صرع یا (epilepsy) یک اختلال عصبی در سیستم اعصاب مرکزی است که در اثر ابتلا به آن، فعالیت سلول های عصبی در مغز مختل و موجب تشنج می‌شود و از دست دادن هوشیاری رخ می‌دهد.
این بیماری از جمله اختلال‌های عصبی مزمن به شمار می‌رود که با حمله صرعی و تشنج مشخص می‌شود که ممکن است بسیار خفیف و غیرقابل شناسایی یا بلند مدت و با لرزش شدید بدن همراه باشد.
تشنج در بیشتر بیماران مبتلا با دارو کنترل و در برخی موارد نیز بیماری صرع با عمل جراحی درمان می‌شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان روز جمعه در "کنگره سراسری صرع" تشریح کرد: هر چند در میان بیماری‌های مغز و اعصاب، صرع از جمله بیماری‌هایی است که با کمک مصرف دارو به شکل کنترل شده، قابل مداواست اما نزدیک به یک سوم مبتلایان از درمان دارویی پاسخی دریافت نمی‌کنند و به درمان جراحی نیاز دارند.
دکتر جعفر مهوری افزود: بر اساس آمارهای رسمی ارایه شده، بیش از یک و نیم درصد جمعیت کشور مبتلا به صرع هستند که به افزون بر یک میلیون و ۳۰۰ هزار بیمار می‌رسد و سالانه نزدیک به یک هزار و صد بیمار مبتلا به صرع غیرقابل کنترل با دارو، به جامعه مبتلایان اضافه می‌شود.
وی تاکید کرد: ۷۰ درصد مبتلایان به صرع می‌توانند با مصرف درست و به هنگام دارو، به صورت قطعی درمان شوند و بیماری خود را کنترل کنند اما ۳۰ درصد بیماران با دارو بهبود نمی‌یابند؛ چرا که این افراد به صرع مقاوم در برابر دارو، مبتلا هستند و نیاز به عمل جراحی دارند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان بیان کرد: عمل جراحی صرع از ۱۵ سال پیش در این استان پایه‌ریزی شده و زیر نظر یک تیم مجرب از متخصصان نورولوژی، جراحی مغز و اعصاب، روان‌پزشکی، پاتولوژی و رادیولوژی و کادر درمانی انجام می‌شود.
به گفته وی، میزان موفقیت جراحی صرع این تیم بیش از ۸۰ درصد است و پس از ۲ سال می‌توان تجویز دارو به بیمار را کاهش داد.
وی با اشاره به هزینه سنگین جراحی صرع در سایر کشورها افزود: این عمل در آمریکا نزدیک به ۱۰۰ هزار دلار، در انگلیس ۵۰ هزار پوند و در آلمان ۵۰ هزار یورو هزینه دارد اما متخصصان ایرانی این عمل را با کمترین هزینه و بر اساس بالاترین استانداردهای جهانی انجام می‌دهند.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان ادامه داد: ایران یکی از کشورهایی است که ارزان‌ترین جراحی صرع را در دنیا را انجام می‌دهد و سالانه بیماران بسیاری از کشورهایی مانند عراق و سوریه برای انجام این عمل به ایران مراجعه می‌کنند.
رییس بخش صرع مرکز آموزشی درمانی آیت الله کاشانی اصفهان تصریح کرد: بیمارانی که به صرع مقاوم به دارو مبتلا باشند، باید دست‌کم سالانه ۲ بار در بخش مراقبت‌های ویژه بیمارستان بستری شوند که این امر، هزینه زیادی بر دوش نظام سلامت تحمیل می‌کند.
وی تاکید کرد: در صورت درمان جراحی این افراد، نه تنها بیمار از زندگی بهتری برخوردار می‌شود بلکه در منابع نظام سلامت کشور صرفه جویی صورت می‌گیرد.
ضرورت تکمیل مرکزهای جامع صرع در کشور
یک پزشک متخصص مغز و اعصاب نیز با اشاره به وجود ۱۰ مرکز جامع صرع در ایران گفت: همه آنها با تاسف کامل نیستند که ضرورت دارد، تقویت و تکمیل این مرکزها هر چه سریع‌تر انجام شود.
مرضیه رحیمی افزود: خوشبختانه در اصفهان همه امکانات مربوط به جراحی صرع فراهم است اما نیاز به دستگاه‌های اسپکت و پت اسکن (PET SCAN , SPECT) احساس می‌شود.
وی تشریح کرد: صرع دارای انواع مختلفی است که بر حسب علایمی که در نوار مغزی نشان داده می‌شود (علایم الکتروفیزیولوژیک)، از نظر علایم بالینی طبقه‌بندی می‌شود که علایم هر نوعی متفاوت است.
وی اضافه کرد: برخی از افراد مبتلا هنگام تشنج به سادگی برای چند ثانیه مستقیم خیره می‌شوند، در حالی که برخی بارها و بارها دست و یا پاهای خود را حرکت داده و یا کشش‌های ناگهانی دارند.
وی تاکید کرد: هر حمله‌ای البته صرع نیست و اگر تشنج فرد تنها یک‌بار ایجاد شود یا اینکه به علت بیماری دیگری مانند کمبود کلسیم یا کاهش قند خون باشد، نمی‌توان این بیماری صرع دانست.
دکتر مرضیه رحیمی افزود: حتی عفونت‌های ویروسی و باکتریایی سیستم عصبی، تومورهای مغزی، کمبود اکسیژن و بیماری آلزایمر نیز می‌تواند به تشنج منجر شود و تنها هنگامی تشنج، صرع تشخیص داده می‌شود که حملات تکرار شونده باشند چرا که صرع در واقع یک بیماری مزمن به شمار می‌رود که در آن حمله‌های تشنج به شکل یا اشکال مختلفی هر از چند گاهی در بیمار ایجاد می‌شود.
وی ادامه داد: برخی از بیماران مبتلا به صرع با تاسف داروهای خود را به درستی مصرف نمی‌کنند یا به دلیل عوارض دارویی، داروهای خود را کنار می‌گذارند؛ این دسته از بیماران نباید گمان کنند که صرع مقاوم درمان دارویی دارند، گرچه در زمان حاضر نزدیک به ۴۰۰ هزار بیمار مبتلا به صرع مقاوم در برابر دارو در کشور وجود دارد.
این متخصص مغز و اعصاب همچنین گفت: مادران باید در مورد مصرف دارو به ویژه داروهای ضد افسردگی در دوران بارداری دقت داشته و زیر نظر پزشک متخصص نسبت به مصرف دارو اقدام کنند.
وی اظهار کرد: پدر و مادر اگر علایم مشکوک و غیرطبیعی در راه رفتن، صحبت کردن فرزند خود یا خیره شدن کودک به یک نقطه مشاهده کردند، هر چه سریع‌تر به پزشک متخصص نورولوژی مراجعه کنند.
دارنده بورد تخصصی مغز و اعصاب یادآور شد: آموزش‌های عمومی می‌تواند تاثیر بسزایی برای آگاهی‌بخشی به مردم در مورد این بیماری و نحوه برخورد با افراد مبتلا به این بیماری داشته باشد.
مباحث «معرفی بیمار در زمینه صرع پایدار»، «فارماکولوژی، فارماکودینامیک، عوارض و اندیکاسیون‌ها در درمان صرع»، «بررسی طرح درمان صرع پایدار با استفاده از راهنمای ملی» و پنل درمان‌های صرع از جمله بخش‌های این کنگره علمی یک‌روزه بود که از سوی دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی اصفهان برگزار شد.
استان اصفهان با جمعیت بیش از پنج میلیون نفر، نزدیک به ۶۰ هزار بیمار مبتلا به صرع دارد.
بیمارستان های آیت الله کاشانی و میلاد اصفهان در زمینه جراحی صرع فعال هستند.
نظر شما