به گفته کارشناسان جهاد کشاورزی، استانهایی که دروازه ورود ملخها به کشور هستند میتوانند با دفاعی همه جانبه از ورود این حشرات به سایر استانها جلوگیری کنند که این مبارزه نیازمند ارادهای ملی و اعتبار مالی ویژه است و امیدواریم متولیان امر با درک حساسیت موضوع، تدابیر لازم را اتخاذ کنند.
همچنین تجربه مبارزه با ملخ طی سال گذشته میتواند آرایش بهتری را برای مقابله، چینش کند و باز هم چنین حرکتی نیازمند خط اعتباری ویژهای بوده که باید تامین شود، در غیر اینصورت با مبارزه جزیرهای نه تنها ملخکِ ضربالمثلها به دست نمیآید بلکه دست ما را هم خواهد خورد.
از طرفی با توجه به اعلام آخرین گزارش فائو، هجوم ملخها کابوس تلخی برای کشاورزان جنوب استان کرمان رقم زده که در صورت جدی نگرفتن، این بحران دامنگیر کشور میشود.
پیشبینی مبارزه سنگین با ملخها
رئیس سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان اظهار داشت: طبق گزارشهای فائو، امسال سه برابر سال گذشته شاهد هجوم ملخها به این منطقه خواهیم بود که این مساله زنگ خطری جدی برای منطقه است.
سعید برخوری افزود: امسال بر اساس هشدار سازمانهای فائو و حفظ نباتات، جنوب کرمان میزبان تخمگذاری ملخهای سال گذشته، ملخهایی که از سمت کشورهای هند و پاکستان در حال بازگشت بوده و ملخهایی که از شبه جزیره عربستان، یمن و آفریقا به سمت کشور ما میآیند نیز است که در صورت تدبیر، مدیریت میشود.
وی اظهار داشت: بر اساس نقشه و گزارش فائو به دلیل مبارزه نکردن در هند و پاکستان، تالاب جازموریان تنها کانون دائمی ملخ در ایران است لذا امسال پیش بینی میشود که با جمعیتی بسیار بالاتر از سال قبل مواجه باشیم.
مشکلات مبارزه با ملخ در جنوب کرمان
رییس سازمان جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان کمبود و نبود تخصیص اعتبار در زمان مناسب و مشکلات اسناد خزانه و دیون مربوط به مبارزه سال قبل، کمبود خودروی کمکدار و عملیاتی، مستهلک بودن خودروهای موجود و ناوگان سمپاشی، صعبالعبور بودن مناطق و استهلاک زیاد ماشین آلات، شرایط جوی نامساعد و ناکافی بودن باندهای فرودگاهی مناسب را از جمله مشکلات مبارزه با ملخ در جنوب کرمان برشمرد.
برخوری با بیان اینکه امسال اعتبار حفظ نباتات ۲ میلیارد و ۴۰ میلیون تومان است، اظهار داشت: یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان از این اعتبار برای مبارزه با ملخ در سال گذشته هزینه شده لذا مشکلات زیادی در زمبنه اعتباری داریم.
وی با بیان اینکه پیشبینی میکنیم وضعیت خطرناکی در زمینه مبارزه با ملخ در جنوب استان کرمان رقم بخورد، گفت: مبارزه با ملخها از توان ما خارج است لذا مدیریت بحران در این زمینه کار را مدیریت کند.
پیشنهاد برای برطرف کردن مشکلات
رییس سازمان جهاد کشاورزی جنوب استان کرمان تصریح کرد: ایجاد ردیف اعتباری و موافقتنامه اختصاصی برای مبارزه با ملخ صحرایی، تامین و تخصیص اعتبارات دولتی مورد نیاز به صورت نقدی از سرجمع اعتبارات استان، تجهیز آمادگاه ملخ، تامین ناوگان خودرویی و تجهیزات سمپاشی و لجستیکی و تامین و استقرار یک فروند هواپیمای سمپاش در آمادگاه مبارزه با ملخ از جمله پیشنهادات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان برای برطرف کردن مشکلات مبارزه با ملخ است.
مبارزه ۱۵۰ هزار هکتاری با ملخ در جنوب کرمان
معاون تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان نیز گفت: سال گذشته در سطح ۱۵۰ هزار هکتار از اراضی منطقه جنوب کرمان مبارزه با ملخ صحرایی انجام شد.
محمدرضا ساردویی افزود: اعتبار تخصیص یافته برای مبارزه با ملخ طی سال گذشته بیش از ۲۸ میلیارد ریال بوده که ۲۰ میلیارد ریال مانده مطالبات است.
وی تصریح کرد: مبارزه در قالب اکیپهای مختلف و با ماشینهای مجهز به سمپاشهای ulv (پشت وانتی) و یک فروند هواپیما انجام شد.
ساردویی با بیان اینکه سال گذشته در طول مدتی که ملخ صحرایی در منطقه بود، خسارت قابل توجهی به اراضی کشاورزی و محصولات زراعی و باغی وارد نشد، اظهار داشت: این مهم با برنامهریزیهای صورت گرفته و با حمایت استاندار کرمان، معاونت عمرانی استاندار، مدیریت بحران استان، سازمان مدیریت برنامهریزی، نیروهای جهادی سپاه پاسداران، فرمانداران جنوب و با تلاش شبانهروزی مدیران جهاد کشاورزی و کارشناسان پرتلاش این سازمان و همچنین همکاری کشاورزان دلسوز منطقه، دهیاران و شوراهای روستاها محقق شد.
ملخها خسارت زیادی به جوامع انسانی وارد میکنند
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان هم گفت: خسارت به محصولات ( خسارتهای دورهای)، معضلات اجتماعی ( به خطر انداختن امنیت غذایی ) و مشکلات سیاسی (ضرورت پاسخگویی مسئولان) از جمله تاثیرات هجوم ملخها بر جوامع انسانی است.
مجید فرخی تصریح کرد: غیرقابل دسترس بودن مناطق تولیدمثلی این حشرات، تحرک زیاد، احتمال مقاومت به آفتکُشها، قدرت پروازی بالا و قابلیت مهاجری، همه چیز خوار بودن این حشره و تغییر در رفتار و رنگ و فیزیولوژی ملخها از جمله تفاوت ملخها با سایر آفات است.
وی با بیان اینکه فازهای خسارتزای ملخ صحرایی شامل انفرادی و مهاجری است، گفت: طول دوره تخم ریزی ملخها ۱۰ تا ۶۵ روز بوده که طول دوره پورگی به طور متوسط ۳۶ روز و مجموع چرخه زندگی ملخ ۲ تا ۶ ماه است.
وی با بیان اینکه ملخ دریایی مضرترین نوع ملخ است، تصریح کرد: این نوع ملخ اصولاً بومی ایران نبوده و در کشورهای دیگر به نام ملخ بیابانی و صحرایی نامیده میشود و چون معمولاً از روی خلیج فارس پرواز کرده و خود را به ایران میرساند، در کشور ما به آن ملخ دریایی هم میگویند.
مدیر حفظ نباتات سازمان جهاد کشاورزی جنوب کرمان بیان کرد: کانونهای دائمی ملخ دریایی شامل آفریقا، عربستان سعودی ، هندوستان و پاکستان بوده که به مناطق جنوبی ایران حمله کرده و از نظر اقتصادی، خسارت ملخ دریایی فوقالعاده حائز اهمیت است.
جنوب استان کرمان با تولید سالانه چهار و نیم میلیون تن انواع محصولات کشاورزی نقش مهمی در تامین احتیاجات سفرههای ایرانی دارد که در صورت هجوم ملخ ها و نبود مبارزه موثر، تاثیرات منفی زیادی در بخش کشاورزی کشور بر جا میگذارد.
منطقه جازموریان در جنوب استان کرمان سال گذشته دروازه ورودی ملخها به پهناورترین استان کشور بود که با اقدامات به موقع ولی با دستان خالی سازمان جهاد کشاورزی، این حشرات مضر زمین گیر شدند و تجربه خوبی در این زمینه برجا گذاشت.
با وجود اینکه خاستگاه ملخ صحرایی شبه جزیره عربستان است اما هجوم ملخ صحرایی از بهمن ماه سال ۹۷ در اراضی کشاورزی و عرصه های منابع طبیعی بندر نخیلو استان هرمزگان برای نخستین بار دیده شد و تا اوایل مردادماه سال ۹۸ در بیش از ۹ استان کشور شامل سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر، کرمان، خوزستان، فارس، کهگیلویه و بویر احمد ، ایلام، خراسان جنوبی و قشم سرایت کرد.
گفتهها حاکی از آن است که هجوم ملخ صحرایی به ایران در بیش از پنج دهه اخیر بیسابقه بوده به طوری که در سال ۱۳۴۰ با حمله ملخها در سطحی بیش از ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار هکتار مبارزه شده بود.
آفت ملخ صحرایی ۲۰ درصد از خشکی های دنیا را در سیطره خود دارد و می تواند بیش از ۲۰۰ کیلومتر در روز پرواز کند که در هفته به بیش از یک هزار کیلومتر می رسد و البته رکورد پنج هزار کیلومتر را نیز دارد.
این ملخ روزانه معادل وزن خود، خوراک دارد و هر یک هزار و ۱۰۰ ملخ در یک روز می تواند معادل یک انسان یعنی حدود ۲ کیلوگرم از محصولات غذایی استفاده کند که در شرایط طغیانی تنه درختان از هجوم آنها مصون نیستند.
زاد و ولد این آفت نیز به گونه ای است که در طول سه تا پنج ماهه، ۳۰۰ تخم به فاصله یک هفته و در هر دوره ۹۰ تا ۱۲۰ عدد تخم در عمق ۱۰ سانتیمتری خاک می گذارد.