خرید سامانه موشکی روسیه توسط عراق ؛بایدها و نبایدها

دستیار وزیر امور خارجه آمریکا در امور خاورمیانه در اظهاراتی منتسب به او، به عراق هشدار داده است که از خرید سامانه موشکی پیشرفته روسیه خودداری کند در غیر این صورت در معرض تحریم اقتصادی آمریکا قرار می گیرد.

«جوی هود» گفته است که به شرکای آمریکا هشدار می دهیم که از خرید سامانه موشکی روسیه خودداری کنند.

برخی در عراق فراخوان های جدید برای خرید سامانه موشکی اس ۳۰۰ و ۴۰۰ را تنها برای مصرف رسانه ای و زیر فشار گذاشتن ایالات متحده آمریکا می دانند.

کارشناس برجسته امنیتی عراق در صفحه شخصی خود در توئیتر تاکید کرده است که خرید سامانه موشکی اس ۳۰۰ یا ۴۰۰ روسیه توسط عراق، امری غیر ممکن است.

«فاضل ابورغیف» خاطر نشان ساخته است که آمریکا به عراق اجازه نمی دهد که این سامانه موشکی را خریداری کند.

وضعیت ضعیف و شکننده اقتصاد عراق به باور این کارشناس امنیتی، اجازه نخواهد داد تا بغداد دست به این ماجراجویی بزند و کشور را در معرض تحریم های اقتصادی آمریکا قرار دهد.

ابورغیف با بیان اینکه ترکیه از حیث اقتصادی بسیار قوی تر از عراق است ، اظهار داشت ؛ وضعیت آنکارا نمونه آشکار آینده عراق در صورت خرید این سامانه موشکی خواهد بود. 

به گفته وی، ترکیه اکنون بعد از خرید سامانه موشکی روسیه به دلیل تحریم های آمریکا در شرایط سخت اقتصادی به سر می برد.

با وجود اینها، برخی نیز در عراق معتقدند که به دلیل شرایط منطقه و جهان و نیاز واشنگتن در این برهه به عراق، آمریکا در شرایطی نیست که بخواهد از اهرم تحریم علیه این کشور بهره ببرد.

عراق در دوره دوم دولت «نوری المالکی» (۲۰۱۰ – ۲۰۱۴) مذاکرات برای خرید سلاح روسی را با مسکو آغاز کرد.

نوری المالکی معتقد است که یکی از علت های برکناری او از قدرت در سال ۲۰۱۴ ناشی از چرخش بغداد به سمت خرید سلاح های روسی بود امری که سبب شد تا امریکا مناطق غربی و شمالی را علیه دولت او بشوراند و داعش را وارد عراق کند.

آمریکا در نهایت به جای استفاده از اهرم تحریم به دلیل نیازش به نفت عراق و اهمیت راهبردی این کشور برای حضور نظامیان خود با استفاده از برگه داعش از تصدی پست نخست وزیری برای سومین بار توسط نوری المالکی در ۲۰۱۴ جلوگیری به عمل آورد.

با وجود این فشارها، دولت عراق بخشی از سلاح های روسی از جمله سامانه موشکی میان برد و کوتاه برد « PANTSIR S۱» را در مارس ۲۰۱۸ به تعداد ۴۸ دستگاه خریداری کرد.

پانتسیر اس ۱ نوعی سامانه پدافند موشکی زمین به هوا است که برای حفاظت از تاسیسات نظامی و غیر نظامی به کار می رود و همانند سامانه موشکی اس ۳۰۰ و ۴۰۰ عمل می کند منتها با برد کوتاه و میانی گستره ای بالغ بر ۲۰ کیلومترمربع و ارتفاع ۱۵ کیلومتری را پوشش می دهد.

این اعتقاد وجود دارد که آمریکا با وجود تهدیدهای مکرر به اعمال تحریم اقتصادی علیه عراق در سال های اخیر هرگز چنین کاری نکند زیرا در این برهه به عراق نیاز دارد و تحریم به معنی قطع روابط بین بغداد و واشنگتن خواهد بود.

تهدید آمریکا علیه عراق به تحریم اقتصادی در صورت عدم قطع روابط اقتصادی با جمهوری اسلامی ایران یا تهدید به تحریم در صورت تصویب قانون اخراج نظامیان آمریکایی از عراق در پارلمان این کشور و یا اجرایی کردن آن و بالاخره اجرایی کردن توافقنامه اقتصادی با چین دلایلی است که برای جدی نبودن واشنگتن در اعمال تحریم اقتصادی ضد عراق عنوان شده است.

«سعد جواد قندیل» سفیر عراق در تهران به عنوان یک مسوول دولتی روز گذشته (سه شنبه) پرده از مذاکرات بغداد – مسکو برای خرید سامانه موشکی اس ۳۰۰ و ۴۰۰ برداشت ،امری که سبب واکنش آمریکا شده است.

برخی از اعضای کمیسیون امنیت و دفاع پارلمان در روزهای گذشته متعاقب نقض آشکار حاکمیت عراق توسط آمریکا موضوع خرید سامانه موشکی روسیه را به شدت مطرح کرده و از دولت عراق خواسته اند که در این خصوص مذاکرات را با مسکو آغاز کند.

«کریم علاوی» عضو کمیته امنیت و دفاع پارلمان عراق دوشنبه گذشته (۲۳ دی) اعلام کرد که ما به سامانه های دفاع هوایی قوی نیاز داریم و آمریکایی ها بارها ما را ناامید کرده اند، آنها در تهیه اسحله لازم کمک نکردند.

این نماینده مجلس افزود: سه ماه پیش نماینده بغداد برای خرید اس-۴۰۰ از روسیه دیدار و با مقام های این کشور مذاکره کرد، اما بحران سیاسی در عراق و استعفای نخست وزیر سبب توقف این مذاکرات شد.

وی ادامه داد: اکنون با توجه به تنش شدید در خاورمیانه و تقاضا از نیروهای خارجی برای ترک عراق، پارلمان این کشور به نخست وزیر برای خرید سامانه دفاع هوایی از روسیه یا از هر مقام دیگری اجازه داده است.

پیش از این  «محمد رضا آل حیدر» رئیس کمیته دفاع و امنیت پارلمان عراق اعلام کرده بود که بغداد مذاکرات با مسکو را برای خرید سامانه های موشکی آغاز کرده است.

عراق از سال ۲۰۱۷ میلادی سعی در خرید سامانه های دفاع هوایی روسیه دارد، اما تهدید امریکا به تحریم های اقتصادی همچنان مانع اصلی بر سر خرید این سامانه ها عنوان شده است.

«ماکسیم ماکسیموف» سفیر روسیه در عراق نیز پیشتر اعلام کرد بود اگر عراق خرید سامانه اس ۴۰۰ را درخواست کند، مسکو آماده بررسی این موضوع است.

بغداد و مسکو در طول سال های گذشته در قالب اتاق عملیات چهارگانه در زمینه مبارزه با گروه تروریستی داعش همکاری و هماهنگی های خوبی با هم داشته اند.

کشورهای روسیه، عراق، جمهوری اسلامی ایران و سوریه اعضای این اتاق مشترک هستند.

با وجود فشارهای واشنگتن علیه بغداد بسیاری در عراق بر این باورند که آمریکا بعد از بمباران هوایی منطقه مرزی القائم در غرب استان الانبار که منجر به کشته شدن ۲۵ نیروی الحشد الشعبی و زخمی شدن بیش از ۵۰ نفر شد و ترور سرداران شهید حاج قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس و همراهانشان در بغداد، دیگر کشوری قابل اعتماد نیست و دولت عراق باید به فکر تنوع ذخیره و انبار تسلیحاتی خود باشد.