هنگامی که «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا دستور مستقیم ترور سردار سپهبد «قاسم سلیمانی» و «ابومهدی المهندس» معاون بسیج مردمی عراق (حشد الشعبی) را در خارج از فرودگاه بغداد داد، با این اقدام می‌خواست این پیام را به داخل آمریکا برساند که او تنها یک تاجر و فعال اقتصادی نیست، بلکه قدرت تصمیم‌گیری نظامی را دارد و می‌تواند از منافع آمریکا دفاع کند. او می‌خواست در تبلیغات انتخاباتی از این اقدام بهره ببرد. اما پنج روز بعد یعنی ساعت یک و ۴۵ دقیقه بامداد چهارشنبه ۱۸ دی‌ماه نیروی هوافضای سپاه پاسداران با شلیک موفق ۱۳ موشک «فاتح ۳۱۳» و «قیام» در پاسخ به ترور سردار سلیمانی به دو پایگاه عین‌الاسد و اربیل عراق حمله کرد و این پایگاه‌ها را در هم کوبید. این اتفاق در حالی رخ داد که پس از جنگ جهانی دوم هیچ دولت یا ارتش نظامی کشوری به خودش اجازه نداده بود، پایگاهی از آمریکا را هدف موشک قرار دهد.
ایرانی‌ها در عکس العمل به اقدام آمریکا در ترور سردار سلیمانی با حمله به عین الاسد محاسبات ترامپ را به هم ریختند و همه جهانیان را شگفت زده کردند.
پیام‌های حمله به پایگاه عین الاسد
تردیدی نیست که حمله ایران به پایگاه عین الاسد دارای ابعاد نظامی، سیاسی و راهبردی است که باید مدت ها درباره آن تامل و واکاوی کرد. به نظر می‌رسد این حمله نقطه عطفی در روند تنش‌ها در منطقه و جهان میان آمریکا و همپیمانان آن و ایران و همپیمانانش باشد. این نخستین بار در تاریخ بود که پایگاه نظامی و به ویژه پایگاه هوایی آمریکا به طور گسترده موشک باران شد. این حمله از جانب ایران بود که به طور قاطعانه و آشکار تهدیدهای تلافی جویانه خود را عملی ساخت و ناتوانی نظامی و سیاسی آمریکا را ثابت کرد. این در حالی است که آمریکا از نظر قدرت نظامی و فناوری در سطح بالایی قرار دارد. ناتوانی سامانه‌های دفاعی آمریکا در رهگیری موشک‌های ایرانی یک شکست شوک آور به شمار می‌رود. هر چند که دولت آمریکا به دلیل مسائل مربوط به انتخابات به آمار کشته شدگان اعتراف نکرد و همواره این موضوع را انکار خواهد کرد، تنها رسیدن موشک‌های بالستیک ایران به داخل پایگاه‌های آمریکا دستاوردی نظامی با پیام‌هایی پر محتوا است.
پس از حمله موفقیت آمیز ایران به پایگاه‌های آمریکا در عراق و شکست سامانه‌های دفاعی آمریکا در رهگیری موشک‌های ایران دیگر هیچ توجیهی برای سرمایه‌گذاری و حمایت از پایگاه‌های آمریکایی با هدف حمایت از نظام های منطقه که از منافع اقتصادی، سیاسی و راهبردی آمریکا حمایت می‌کنند باقی نمانده است. این شکست سبب مطرح شدن این سوال می‌شود که کشورهای منطقه به چه امیدی از پایگاه‌ها و نیروهای آمریکا در کشور خود استقبال می‌کنند در حالی که این پایگاه‌ها و نیروها نتوانسته‌اند از یگان‌های خود آمریکا دفاع کنند؟ این موضوع سبب خواهد شد که پس از این نظام‌های حکومتی در کشورهای عربی بر روی قدرت آمریکا برای حمایت از خود اعتماد نداشته باشند و از واشنگتن فاصله گیرند.
حداقل اگر این نظام ها از آمریکا فاصله نگیرند دیگر نمی توانند در برابر مردم خود توجیهی برای ادامه حضور نیروهای آمریکا در خاک خود داشته باشند. زیرا مردم جهان عرب به خوبی به این موضوع پی برده‌اند که آمریکا تنها از کشورهای عربی باج خواهی می‌کند و در شرایط سخت نمی‌تواند عکس‌العملی را انجام دهد. حمله موشکی ایران به پایگاه عین الاسد و برخورد موشک‌ها به هدف و ناتوانی رادارهای آمریکا در رهگیری موشک‌ها نشان داد که ایران در تولید موشک‌های دقیق و پیشرفته دارای قدرت بالایی است. این حمله همچنین نشان داد که ایران در سطح منطقه وزنه بزرگی است و برای حمایت از خود و بازدارندگی دشمنان دارای فناوری‌های پیشرفته و توان موشکی پرقدرتی است.
در همین پیوند، تارنمای اندیشکده راهبردی «الفرات» عراق نوشت: ایران با هدف قرار دادن پایگاه عین الاسد این موضوع را برای واشنگتن به اثبات رساند که دشمن سرسختی است که می‌تواند برای منافع حیاتی و شهروندان آمریکا در منطقه خاورمیانه و همپیمانان آن در تل آویو و کشورهای عربی مشکلات بسیاری را به بار آورد. تهران نشان داد که در صورت لزوم می‌تواند همپیمانان خود را در عراق و کشورهای دیگر علیه آمریکا و همپیمانان آن تحریک کند. ایران با حمله به پایگاه‌های آمریکا در عین الاسد و اربیل پیروزی معنوی بزرگی به دست آورد. این پیروزی سبب شده است که جهان به ایران به عنوان یک بازیگر منطقه‌ای شجاع نگاه کند. این کشور نشان داد که می‌تواند با خویشتن‌داری و مقابله به مثل از منافع خود و دیگر کشورها حمایت و چهره خود را در عرصه بین‌المللی تقویت کند. این پیروزی می‌تواند اعتبار ایران را در ترسیم سیاست بین المللی تقویت کند و نتایج مثبتی برای ایران در هرگونه مذاکره‌ای در آینده به دنبال داشته باشد.
فصل تازه پس از حمله به عین الاسد
تحلیلگران معتقدند ترور سردار سلیمانی، جبهه ضدمقاومت در منطقه را تضعیف و مقاومت را تقویت و زمینه‌های عقب نشینی آمریکا از منطقه را فراهم کرد. ایران با حمله به عین الاسد غرور آمریکا را شکست و پس از این حمله مرحله تازه‌ای آغاز خواهد شد که ایران با آمریکا مقابله و این کشور را وادار به خروج از منطقه خواهد کرد.
تارنمای «العهد» لبنان در این زمینه نوشت: با وجود اینکه رسانه‌های وابسته به واشنگتن تلاش کردند اهمیت حمله به پایگاه عین‌الاسد و میزان خسارت‌ها را کم رنگ جلوه دهند، آنچه رخ داد بی‌تردید قواعد درگیری و معادله بازدارندگی را در منطقه تغییر خواهد داد و آغازی برای کاهش حضور نیروهای آمریکا در منطقه و بسته شدن بسیاری از پایگاه‌های این کشور خواهد بود.
به نوشته العهد، «دانیال بایمان» پژوهشگر اندیشکده بروکینگز معتقد است که ترور سردار قاسم سلیمانی نقطه عطفی در روابط واشنگتن با عراق خواهد بود و ایران پس از این به طور گسترده در جایگاه آمریکا در منطقه خاورمیانه تاثیر خواهد گذاشت. آمریکا با ترور سردار سلیمانی در تنگنا گرفتار خواهد گرفت و حضور نیروهای این کشور در افغانستان، عراق و سوریه در سطح محدودی خواهد بود. از دامنه نفوذ آمریکا کاسته خواهد شد و زمینه برای افزایش نفوذ منطقه‌ای ایران فراهم خواهد شد.
به همچنین نوشته تارنمای «المیادین» لبنان، «غسان بن جدو» روزنامه نگار مشهور تونسی معتقد است که مرحله پس از ترور سردار سلیمانی مانند مرحله پیش از آن نخواهد بود. محاسبات آمریکا پس از این در شرایط ناگواری قرار خواهد گرفت. آمریکا با این تنش‌آفرینی‌ها درهای آتش را از هر جهت به روی خود گشوده است.
روزنامه «الوطن» سوریه نیز آورده است: «کریگ رابرتس» اقتصاددان آمریکایی از ترامپ و جمهوری خواهان می‌خواهد که به دنبال راهی برای خروج نیروهای آمریکا از منطقه خاورمیانه باشند. او می‌گوید، پافشاری برای حضور این نیروها در منطقه به ویژه در شرایطی که این نیروها در منطقه در محاصره ارتش و نیروهای الحشد الشعبی و نیروهای سوریه و ایران هستند سبب می‌شود این نیروها در همه عرصه‌ها هزینه های سنگین بپردازند.
نظر شما