حسن ملکی گفت: مؤسسه‌های تولیدکننده کتاب‌های آموزشی نامناسب موضعی تاجرگونه و منفعت‌طلبانه دارند و در لباس کار فرهنگی به آینده فرزندان ما آسیب می‌زنند.
ملکی خاطر نشان کرد: کتاب درسی سند رسمی تعلیم و تربیت به‌شمار می رود. چنین موضوعی نشان می‌دهد که کتاب درسی چه جایگاه و اهمیتی دارد. به طور طبیعی اگر مدارس بخواهند در برنامه‌های درسی وارد شوند، در قالب مواد و رسانه‌های آموزشی وارد می‌شوند.
به گزارش روز چهارشنبه وزارت آموزش و پرورش، وی افزود: این بدین معنی است که آنچه وارد مدرسه می‌شود، برنامه درسی به معنای آن سند مکتوب نیست، بلکه مواد و رسانه‌های یادگیری از جمله کتاب درسی، فیلم آموزشی، کتاب کار و تمرین دانش‌آموز، لوح‌های فشرده و دیگر مواد و رسانه‌های آموزشی و یادگیری است. مجموع این مواد و رسانه‌های متعدد و متنوع بسته آموزشی را تشکیل می‌دهند که در حقیقت فرصت‌های بهتر یادگیری را برای دانش‌آموز فراهم می‌آورند.
این استاد دانشگاه تأکید کرد: سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی قصد جدی دارد به سمت رویدادی نوین به نام «تولید بسته آموزشی» برود. بسته آموزشی موردنظر کاملاً هم‌راستا و متصل به اسناد بالادستی و تحولی تولید خواهد شد.
وی ادامه داد: در تولید بسته یادگیری، از طریق کمک گرفتن از علوم گوناگون تربیتی، علمی عمل کردن، درست عمل کردن و نیازسنجی‌های مستدل، باید کار را طوری انجام داد که قابل دفاع و از بعد هنری، آموزشی و پرورشی کامل باشد؛ به گونه‌ای که مخاطب احساس کند از جمیع جهات وجوه مثبتی دارد و می‌تواند پاسخگوی نیازهای او باشد.
معاون سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی با استفاده از واژه «تولیدات مرغوب» در تشریح آن، گفت: منظور از واژه «مرغوب» تولید اجزایی در بسته یادگیری است که بر برنامه درسی قصد شده و به لحاظ آموزشی و تربیتی مبتنی بر استاندارد باشند. شرط اول برای مقابله با پدیده‌ای به نام «نفوذ کتاب آموزشی» این است که سازمان تولیدات خود را «مرغوب‌تر» ارائه دهد. بعد از این ارائه برنامه‌ریزی شده، قدم بعدی برنامه عملیاتی مشخصی برای توجیه، اشاعه و معرفی آن نزد خانواده‌ها است.
وی ادامه داد: اگر استانداردهای مناسب تولید شوند و براساس آن استانداردها، کتاب‌های تولیدشده آموزشی و کمک‌درسی ارزشیابی شوند و نتیجه ارزشیابی به سمع و نظر والدین برسد، بسیار اثرگذار و راهگشا است. در بسیاری از موارد با وجود همه مشکلات و چالش‌های احتمالی، هنوز والدین اعتماد و اطمینان زیادی به آموزش‌وپرورش و مدرسه دارند. از همین ذهنیت مثبت و قابل اعتنا باید در سامان‌دهی منابع آموزشی و تربیتی به درستی استفاده شود.
ملکی افزود: وقت آن رسیده است که به استناد و اتکای اسناد بالادستی آموزش‌وپرورش، قدری به سمت کاهش تمرکز حرکت کنیم. یکی از دلایل آن وجود آثار مناسب آموزشی نزد ناشران این حوزه است. انتقاد ما در این زمینه متوجه افرادی است که غیرطبیعی عمل می‌کنند.
وی گفت: ناشران متعهد را باید تحت انضباط در آوریم. تحت انضباط به این معنا که الگوی برون‌سپاری بسته‌های یادگیری را طراحی و بعد از معرفی اعلام کنیم که می خواهیم در بسته آموزشی در درس و موضوع مورد نظر، تولید برخی مواد آموزشی و یادگیری را به جامعه می سپاریم و هر کسی ظرفیت نیروی انسانی و اعضای هیات علمی و کارشناسان مورد نیاز را در اختیار دارد، با شرکت در فراخوان، اعلام آمادگی کنند تا در فرآیندی مشخص با آنان قرارداد منعقد شده و بسته یادگیری موردنظر تولید شود.
این استاد دانشگاه افزود: در چنین فضایی ممکن است طرف قرارداد ما یک ناشر، یک مرکز دانشگاهی، دانشگاه فرهنگیان و یا مرکز علمی و آموزشی صاحب صلاحیتی باشد که آمادگی این کار را داشته باشد.
وی خاطرنشان کرد: آنچه تا اینجا مطرح شد، بیشتر ناظر بر کتاب‌های آموزشی و کمک‌آموزشی بود، اما در طرح سامان‌دهی، بخشی است که در آن کتاب‌های رمان، داستان، شعر و قصه بررسی و ارزیابی می‌شوند. ناشران فراوانی در این زمینه فعال بوده و کتاب‌های خوبی نیز تولید می‌کنند. این کتاب‌ها درسی نیستند، بلکه در قالب‌هایی مانند رمان، داستان کوتاه و مجموعه شعر منتشر می‌شوند و ضمن بررسی و انتخاب آثار مناسب و مبتنی بر استانداردهای اعلام شده از سوی سازمان، آثار مناسب از میان آنها انتخاب می‌شود. این کتاب‌ها قابلیت آن را دارند که در بسته‌های آموزشی یا یادگیری به مدرسه‌ها فرستاده شوند.
ملکی گفت: این آثار باید ارزشیابی شده و هر کتابی که بخواهد از سوی سازمان پژوهش و برنامه‌ریزی آموزشی معرفی شود، باید از صافی طرح سامان‌دهی منابع آموزشی و تربیتی بگذرد و مجوز لازم را برای ارائه در مدارس و به دانش‌آموزان دریافت کند.
نظر شما