آنفلوانزا بیماری نه‌چندان سخت با خودمراقبتی و پیشگیری زودهنگام

آنفلوانزا یکی از بیماری‌های اپیدمیک در دنیاست که در نیمه دوم فصل پاییز تا نیمه نخست فصل زمستان در بسیاری از کشورهای دنیا از جمله ایران شایع شده و دغدغه‌های سلامتی را برای مردم ایجاد می‌کند.

بروز این بیماری، به صورت آنی بوده و اغلب افراد پس از بیدار شدن از خواب در صبح روزهای سرد پاییزی، علایم آن را حس می‌کنند و رفته رفته با بروز علایم بیشتر، زمینه از کارافتادن چندین روزه شهروندان فراهم می‌شود.

آنفلوانزا که به خودی خود، بیماری خطرناکی به شمار نمی‌رود، می تواند با انجام ندادن اقدامات پیشگیرانه و خودمراقبتی و انجام خوددرمانی‌های مختلف به بیماری خطرناکی تبدیل شده و در برخی موارد به مرگ بینجامد.

امسال در کشورمان دهها نفر در استان‌های مختلف کشور بر اثر این بیماری (البته در بسیاری موارد با بیماری زمینه ای دیگر) جان خود را از دست دادند ولی صدها هزار نفر هم بودند که پس از ابتلا به آنفلوانزا، با خودمراقبتی، مراجعه به پزشک و انجام اقدامات پیشگیرانه از جمله واکسن در ابتدای فصل پاییز از آن جان سالم به در بردند.

کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان‌غربی گفت: آنفلوانزا یک بیماری ویروسی مسری است که هر فردی در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شود و شست و شوی دست‌‎ها بهترین راه برای پیشگیری از این بیماری مرگبار است.

نیلوفر ملک‌پور افزود: شیوع این بیماری در فصول سرد سال بیشتر است و علت آن حضور طولانی مدت افراد در فضاهای بسته و تماس نزدیک افراد با یکدیگر محسوب می‌شود.

وی اضافه کرد: تب، علایم گوارشی نظیر اسهال و استفراغ، سرفه و گلودرد، خستگی و سردرد و درد عضلانی از علایم مهم این بیماری به شمار می رود.

وی ادامه داد: بیماری آنفلوانزا یک بیماری عفونی حاد می‌باشد که به‌راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود و در کل دنیا در گردش است.

کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان‌غربی گفت: این ویروس اگرچه از طریق دستگاه تنفسی و قطرات تنفسی منتقل می‌شود، تظاهرات بالینی غیر تنفسی زیادی را از خود نشان می‌دهد و به‌راحتی هر فردی را در هر گروه سنی گرفتار می‌کند.

ملک پور افزود: این بیماری زمینه ساز اپیدمی‌های سالیانه با شدت بیشتری در پاییز و زمستان به خصوص در مناطق سردسیر می‌شود.

وی اضافه کرد: در طول سال نزدیک به ۵۰۰ هزار نفر از مردم استان به این بیماری مبتلا می‌‎شوند که حدود ۸۰ درصد آنها خود محدود شونده بوده و بدون نیاز به درمان بهبود می‌یابند و تنها ۲۰ درصد مبتلایان نیاز به اقدامات مراقبتی در مراکز درمانی دارند.

وی بیان کرد: به منظور پیشگیری و کنترل و کاهش بار ناشی از بیماری، به‌کارگیری روش‌های مناسب مراقبتی و مداخلات به‌موقع بهداشتی می تواند آسیب‌های ناشی از بیماری را به حداقل رسانده و باعث کاهش موارد بیماری و مرگ شود.

ملک پور گفت: سرماخوردگی و آنفلوآنزا علایم مشابهی دارد و سرماخوردگی خفیف‌تر است.

وی ادامه داد: سرماخوردگی علاوه بر احساس خستگی با عطسه، سرفه و آبریزش بینی همراه است و ممکن است همراه تب نبوده یا تب پایین وجود داشته باشد و ممکن است کوفتگی عضلانی یا سوزش گلو، اشک ریزش و سردرد هم دیده شود.

کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان‌غربی اضافه کرد: آنفلوانزا به طور ناگهانی شروع شده و بسیار آزار دهنده است، بیمار احساس ضعف و خستگی می کند و تب دارد.

وی بیان کرد: سرفه‌های خشک، آبریزش از بینی، لرز، درد عضلانی، سردرد شدید، درد چشم وگلو درد از دیگر علایم این بیماری است.

ملک پور افزود: مدت زمان بیشتری طول می‌کشد تا آنفلوآنزا کاملا خوب شود اما در سرماخوردگی این مدت کوتاه‌تر است.

کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان‌غربی گفت: در صورت عدم درمان بیماری آنفلوآنزا و طولانی شدن بیماری عوارضی نظیر ذات الریه (پنومونی) و عوارض سیستم عصبی در افراد بالغ و عفونت گوش میانی در کودکان می‌تواند ایجاد شود.

وی اظهار داشت: آنفلوانزا یک بیماری خود محدود شونده است و نیاز به درمان‌های اختصاصی ندارد ولی در صورت تشدید علایم شامل تب شدید و بیش از سه روز و  بروز علایم تنفسی شدید نظیر تنگی نفس و بدتر شدن حال عمومی، فرد بیمار باید به پزشک مراجعه و پس از تشخیص تحت درمان لازم قرار گیرد.

وی ادامه داد: فرد مبتلا می تواند از یک روز قبل از بروز علایم تا هفت روز بعد، بیماری را به دیگران انتقال دهد.

وی اضافه کرد: ویروس عامل بیماری بوسیله ترشحات تنفسی بیماران از طریق سرفه و عطسه در محیط پخش شده و از راه‌های استنشاق هوای آلوده به ترشحات تنفسی بیماران، دست دادن، در آغوش گرفتن و روبوسی با بیمارو تماس با اشیای آلوده به ترشحات تنفسی بیمار (مانند دستمال و سطح) منتقل می‌‎شود.

کارشناس گروه پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی آذربایجان‌غربی گفت:رعایت فاصله حداقل یک متری با فرد بیمار، شستن مکرر دستها با آب و صابون، استفاده از دستمال کاغذی موقع عطسه و سرفه برای پوشاندن دهان وبینی، دفع صحیح دستمال آلوده به ترشحات دهان وبینی، خودداری از مالیدن دستها به چشمها، دهان و بینی و واکسیناسیون از راههای  پیشگیری و جلوگیری از گسترش بیماری است.

معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان‌غربی نیز از فوت سه شهروند اهل این استان بر اثر ابتلا به بیماری آنفلوانزا خبر داد و گفت: این بیماری سالانه ۱۵ تا ۲۰ درصد جمعیت استان  و کشور را مبتلا می سازد و همین امر نشان دهنده همه گیر بودن این بیماری است.

رسول انتظارمهدی اضافه کرد: در منطقه مدیترانه شرقی از جمله کشور ما این بیماری ۴ تا ۶ هفته زودتر شروع شده و افزایش یافته است.

وی بیان کرد: علایم بیماری آنفلوانزا با سرماخوردگی شباهت داشته ولی تفاوت‌هایی دارد از جمله اینکه آنفلوانزا به‌صورت حاد شروع می شود ولی سرماخوردگی تدریجی است.

معاون امور بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی با بیان اینکه خودمراقبتی مهمترین عامل جلوگیری از بروز خطر بیشتر در این بیماری است، ادامه داد: مصرف بیشتر مایعات، استراحت و مراجعه زودهنگام به پزشک از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار گیرد.

انتظارمهدی گفت: رعایت بهداشت فردی، شست‌وشوی مرتب دست‌ها، خودداری از دست دادن و روبوسی کردن و دفع بهداشتی دستمال‌های استفاده شده از جمله مهمترین موارد پیشگیری از ابتلا به این بیماری است.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم‌پزشکی و خدمات بهداشتی‌درمانی آذربایجان‌غربی با اشاره به اینکه هر سال با شروع فصل پاییز تقاضای مردم برای خرید و تزریق واکسن آنفلوآنزا بالا می‌رود، گفت: امسال ۳۵ هزار و ۶۸۱ دوز از این واکسن در داروخانه‌های استان توزیع شد.

جلال غفارزاده افزود: هیچ کمبودی در خصوص تامین واکسن آنفلوآنزا در داروخانه های استان وجود نداشت و با هماهنگی پنج شرکت پخش دارو، آنفلوآنزای ۳ و ۴ ظرفیتی خریداری و روانه بازار شد.

وی اضافه کرد: این واکسن باید پیش از آغاز فصل سرد سال تزریق شود.

معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی آذربایجان غربی گفت: تمام مردم استان نیاز به واکسن آنفلوآنزا ندارند و افراد با سن ٦٥‌ سال و بالاتر، بدون در نظر گرفتن شرایط جسمانی آنها، بزرگسالان و کودکان مبتلا به بیماری‌های مزمن ریوی یا قلبی شامل آسم، بزرگسالان و کودکان مبتلا به بیماری‌های مزمن مانند دیابت، بزرگسالان و کودکان مبتلا به اختلالات مزمن عملکرد کلیه، بزرگسالان و کودکان مبتلا به نقص سیستم ایمنی ناشی از بیماری‌ها یا مصرف داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مانند کورتیکواستروئیدها یا رادیوتراپی، کودکان و نوجوانان ٦ ماهه تا ١٨ساله که ترکیبات محتوی استیل سالیسیلیک اسید (آسپیرین) را برای مدت طولانی مصرف می‌کنند و به دنبال ابتلا به بیماری آنفلوآنزا، در معرض خطر ابتلا به سندرم Reye قرار دارند، در اولویت تزریق واکسن هستند.

البته در روزهای اخیر اخبار خوبی از کنترل بیماری آنفلوانزا در آذربایجان غربی به گوش می رسد و اظهارات جواد آقازاده رییس دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی استان از کاهش ۷۰ درصدی بستری بر اثر این بیماری در استان حکایت دارد.

البته باید توجه داشت که تداوم خودمراقبتی بسیار سودمند است و از عوارض این بیماری می کاهد.