سناریوهای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی در دوران تحریم در مرکز پژوهش‌ها بررسی شد

به گزارش روز شنبه مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن این مرکز در گزارشی با عنوان «فاز ۱۱ پارس جنوبی ـ آخرین وضعیت و سناریوهای توسعه در دوران تحریم» آورده است: میدان فوق عظیم مشترک پارس جنوبی ـ گنبد شمالی در خط مرز آبی ایران و قطر در خلیج فارس و در فاصله ۱۱۵ کیلومتری ساحل جنوبی ایران قرار گرفته و این میدان که امروزه بیش از ۴۰ درصد از ذخایر گازی ایران و نزدیک به ۵۳ درصد از تولید گاز کشور را داراست، بعد از انقلاب اسلامی کشف شد.

براساس این گزارش تولید از پارس جنوبی از ۲۶ بهمن ۱۳۸۱ با بهره‌برداری از فازهای ۲ و ۳ آغاز و سپس در ۲۰ آبان ۱۳۸۳ بهره‌برداری از فاز ۱ شروع شد و روند توسعه فازهای دیگر تا به امروز ادامه دارد تا اواخر دی‌ماه ۱۳۹۵، تولید از فازهای (۱)، (۲ و۳)، (۴ و۵)، (۶، ۷ و ۸)، (۹ و۱۰)، ۱۲، (۱۵ و ۱۶)، (۱۷ و ۱۸) و بالاخره فاز ۱۹ انجام می‌گیرد و جمعاً حدود ۴۹۰ میلیون مترمکعب در روز وارد مدار گاز کشور می‌شود.

براساس مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، فاز ۱۱ این میدان ‌به‌رغم برگزاری مناقصات متعدد، به‌دلیل بدعهدی شرکت‌های خارجی و نیاز به سرمایه زیاد که در شرایط تحریم تأمین آن دشوار است، کماکان در انتظار تصمیم‌های وزارت نفت و شرکت ملی نفت ایران و شرکت نفت و گاز پارس است.

این گزارش می‌افزاید: پیش‌بینی می‌شود که بعد از یک‌سال‌ونیم تولید گاز این فاز، با افت فشار روبه‌رو خواهد شد و ازاین‌رو نیاز به دستگاه فشارافزا وجود دارد که تکنولوژی آن در دست چند شرکت بین‌المللی است و درواقع این فناوری در ایران وجود ندارد.

مطالعات مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح می‌کند که در حال حاضر و با اعمال مجدد تحریم‌ها دو سناریو برای توسعه فاز ۱۱ وجود دارد. سناریوی اول؛ استفاده از توان و ظرفیت شرکت‌ها و پیمانکاران داخلی است که در سال‌های مختلف به‌دلیل همکاری با شرکت‌های خارجی در راه توسعه پارس جنوبی توانمند شده و تجارب ارزنده‌ای کسب کرده‌اند و سناریوی دوم؛ منتظر ماندن برای عقد قرارداد با شرکت‌های بزرگ نفتی دنیاست. فاز ۱۱ پارس جنوبی نمادی از بدعهدی شرکت‌های خارجی در صنعت نفت و گاز ایران است این فاز حدود ۱۹ سال درگیر فرایند امضای تفاهم‌نامه‌ها و قراردادهای مختلف با شرکت‌های بزرگ نفتی بوده که هیچ‌کدام هم ثمری برای آن نداشته است.

این گزارش در خاتمه تاکید دارد که با این توصیفات سناریو مرجع و منتخب در این پژوهش سناریو اول است یعنی استفاده از توان و ظرفیت‌های شرکت‌ها و پیمانکاران داخلی و بومی کشور. برای تأمین مالی طرح توسعه فاز ۱۱ نیز درصورتی‌که مصارف ریالی پروژه حداکثر شود،  استفاده از ابزارهای متنوع بازار سرمایه مثل صکوک استصناع، منفعت، اوراق مشارکت و صندوق‌های سرمایه‌گذاری پروژه جهت استفاده از سرمایه‌های ریالی مردم به‌راحتی امکان‌پذیر است.