود نصیری در زمینه رشته‌های مختلف ورزشی به شمار می رود. 

منابع

۱- نصیری، داوود؛ ورکیانی، فرحناز؛ مجله رشد آموزش تربیت بدنی؛ شماره ۲۴ ، پاییز ۱۳۸۶.

۲- همان منبع.

۳- سایت فدراسیون فوتبال.