فعالیت معادن شن و ماسه حتی مجاز و بخصوص برداشت‌های غیر مجاز در صورت رعایت نشدن اصول زیست محیطی می‌تواند آسیب‌های جدی به طبیعت وارد آورد و آلودگی هوا، آب و خاک را به دنبال داشته باشد، این معظل زمانی که برداشت‌های بدون مجوز و بی ضابطه از کرانه‌های رودخانه‌ها صورت می‌گیرد تشدید می‌شود ، طی روزهای گذشته ۱۷دستگاه و ادوات متخلف به دلیل برداشت غیر مجاز مصالح رودخانه‌ای در سطح استان فارس توقیف شده است.
پیامدهای زیست محیطی استخراج شن و ماسه از رودخانه ها در محدوده مطالعاتی به آسانی قابل مشاهده و رویت است، عدم کنترل این رویکرد باعث تخریب زیست بوم رودخانه‌ای و ساحلی می شود. با توجه به بررسی های میدانی برداشت شن و ماسه عمدتا از ته شسته های بستر رودخانه ها و کرانه‌های ساحلی انجام می شود.
در خصوص برداشت های بی رویه شن و ماسه که از بستر رودخانه های استان فارس صورت می گیرد دستگاه‌های مختلفی مسوولیت نظارت دارند ، سازمان آب منطقه ای استان فارس ، سازمان صنعت ، معدن و تجارت ، سازمان زمین شناسی ، اداره حفاظت محیط زیست ، دستگاه‌های انتظامی و قضایی ، اصناف مرتبط با امور ساختمانی و بسیاری از دستگاه‌های دیگر در این حوزه مسوولیت دارند تا روند تخریب کرانه‌های رودخانه‌ها را کنترل و پایش کنند و با متخلفین برخورد نمایند .
گاه دیده شده که مجوزهای داده شده به واحدهای برداشت شن و ماسه به منظور لایروبی بستر رودخانه ها است ولی متاسفانه این مسئله عموما توسط واحدها رعایت نشده و با استفاده بی رویه از شن و ماسه موجود در بستر رودخانه ها موجب تخریب رودخانه می شوند.
توقیف ۱۷دستگاه و ادوات متخلف
سید جواد موسوی فرد مدیر سواحل و رودخانههای شرکت آب منطقه ای استان فارس از توقیف ۱۷دستگاه متخلف در سطح استان به دلیل برداشت غیر مجاز مصالح رودخانه‌ای خبر داد و اعلام کرد : با نظارت گروه های گشت و بازرسی و همکاری نیروی انتظامی چندین عملیات برداشت غیر مجاز مصالح رودخانه ای در سطح استان فارس در روزهای گذشته متوقف شده است .
مدیر سواحل و رودخانههای شرکت آب منطقه ای استان فارس اضافه کرد: 17 دستگاه و ادوات از متخلفان نیز توقیف شده و برای طی مراحل قانونی به پاسگاه محلی شهرستان ها منتقل شدند ، این دستگاهها به تفکیک شامل یک دستگاه لودر و دو دستگاه کامیون در قیرو کارزین ،یک دستگاه بیل مکانیکی و چهار دستگاه کامیون در فسا، یک دستگاه لودر در لارستان ،یک دستگاه بیل و یک دستگاه کامیون در خنج ، دو دستگاه بیل و چهار دستگاه کامیون در نورآباد ممسنی می باشند.
موسوی فرد در خصوص آسیب های برداشت بی رویه شن و ماسه نیز گفت: گسترش شهرها و افزایش ساخت و سازها، نیاز به مصالح را بیشتر کرده و برداشت بیش از حد شن و ماسه و در نتیجه تخریب رودخانه ها را به دنبال داشته است.
وی افزود: کاهش شن و ماسه در بستر رودخانه ها و مناطق ساحلی باعث عمیق تر شدن رودخانه ها و مصب ها و همچنین افزایش دهانه رودخانه و شاخابه های ساحلی شده که تهدید جدی برای پل ها ، حاشیه رودخانه ها و سازه های مجاور محسوب می‌شود.
موسوی فرد به متخلفان هشدار داد ماموران شرکت آب منطقه ای به صورت منظم در حال بازدید و بازرسی ازمناطق مختلف استان هستند و بدون هیچگونه مماشاتی طبق قانون با متخلفان برخورد می کنند.
برداشت‌های غیر کارشناسانه برای تأمین نیاز ساخت و ساز ، لزوم حفظ بستر و حریم رودخانه‌ها و نیز حفظ هویت آن و اجتناب از به هم خوردن تعادل موجود در محیط زیست رودها را بیش از پیش برجسته می‌کند. برداشت بی رویه ماسه از بستر رودخانه‌ها، معضلی است که از سال های گذشته تاکنون در این مناطق مختلف استان فارس وجود دارد و خسارت های جبران ناپذیری به محیط زیست و حتی تاسیسات زیربنایی وارد کرده است.
ضروری است با همکاری سازمان های مسوول از جمله صنعت، معدن و تجارت ، حفاظت محیط زیست ، سازمان آب و ارگان های نظارتی برنامه‌ریزی‌هایی در راستای مصرف بهینه مصالح برای ساخت و ساز انجام گیرد تا ضرر و زیان کمتری به رودخانه‌ها وارد شود.
