عربستان و امارات در تلاش برای توسعه روابط با جمهوری آذربایجان

شاخص های اقتصادی رسمی نشان می دهند، با وجود این که سهم کشورهای عربی در مجموع تجارت خارجی جمهوری آذربایجان چندان هم بزرگ نمی باشد، ولی امارات متحده عربی و عربستان در نسبت به سایر کشورهای عربی در تعاملات اقتصادی بیشتری با  جمهوری آذربایجان دارند و در این راستا پیشگام هستند.

با وجود قرابت فرهنگی و تاریخی ، گذشت ۲۷ سال از فروپاشی شوروی که بر اثر آن جمهوری آذربایجان استقلال ملی خود را کسب کرد و فرصت برقراری مستقل ارتباط سیاسی و اقتصادی با همه کشورها را به دست آورد ، تعاملات اقتصادی دولت باکو با کشورهای عربی در سطح قابل توجهی جلو نرفت، در حالی که طرفها بارها بر وجود ظرفیت های زیادی برای توسعه روابط اقتصادی تاکید کردند . به همین علت تا به حال هیچ یک از کشورهای عربی نتوانستند در صادرات و واردات در میان شرکای تجاری عمده جمهوری آذربایجان قرار گیرند .

کارشناسان یکی از دلایل اصلی چنین شرایط را مشابه بودن عمده محصولات صادراتی جمهوری آذربایجان و اغلب کشورهای عربی شامل نفت و فرآورده های نفتی می دانند .

با  این حال در سالهای اخیر دولت باکو در راستای گسترش روابط اقتصادی با کشورهای عربی اقدامات زیادی را انجام داده و در چند حوزه از جمله جذب سرمایه گذاری کشورهای عربی به حوزه های غیر نفتی ، جلب گردشگران عربی برای مسافرت به جمهوری آذربایجان  و نیز صادرات محصولات غیر نفتی به این کشورها این اقدامات به وضوح قابل مشاهده است.

همان طوری که اشاره شد در تعاملالت اقتصادی جمهوری با کشورهای عربی امارات متحده عربی و عربستان بیشتر فعال هستند چرا که دولت جمهوری آذربایجان بر این باور است که ظرفیت های زیادی برای افزایش حجم گردش تجاری با عربستان و امارات وجود دارد .

" یوسف  عبدالله  اف " مسوول بنیاد ترویج صادرات و سرمایه گذاری جمهوری آذربایجان در این باره گفت که، حجم گردش تجاری باکو با ریاض در ۱۱ ماه  سال ۲۰۱۹ میلادی ۳۳ درصد افزایش یافته و ۱۰ میلیون دلار تشکیل داده است حجم گردش تجاری باکو با ریاض در ۱۱ ماه  سال ۲۰۱۹ میلادی ۳۳ درصد افزایش یافته و ۱۰ میلیون دلار تشکیل داده است.

وی افزود: حجم گردش تجاری میان دو کشور هرچند بزرگ نبوده ولی ظرفیت های زیادی برای افزایش آن وجود دارد .

شاخص های کمیته دولتی آمار جمهوری آذربایجان مربوط به گردش تجاری این کشور با عربستان نشان می دهد ، جمهوری آذربایجان بیشتر محصولات دامی از جمله گوشت گوسفند ، پنیر و نیز محصولات پتروشیمی از عربستان وارد  و به این کشور فلزات سیاه ، محصولات کشاورزی صادر  می کند .

بنا به آمار رسمی جمهوری آذربایجان شرکت های عربستانی تا به حال در مجموع ۳۷۰ میلیون دلار در اقتصاد جمهوری آذربایجان سرمایه گذاری کردند .

همچنین بنیاد توسعه عربستان در اجرای برخی طرح های اقتصادی از جمله ساخت  مدارس ، شبکه  های آبرسانی و جاده ها مشارکت مالی داشته است .

روابط اقتصادی جمهوری آذربایجان با امارات متحده عربی قابل توجه  می باشد و امارات متحده تا به حال دو میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار در اقتصاد جمهوری آذربایجان سرمایه گذاری کرده است .

این در حالی است که حجم سرمایه گذاری جمهوری آذربایجان در امارات متحده عربی ۳۴۷  میلیون دلار اعلام  شده است .

بنا به  گزارشهای رسمی جمهوری آذرایجان ، امارات  متحده عربی بیشتری سرمایه گذاری را در حوزه های غیر نفتی این کشور انجام داده است . سهم امارات  متحده در سرمایه گذاری در حوزه های غیر نفتی جمهوری آذربایجان در سالهای ۲۰۰۰ الی ۲۰۱۷ میلادی ۷۱۷.۶ میلیون  دلار و یا  ۶.۶ درصد از مجموع سرمایه گذاری در این حوزه ها بوده است .

در حال حاضر بیش از ۲۶۰  شرکت امارات متحده عربی در جمهوری آذربایجان فعال هستند  که تعدادی از انها نیز در بخش های ساختمان و  املاک و مستغلات فعالیت می کنند .

"  میکایل جباراف " وزیر اقتصاد  جمهوری آذربایجان به تازگی اعلام کرد که حجم گردش تجاری این کشور و امارات متحده عربی در سال ۲۰۱۹  میلادی ۲۶ درصد افزایش یافته است .

وی افزود : در سال ۲۰۱۸  میلادی حجم گردش تجاری جمهوری آذربایجان و امارات متحده عربی ۳۸ درصد  افزایش یافته  و ۵۴.۴ میلیون  دلار و در ده ماه سال ۲۰۱۹ میلادی در مقایسه با زمان مشابه یک سال قبل ۲۶ درصد افزایش یافته و ۵۷ میلیون دلار بوده است .

بنا به گزارش کمیته دولتی آمار جمهوری آذربایجان در ۹ ماه سال ۲۰۱۹ میلادی حجم واردات این کشور از امارات متحده که بیشتر پوشاک تهیه شده از پنبه و نیز محصولات التکرونیکی بوده است ، ۳۳.۸ میلیون دلار و حجم صادرات جمهوری آذربایجان به این کشور شامل محصولات کشاورزی و مواد غذایی، ۱۴.۴ میلیون دلار تشکیل داده است .

روابط جمهوری آذرربایجان با کشورهای عربی همچنین در حوزه گردشگری نیز بیش از پیش توسعه می یابد و در سالهای اخیر افزایش تعداد گردشگران از این کشورها در جمهوری آذربایجان بیشتر توجه را جلب می کند .

در ده ماه سال ۲۰۱۹ میلادی تعداد گردشگران از عربستان در جمهوری اذربایجان ۴۳.۷ درصد افزایش یافته و نزدیک به یکصد هزار نفر بوده است .

در ۱۰ ماه سال گذشته میلادی نزدیک به ۵۴ هزار گردشگر از امارات متحده عربی نیز به جمهوری آذربایجان سفر کردند .

همچنین واگذاری توسعه بخش انرژی  تجدید پذیر به دو شرکت از عربستان و امارات متحده عربی را می توان یکی از اقداملت جمهوری آذربایجان در راستای توسعه روابط اقتصادی با کشورهای عربی تلقی کرد .

جمهوری آذربایجان به تازگی توافقنامه های توسعه انرژی تجدید پذیر در این کشور را با دو شرکت از عربستان و امارات متحده  عربی امضا کرد .

 بر اساس توافقنامه های امضا شده ، شرکت های "ACWA Power" عربستان و "  ماسدار" امارات  متحده عربی در قالب  اجرای پروژه های آزمایشی توسعه انرژی تجدید پذیر در مجموع بیش از ۳۰۰ میلیون  دلار در جمهوری آذربایجان سرمایه گذاری خواهند  کرد . 

شرکت "ACWA Power" ساخت نیروگاههای بادی ۲۴۰ مگاواتی و شرکت " ماسدار" نیروگاههای خورشیدی ۲۰۰  مگاواتی در جمهوری آذربایجان را بر عهده خواهند دارند .

همچنین پیش بینی شده  است ، در قالب این  توافقنامه های امضا شده ،  سالانه ۱.۴ میلیارد کیلووات-ساعت انرژی بادی و خورشیدی در جمهوری آذربایجان تولید شود .

البته حضور عربستان در حوزه قفقاز که به آرامی صورت می گیرد تنها در بخش اقتصادی خلاصه نمی شود چرا که این کشور قصد دارد با توسعه روابط اقتصادی وارد حوزه های دیگر از جمله حوزه های سیاسی و امنیتی در آذربایجان و منطقه قفقاز از جنوب تا شمال این منطقه شود که نیازمند تامل بیشتر در این زمینه است.