حسن روحانی در مدت اقامت خود در توکیو افزون بر حضور و دیدار با آبه شینزو نخست وزیر ژاپن به سخنرانی در جمع مدیران ارشد بخشهای سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ژاپن، پرداخت. او درهای ایران را به روی دولت و شرکتهای ژاپنی برای مشارکت و سرمایهگذاری در پروژههای بزرگ اقتصادی باز دانست و عنوان کرد که ایران و ژاپن به عنوان ۲ دوست قدیمی، نباید اجازه دهند که کشور ثالثی در روابط دوستانه آنها اخلال ایجاد کند.
بررسی روزنامهها، تارنماها و خبرگزاریهای داخلی نشان میدهد که رسانههای داخلی پیامدهای سفر حسن روحانی به ژاپن را از منظرهایی همچون، برجام، فرصتهای اقتصادی و مسایل نفتی بررسی کردهاند.
رسانههای اصلاحطلب
روزنامه اعتماد: سفر رییسجمهور اسلامی ایران، حسن روحانی به ژاپن، بیشتر یک سفر سیاسی بود تا یک سفر اقتصادی. این سفر سیاسی است به این دلیل که رییسجمهوری و دستگاه سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، به این نتیجه رسیدهبودند که تلاشهای بینالمللی برای کاهش تنشها بعد از خروج امریکا از برجام، در ماههای اخیر کاهش پیدا کردهاست. روزنههایی که تصور میشد بتواند زمینهای برای کاهش تنشهای تهران و واشنگتن باشد، بستهتر شدهاند.
سفر رییس جمهوری به ژاپن و چشم انداز آن
روزنامه اعتماد با درج یادداشتی مینویسد: آقای روحانی تصمیم گرفت برای احیای تلاشهای دیپلماتیک برای کاهش تنشها، این سفر را در موقعیت کنونی انجام دهد. سفر رییسجمهور به توکیو از زمان اعلامش، اما و اگرهای زیادی را در پی داشت. در آستانه اجلاس سالانه سران مجمع عمومی سازمان ملل متحد، تلاشهای دیپلماتیک بینالمللی برای کاهش تنشهای میان تهران و واشنگتن به اوج رسید، اما این تلاشها در حین برگزاری این نشست، به نتیجه خاصی نرسیدند و ناتمام ماندند. عدم توفیق طرفهای واسطه و میانجیگران برای کاهش یک ابتکار دیپلماتیک در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد، باعث شد که انگیزههای طرفهای سوم برای اقدامات بیشتر کاهش پیدا کند. در طول سه ماهی که از شکست تلاشهای میانجیگری میان تهران و واشنگتن در مجمع عمومی سازمان ملل متحد اتفاق افتاد، تحرکات سیاسی و دیپلماتیک دولتهایی همچون فرانسه و ژاپن تا حدود زیادی با ناامیدی حاصل از شکست در نیویورک، متوقف شدهبود. ناامیدی و بیانگیزگی طرفهای خارجی نسبت به حل و فصل مسائلی که بر اثر خروج یکجانبه امریکا از برجام رخ داده است، برای ایران رویداد خوشایندی محسوب نمیشود، چرا که ایران، خواستار حل و فصل دیپلماتیک و مسالمتآمیز مسائل موجود و بازگشت به تعهدات بینالمللی پیش از برجام است.
ژاپن و برقراری روابط اقتصادی
روزنامه آرمان ملی در مطلبی نوشت: سفر آقای دکتر حسن روحانی به ژاپن یکی از رویدادهای سیاسی مهم سالهای اخیر ایران است به این دلیل که ژاپن که ۹۰ سال رابطه سیاسی با ایران دارد، توانسته در طول چهار دهه گذشته روابط اقتصادی و سیاسی خود را با جمهوری اسلامی ایران براساس منافع مشترک و بر مبنای احترام متقابل حفظ کند. اگرچه ژاپن بهعنوان یک کشور اقتصادی و دارای تکنولوژی بالا در منطقه تلقی میشود، اما همواره تلاش داشته تا نقش سیاسی تاثیرگذاری در رخدادهای منطقه ایفا کند. سفر آقای شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن به تهران در چارچوب تلاش این کشور برای حفظ برجام و ایجاد رابطه متعارف بین ایران و برخی کشورهای امضاکننده برجام قابل تجزیه و تحلیل است. اگرچه آقای شینزو آبه در سفر به ایران پیامهایی از سوی آمریکا به تهران منتقل کرد، اما این پیامها از نظر مقامات جمهوری اسلامی ایران قابل قبول نبود. اکنون با توجه به اینکه سیاستهای تهاجمی دونالد ترامپ، رئیسجمهور آمریکا و اعمال تحریمهای سنگین علیه ایران با شکست مواجه شده و از سوی دیگر انزوای سیاسی ایالات متحده و احتمال استیضاح دونالد ترامپ از سوی کنگره آمریکا وجود دارد، لذا رئیسجمهور آمریکا تلاش دارد تا برای برون رفت از بحران سیاسی، سیاستهای خود را تغییر دهد. به نظر میرسد که پیامهای جدیدی از سوی واشنگتن برای تعدیل رفتار خود نسبت به ایران به آقای شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن منتقل شده.
اگر این گمانه زنی درست باشد، قطعا سفر آقای روحانی به توکیو میتواند فصل جدیدی در روابط ایران با غرب ایجاد کند. لذا دستاورد سفر رئیسجمهور اسلامی ایران به ژاپن، بسیار سرنوشتساز و در آینده ایران بهویژه در حوزه اقتصادی کاملا موثر خواهد بود و تغییرات زیادی در رفتار تیم دونالد ترامپ نسبت به ایران ایجاد خواهد کرد. به نظر میرسد که پشت پرده اتفاقاتی در حال رخ دادن است هم پیام آقای روحانی که بسیار شفاف و روشن است و هم پیام پیچیده و دیپلماتیک دکتر ظریف نشان میدهد که گامهای لرزانی میان ایران و ژاپن و آمریکا در حال برداشته شدن است که نتایج آن به زودی مشخص خواهد شدو این احتمال وجود دارد که دونالد ترامپ پس از دیدار آقای روحانی از ژاپن به توافقنامه برجام بازگردد و بخشی از تحریمها را نیز علیه ایران لغو کند.
روزنامه آفتاب یزد با درج مطلبی با عنوان ژاپن، ایران و آمریکا، نوشت: ژاپن یکی از کشورهایی است که همواره با ایران روابط خوبی داشته است و از آن جا که رابطه خوبی هم با آمریکا دارد می تواند بخشی از مشکلات اقتصادی ایران را رفع کند، مثلا مانند شش ماهه اول تحریم های آمریکا خود را جزو کشورهای استثنایی از تحریم ایران کند تا نفت خودش را از کشورمان بخرد. از سویی این کشور می تواند نیازهای ایران را تامین کند. حتی احتمالا قادرخواهد بود بخشی از پیش خرید نفت ایران را به شکل وام هایی دراختیار کشورمان قرار دهد. اینها مواردی است که آقای روحانی فکر میکند در بحث روابط دوجانبه بتواند در آن ها به توافقاتی با ژاپنی ها برسد، از سویی ژاپنی ها صریحا اعلام کردند که قصد میانجیگری میان ایران و آمریکا را با هدف کاهش تنش ها در منطقه دارند. ژاپن بخش عمده انرژی خودش را از منطقه به دست می آورد. نفتی که ژاپن از امارات و عربستان و ایران تهیه می کند مطمئنا با تنش ها تحت الشعاع قرار می گیرد بنابراین تنش در منطقه به ضرر ژاپنی ها هم هست. این روزها به جز ژاپن، نام های دیگری از کشورها را به عنوان میانجی شنیده ایم .پیشتر هم نخست وزیر پاکستان عمران خان و هم نخست وزیر مستعفی عراق عادل عبدالمهدی دراین راه تلاش هایی کردند. اما مهم تر از همه اینها نقشی است که عمان در رفت و آمدهای اخیرش ایفا کرده است. تمام این میانجیگری ها در قالب سفرها و پیام های پنهانی است که نهایتا به تبادل زندانیان ایران و آمریکا انجامید؛ مسئله ای که سطح تنش را کاهش داد.
مذاکره با ژاپن راهگشای بقای برجام
روزنامه همدلی با درج گزارشی آورده است: استقبال گرم ژاپنیها از حسن روحانی و همراهانش امید دولتیها را زیاد کرده است. حالا که دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا و دشمن درجه یک برجام یک گام تا برکناری از سمت خود فاصله دارد، این لبخند شب یلدایی توکیو به تهران هم مزید بر علت شده و امید را برای دولت دوازدهم زنده کرده است. دیروز روحانی و هیات همراهش برای دیداری دو روزه وارد توکیو شدند. او پس از استقبال رسمی، وارد گفتوگوی خصوصی با آبه شینزو، نخست وزیر ژاپن شد. روحانی نخستین رئیس جمهوری ایران است که در دو دهه گذشته به ژاپن سفر میکند و به همین دلیل، این دیدار از اهمیت بالایی برخوردار است. پیش از این نیز آبه روزهای ۲۲ تا ۲۴ خرداد سال جاری به تهران آمده بود و با مقامات عالیرتبه کشور دیدار و گفتوگو کرد. در این سفر مجموعهای از موضوعات از مسائل اقتصادی گرفته تا تجارت، سرمایهگذاری، فرهنگ و مناسبات سیاسی، راههای توسعه روابط، مسائل منطقهای و بینالمللی و تنشهای اخیر بین آمریکا و ایران در دستور کار ملاقات و گفتوگوی طرفین قرار گرفت. دیروز هم هیاتهای عالیرتبه ایران و ژاپن با حضور آبه و روحانی مذاکرات مشترکی را آغاز کردند. این دیدار در حالی اتفاق میافتد که آبه شینزو، نخستوزیر ژاپن خرداد ماه سال جاری به عنوان اولین نخست وزیر این کشور در ۴۰ سال گذشته، به تهران سفر کرده بود. ژاپن و ایران به طور سنتی روابط دوستانهای دارند.
روحانی و آبه پیش از این، تابستان سال جاری در حاشیه برگزاری مجمع عمومی سازمان ملل با یکدیگر دیدار کرده بودند که این دیدار، نوزدهمین دیدار رهبران و مقامات ارشد دو کشور در ۱۹ سال گذشته و دهمین دیدار آبه و روحانی است. حالا سفر رئیسجمهوری به ژاپن نقطه عطفی در مناسبات ۹۰ ساله تهران-توکیو است. بسیاری از کارشناسان سیاسی بر این باورند که حضور روحانی در ژاپن برای حفظ برجام است. مذاکراتی که میتواند راهگشای بن بستهای تحریمی آمریکا باشد. در واقع این دیدار دیپلماتیک در راستای سایر تلاشهای ایران برای بی اعتبار کردن تحریمهای فزاینده آمریکا و ایجاد راهی برای کم کردن فشارهای اقتصادی است. هدفی که با توجه به متن منتشر شده از مذاکرات رئیس جمهوری ایران و نخست وزیر ژاپن به نظر میرسد تا حدودی محقق شده است. ژاپنیها در این دیدار اعلام کرده اند که به زودی برای حفظ برجام قرار است با سه کشور اروپایی همکاری داشته باشند.
روزنامه ایران در گزارشی می نویسد: جمهوری اسلامی ایران همواره برای برقراری صلح و آرامش در منطقه و جهان با کمک و همکاری کشورهای منطقه و همسایگان تلاش کرده و در همین راستا نامههایی نیز برای سران کشورهای منطقه ارسال شده است. ایران همواره به مسئولیت خود در تأمین امنیت منطقه عمل کرده و معتقدیم امنیت خلیجفارس توسط کشورهای بیگانه بهم ریخته است. برای امنیت منطقه باید ریشه یکجانبهگرایی را بخشکانیم و به کسانی که مسیری غیر از همکاری بر اساس قواعد بینالمللی را تعقیب میکنند، بفهمانیم باید مسیری دیگر را دنبال کنند. دیدارهای متعدد سران دو کشور طی شش سال گذشته نشان از روابط بسیار خوب و صمیمانه تهران - توکیو نسبت به چند دهه گذشته دارد و خوشحالم که در نودمین سالگرد برقراری روابط سیاسی دو کشور سومین دیدار بین ما برقرار میشود. دو کشور میتوانند در حوزههای مختلف اعم از انرژی، علم و فناوریهای نوین، پزشکی، گردشگری، ورزشی، گمرکی و همچنین روابط صنعتی، اقتصادی و تجاری همکاریهای خود را توسعه دهند. خروج یکجانبه امریکا از تفاهمنامههای بینالمللی مثل برجام، امنیت و صلح در جهان را تهدید میکند. تحریمهای امریکا نوعی تروریسم اقتصادی تلقی میشود و کشورهایی که در راه مقابله با تروریسم فعالیت میکنند، باید با این کار امریکا نیز مقابله کنند. ایران همه تلاش خود را برای حفظ برجام در چارچوب تأمین منافع خود انجام داده و خواهد داد و از طرفهای دیگر در برجام نیز میخواهیم به تعهدات خودشان عمل کنند. بیتردید این اقدام، رمز بقای این تعهد بینالمللی خواهد بود و کشورها میتوانند با پایبندی و عمل به تعهدات خود، امریکا را به اصلاح اشتباهات و بازگشت به مسیر درست و قانونی مجبور کنند.
روزنامه جهان صنعت با انتخاب گزارشی آورده است: سفر دو روزه روحانی به توکیو در حالی صورت گرفت که در دو دهه گذشته هیچ رییس دولتی به ژاپن نرفته است. مشکلات پیش آمده بر سر برجام، خروج آمریکا از این معاهده و نقش فعال آبه برای رسیدن به یک راهحل مسالمتآمیز عزم ایران را برای سفر به شرق آسیا جزم کرد. پیش از این تلاشهایی از سوی نخستوزیر ژاپن در سفر به تهران صورت گرفت. آبه همواره از توافق هستهای حمایت کرده هرچند در این مدت روابط نزدیکی هم با ترامپ داشته است. این هدف ژاپن منجر به سفر نخستوزیر این کشور به تهران شد. نخستوزیر ژاپن در سفر به تهران حامل پیام دونالد ترامپ، رییسجمهور ایالات متحده آمریکا برای مقامات ایران بود. پیامی که با پاسخ قاطع تهران مواجه شد. رهبری ترامپ را شایسته مبادله هیچ پیامی ندانست و این موضع رهبری باعث دست خالی برگشتن آبه به توکیو شد البته از نگاه خیلی از کارشناسان هدف تهران و توکیو صرفا حل مشکل ایران و آمریکا نبود بلکه در این ملاقات در خصوص روابط دوجانبه تاکید شد. تهران همواره ارتباط خوبی با توکیو داشته ولو اینکه ژاپن در برخی از مقاطع به خاطر فشارهایی که آمریکا وارد کرده تابع حجم گسترده روابط اقتصادی با ایالات متحده است. البته طبیعی است که توکیو ایران را در درجه بعدی اهمیت قرار دهد اما به هر حال این روابط هیچگاه به مرز بد شدن نرسید.
تارنمای فرارو گزارش میدهد: ژاپن هم با ایران و هم با آمریکا روابط دوستانهای دارد و در ماههای گذشته سعی کرده میان این دو کشور وساطت کند. اوج تکاپوهای دیپلماتیک توکیو زمانی بود که شینزو آبه، نخست وزیر ژاپن، در سفری تاریخی به تهران در ماه ژوئن، پیامی از جانب رئیس جمهور آمریکا به ایران منتقل کرد، اما ایران از پذیرش این پیام خودداری کرد. اما سوای اینها، ایران نیز در حال نزدیک شدن به یک ضرب الاجل حساس است. بزودی موعد پنجمین گام کاهش تعهدات هستهای فرا میرسد. مقامات ایران همواره گفتهاند که تا زمان محقق شدن منافع اقتصادی ایران، روند کاهش تعهدات را ادامه خواهند داد. اروپاییها فعلا هیچ اقدام جدی برای تامین منافع اقتصادی ایران انجام ندادهاند. از این رو، برداشته شدن گام پنجم کاهش تعهدات کاملا محتمل است. پرسشی که هم اکنون مطرح شده، این است که آیا وساطت شینزو در فرصت اندک باقیمانده (تا قبل از برداشته شدن گام پنجم کاهش تعهدات هستهای) شانس موفقیت دارد یا نه.
ابتکارات نفتی ژاپن
روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی می نویسد: نخستوزیر ژاپن روز جمعه در کاخ نخستوزیری بهطور رسمی از حسن روحانی، رئیسجمهوری اسلامی ایران استقبال و در یک ضیافت شام به سبک شب یلدا از رئیسجمهور ایران پذیرایی کرد. محمدجواد ظریف نیز در توئیتر با اشاره به نشست پرمحتوا، صمیمانه و بیپرده روحانی و شینزو آبه از میزبانی یلدایی ژاپن سپاسگزاری کرد. دیدار روحانی از توکیو دهمین دیدار او با شینزو آبه از سال ۹۲ تاکنون است. روحانی در این سفر گفت که ایران از هر طرحی که بتواند موجب افزایش تبادلات اقتصادی بهویژه در حوزه انرژی و افزایش صادرات و فروش نفت بشود، استقبال میکند. پیشتر دو روزنامه ژاپنی به نقل از منابع دیپلماتیک خبر دادند که آمریکا به ژاپن برای میزبانی از رئیسجمهور ایران چراغ سبز نشان داده و همزمان خواسته توکیو نتیجه دیدار روحانی با آبه را به واشنگتن هم اطلاع دهد. سیدعباس عراقچی، معاون وزیرخارجه ایران نیز ابراز امیدواری کرده بود که این سفر منجر به گشایش در خرید نفت ایران شود.
پایگاه خبری انتخاب در گزارشی آورده است: حسن روحانی شامگاه جمعه به وقت تهران پس از دیدار و گفتوگو با «آبه شینزو» نخست وزیر ژاپن در توکیو، در حساب توییتری خود نوشت: ایران از هر طرحی که بتواند موجب افزایش تبادلات اقتصادی بهویژه در حوزه انرژی و افزایش صادرات و فروش نفت بشود، استقبال میکند. در راستای منافع ملی خود از هیچگونه مذاکره و توافقی، رویگردان نیستیم.» حسن روحانی رییس جمهوری به دعوت شینزو آبه نخست وزیر ژاپن در صدر یک هیات عالی رتبه برای انجام گفت و گوهای دوجانبه و بررسی مهمترین مسائل بین المللی و منطقه ای صبح روز جمعه وارد توکیو شد. این دهمین دیدار روحانی و نخست وزیر ژاپن در طول ۷ سال گذشته از ابتدای ریاست جمهوری روحانی از سال ۹۲ است. ژاپن و ایران روابط صمیمی و دوستانه ای دارند و هفته گذشته نیز نودمین سال روابط سیاسی خود را جشن گرفتند.
مذاکره خصوصی روحانی و شینزه آبه
خبرگزاری ایسنا در مطلبی آورده است: یکی از مهم ترین بخش های سفر روحانی به ژاپن مذاکره خصوصی یک ساعته او با نخست وزیر ژاپن بود. علیرضا معزی معاون ارتباطات و اطلاع رسانی دفتر رییس جمهوری در جدیدترین توئیت خود در خصوص دیدارهای روحانی و آبه چنین نوشت: مذاکره روحانی و آبه با حضور هیاتهای دو کشور طولانی و مبسوط بود. تقریبا درباره همه موضوعات دوجانبه، منطقهای و بین المللی مذاکره و بحث شد. اما آنچه این دیدار را اهمیتی افزون میبخشد مذاکرات خصوصی این دو بود که بیش از یک ساعت پشت درهای بسته انجام شد.
رسانههای اصولگرا
برجامخواهی در شرق دور
روزنامه جوان: سفر یک روزه روحانی به ژاپن و دیدار با شینزو آبه نخست وزیر این کشور به پایان رسید؛ دیداری که رسانههای نزدیک به دولت طی هفته اخیر کوشیدند، از آن به عنوان یک گشایش اقتصادی یاد کنند. اما این دیدار هم مانند دیگر دیدارهای مقامات کشورمان برای نجات برجام و ترغیب طرفهای برجامی تنها یک دیدار به ظاهر معمولی بود.
روزنامه جوان در گزارشی می نویسد: محمد جواد ظریف، وزیر امور خارجه کشورمان با انتشار پیامی در صفحه توئیتر خود این دیدار را «سازنده» توصیف کرد و نوشت: «دیدار بین حسن روحانی و آبه شینزو نخست وزیر ژاپن، سازنده، دوستانه و صمیمی و برای تقویت هر چه بیشتر روابط دوجانبه، منطقهای و جهانی بود. از میزبانان ژاپنی تشکر میکنیم که «انقلاب زمستانی» را در کنار ما جشن گرفتند.» شینزو آبه حرف غربیها را تکرار کرد، روحانی پاسخ ایران را؛ این سرانجام دیدار رئیس جمهور ایران و نخستوزیر ژاپن براساس گزارشهایی است که از این دیدار به دست رسانهها سپرده شده است که پس از کلی فضاسازی رسانهای سرانجام جمعه عصر به وقت تهران در توکیو انجام شد. نخستوزیر ژاپن در این دیدار از حسن روحانی خواست ایران به تمامی تعهدات خود در برجام پایبند بماند و رئیس جمهور کشورمان هم تأکید کرد که «کاهش مرحله به مرحله تعهدات برجامی از سوی ایران بعد از خروج امریکا از این توافق و کوتاهی اروپاییها از عمل به تعهداتشان در چارچوب مفاد برجام بوده است.»
وساطت توکیو
روزنامه وطن امروز با درج گزارشی نوشت: سفر روحانی به توکیو که برای نخستینبار از سال ۲۰۰۰ میلادی صورت میگیرد را میتوان اقدامی دیگر در چارچوب واسطهگری ژاپن میان ایران و آمریکا دانست. در همین زمینه دولت ژاپن روز سهشنبه با انتشار بیانیهای پیرامون سفر حسن روحانی به توکیو اعلام کرده بود: «ژاپن تلاشهای دیپلماتیک گستردهای در همکاری با دیگر کشورها از جمله آمریکا و ایران برای کاهش تنشها در خاورمیانه انجام داده است. آبه شینزو در این دیدار به عنوان بخشی از این تلاشهای دیپلماتیک موضوعات دوجانبه، مسائل منطقهای و بینالمللی را با رئیسجمهور ایران مطرح خواهد کرد». یوشیهیدا سوگا، رئیس دفتر نخستوزیری ژاپن نیز اعلام کرده بود دیدار روحانی و آبه بخشی از تلاشهای دیپلماتیک توکیو برای کمک به کاهش تنشها در خاورمیانه و ایجاد ثبات در منطقه خواهد بود. مهرماه نیز حسن روحانی در دیدار نخستوزیر ژاپن که در حاشیه هفتاد و چهارمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل برگزار شد، ضمن اشاره به سفر آبه به تهران، بر پیگیری اجرای هر چه سریعتر توافقات این سفر تاکید کرده بود.
توکیو و محرمانههایش
روزنامه فرهیختگان در گزارشی آورده است: هرچه در داخل، رسانهها در بیخبری بهسر میبرند و اساسا نمیدانند که در سفر حسن روحانی و تیم همراه وی به توکیو چه میگذرد، رسانههای خارجی از محوریت گفتوگوها بر موضوع برجام مینویسند و بیشتر بر تردیدها میافزایند. ماجرا اما از آنجایی شروع شد که رسانههای ژاپنی به نقل از یک منبع دیپلماتیک از هماهنگی ژاپن با ترامپ برای گفتوگو با تهران سخن گفتند و اعلام کردند ترامپ موافقت خود را با این اتفاق اعلام کرده است و حتی از آبه شینزو، نخستوزیر ژاپن خواسته که نتایج نهایی این گفتوگوها را به اطلاع کاخ سفید برساند. بعد از این اتفاق بود که خبرهای زیادی درباره این سفر و میانجیگری دوباره نخستوزیر ژاپن میان تهران و واشنگتن جدی شد و حتی رسانههای نزدیک به دولت در ایران نیز با تایید این خبر از تکرار فرصت توکیو برای ایفای نقش میان ایران و آمریکا سخن گفتند.
تارنمای جهان نیوز در مطلبی آورد: سفر یک روزه روحانی به ژاپن و دیدار با شینزو آبه نخست وزیر این کشور به پایان رسید؛ این سفر با تبلیغات ویژه رسانه های اصلاح طلب و حامیان دولت روبه رو شده است. تبلیغاتی که همانند همه شش سال گذشته همواره تکرار شده است. با این وجود گرچه حتی رسانه های اصلاح طلب نیز اذعان دارند، تحول خاصی برای اقتصاد و معیشت مردم قرار نیست قطعا اتفاق بیافتد ولی امیدوارند شاید سفر به ژاپن روزنه ای هرچند کوچک برای حفظ ته مانده برجام برای دولت و اصلاح طلبان باشد. همچنانکه بر اساس بیانیه رسمی دولت ژاپن، سفر روحانی به توکیو که برای نخستینبار از سال ۲۰۰۰ میلادی صورت میگیرد را میتوان اقدامی دیگر در چارچوب واسطهگری ژاپن میان ایران و آمریکا دانست. نکته تلخ ماجرا هم این شده است که در ژاپن، نخست وزیر این کشور از روحانی خواست از اتخاذ گامهای بیشتری (کاهش تعهدات هستهای) که ممکن است به تضعیف این توافق منجر شود، خودداری کند! با این وجود روحانی هم البته تلویحاً از ژاپن درخواست میکند که باید با تحریمهای امریکا علیه ایران مقابله کند.
اعزام نیرو به خاورمیانه
تارنمای رجانیوز در گزارشی آورده است: نخست وزیر ژاپن در دیدار خود با رئیس جمهور ایران، از تصمیم کشورش برای اعزام نیروی دریایی به خاورمیانه خبر داده است. ژاپن همچنین در این دیدار نگرانی عمیق خود را از افزایش تنش در منطقه عنوان کرده است. در این گزارش گفته شده مأموریت نیروهای ژاپن، عملیات در آبهای آزاد خلیج عمان، شمال دریای عربی و خلیج عدن خواهد بود. برخی منابع دیپلماتیک نیز همزمان با دیدار نخست وزیر ژاپن و رئیس جمهور ایران از درخواست آبه از روحانی برای پای بندی تهران به تعهدات برجام خبر داده بودند.
تارنمای الف در گزارشی آورده است: سفر حسن روحانی رئیس جمهوری به ژاپن، در شرایطی انجام میشود که کشورمان طی ماه گذشته، رویداد اجتماعی-سیاسی بزرگی را از سر گذراند. آشوب های آبان ماه در واکنش به سیاست افزایش بهای بنزین، در نوع خود، سلسله تاثیراتی را در وجوه حاکمیتی ایران خاصه در وجه سیاست خارجی برجای گذاشت. پس از فروکش کردن قطعی آتش اعتراضات، به نظر می رسد که دو نگرش کلی درباره نوع برخورد با جمهوری اسلامی ایران در ایالات متحده شکل گرفته باشد؛ اول محافل نزدیک به لابی های اسرائیلی که معتقدند شورش ها، محصول و نتیجه سختگیریهای بینالمللی بوده و بنابراین روند تداوم فشارها در قبال تهران باید تداوم یابد و دوم، چهره های نزدیک به کاخ سفید که نگاه امیدبخشی به تاثیر بیشتر تحریمها نداشته و باور دارند که زین پس، باید مسیر تعامل و تسامح با هدف کنترل و نظارت بیشتر بر عملکرد ایران در پیش گرفته شود؛ توئیت معنادار ترامپ در روز تبادل دکتر «مسعود سلیمانی» با «ژیو وانگ» که به طور معناداری، امکان معامله با ایران را پیش کشید یا اظهارات چندی پیش «برایان هوک» که تاکید کرد آمریکا در پی تغییر نظام سیاسی در ایران نیست، همگی میتوانند مدلول های قابل استنادی برای پا پس کشیدن گروه دوم از سیاست فشار حداکثری خود باشد.
نظر شما