بسیاری از ساکنان سالخورده و میانسال اردبیل با واژه کلوز (به فتح حروف اول و سوم و سکون حروف دوم و آخر) آشنا هستند، اصطلاحی که نیاکانشان به ۱۳ آذر و روزهای واقع در حول و حوش آن داده و آن ایام را با اهمیت و تعیین‌کننده در چگونگی وضعیت جوی هفته‌های باقی مانده از فصول سرد می‌دانند.
برونداد تازه‌ترین نقشه‌های هواشناسی نشانگر حرکت یک ناوه اطلسی در غرب روسیه است که زبانه آن از عصر دوشنبه به مرزهای شمال و شمال غرب ایران رسیده و از همین زمان فعالیتش به شکل وزش باد سرد ؛ تراکم ابر و مه و ریزش خفیف برف و باران از نوار شمالی و شرقی استان اردبیل آغاز می‌شود.
اثرات این ناوه با نفوذ هرچه بیشتر به شمال غرب تشدید شده و دامنه آن به مناطق مرکزی و جنوبی استان اردبیل و استان‌های آذربایجان شرقی و غربی نیز گسترش می‌یابد.
اوج بارش این ناوه از اواخر وقت دوشنبه تا ظهر سه‌شنبه به شکل برف و باران در شمال استان اردبیل و برف در نقاط مرکزی و جنوبی این استان پیش‌بینی شده و از روز چهارشنبه بطور موقت بارش‌ها متوقف و هوای سرد بر منطقه حاکم می‌شود.
موج دوم برف و سرما که به مراتب قوی‌تر به نظر می‌رسد از اواخر وقت چهارشنبه هفته جاری تمام نقاط شمال غرب و ازجمله استان اردبیل را فرا گرفته و تا اواخر جمعه منطقه را زیر بارش‌های قابل توجه می‌برد.
اداره‌کل مدیریت بحران اردبیل با استناد به آغاز بارش برف و باران و استقرار هوای سرد از دوشنبه و ادامه آن تا عصر سه‌شنبه و احتمال اختلال در تردد در جاده‌های کوهستانی منطقه از ساکنان این استان خواسته است موارد احتیاط و ایمنی را رعایت کنند.
پیشینیان اردبیل با رصد سال‌های متمادی به تجربه دریافته بودند که هرگاه در اواسط ماه آذر در منطقه برف قابل توجه باریده و سرما حاکم شود بطور معمول در روزهای باقی مانده از پاییز و هفته‌های نخست زمستان نیز به تناوب در چندین نوبت امواج دیگری از برف و سرما منطقه را در برمی‌گیرد و این برف و یخبندان اغلب تا حوالی عید نوروز بر سطح زمین و گذرگاه‌های منطقه ماندگار می‌شود.
هرچند این باور نیاکان ساکنان کنونی اردبیل پایه علمی ندارد ولی دقت در وضعیت جوی چنین روزهایی از سال طی چندین دهه گذشته اغلب بر این ادعای پیشینیان صحه می‌گذارد به گونه‌ای که هرگاه در این بازه از پاییز در منطقه برف و سرما حاکم شده بطور معمول در هفته های باقی مانده از فصول سرد ، ساکنان منطقه شاهد نفوذ متناوب امواج سرد و ناپایدار شده و بر اثر انباشت برف و یخ روی هم این وضعیت برای مدت بطور نسبی طولانی ماندگار شده است.
از سوی دیگر این باور کهنسالان اردبیلی از جنبه پراهمیت بودن چنین روزهایی از سال به لحاظ ماندگاری برف و یخبندان بر سطح زمین‌های منطقه با یافته‌های علوم هواشناسی و اقلیم شناسی نیز بطور کامل منطبق است.
در سرزمین‌های واقع در عرض‌های میانی از اول تابستان هر روز چند ثانیه‌ای از طول روزها کاسته شده و در مقابل بر درازای شب‌ها افزوده می‌شود و این روند تا ۳۰ آذر که در نزد ایرانیان از گذشته‌های دور به شب یلدا به عنوان طولانی ترین شب سال موسوم است ادامه می‌یابد.
آذر از جمله ماه‌های سال با شب‌های طولانی و روزهای کوتاه است و در روزهای موسوم به کلوز نیز که بر طبق تقسیم‌بندی پیشینیان اردبیل مصادف با نیمه‌های این ماه است روند کوتاه شدن روزها و دراز شدن شب‌ها ادامه دارد.
باتوجه به باقی ماندن ۱۷ روز از پاییز و ادامه کوتاه شدن روزها ، از مدت تابش آفتاب بر سطح زمین کاسته شده و به خاطر موقعیت فصلی پرتوهای آن به شکل متمایل به زمین می‌رسند که از انرژی چندان برای افزودن بر حرارت هوا و ذوب یخ ها برخوردار نیست.
به همین دلیل درصورت ریزش متناوب و پی در پی برف در منطقه سردسیر اردبیل در چنین روزهایی از سال احتمال ماندگاری برف و یخبندان بر سطح زمین‌های منطقه زیاد است.
نظر شما