آفلاتوکسین چیست؟

دکتر سیما جعفری راد روز یکشنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: آفلاتوکسین در نان‌های کپک‌دار وجود دارد و بسیاری از دام‌ها با این نان‌ها تغذیه می‌شوند  که در بدن دام متابولیزه شده که با خوردن نوع B۱ آن را به فرمت دیگر یعنی M۱ تبدیل و دام آن را مانند سموم دیگر که می‌توانند وارد شیر شوند، در شیر خود ترشح می‌کند.

 وی افزود: بنابراین اثرات خطرناک در شیر وجود دارد هر چند در شیرهای پاستوریزه به دلیل فرآیند پاستوریزاسیون به مقدار کمی کاهش می‌یابد اما وجود دارد و از قبل نیز بوده و برای کاهش آن اقدامات زیادی انجام شده است چون مهمترین عارضه آن سرطان است.

جعفری راد ادامه داد: دامی که غذای آلوده مصرف نکند شیر آن محتوای آفلاتوکسینی ندارد چون سمی است که از کپک تولید می‌شود.

دانشیار گروه تغذیه دانشکده پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپوراهواز گفت: بسیاری ازترکیبات مانند آجیل کهنه و در بسیاری از مواقع با ظاهرخوب، می تواند حاوی آفلاتوکسین باشد؛ هدف از صحبت‌های بنده تایید یا رد هیچ موردی نیست اما صنایع به صورت کلی از نظر بهداشت مواد غذایی باید مورد نظارت بیشتری باشند.

وی ادامه داد: دلیلی ندارد که هجمه بالایی به شیر و لبنیات وارد کرده و مردم را دچار ترس و وحشت کنیم چون در این هجمه اثرات مفید مصرف شیر را از بین می‌بریم و ضرر بزرگی به کارخانه‌ها وارد خواهد شد.

جعفری راد اضافه کرد: در یکی از مقالات چاپ شده در اکتبر ۲۰۱۹ در یک ژورنال علمی، بر اساس استاندارد ایران، میزان غلظت سم آفلاتوکسین M۱ در ۹ درصد از شیر و ۱۰ درصد کل فرآورده‌های لبنی بیشتر از سطح استاندارد ایران بود و در سنجش با استاندارد اروپا این میزان در ۲۵ درصد شیر و ۱۸ درصد کل فرآورده‌های لبنی بالاتر از استاندارد گزارش شده است.

به گزارش یکشنبه ایرنا به نقل از پایگاه اطلاع رسانی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی گفت: وجود آفلاتوکسین در لبنیات اجتناب ناپذیر است و همیشه و همه جا موجود بوده و هست و آفلاتوکسین در شیر غیر پاستوریزه به دلیل نبود کنترل بیشتر است.

دکتر ایرج حریرچی با بیان اینکه حتی در کشورهای اروپایی که سختگیرانه ترین کدکس ها را دارند نیز آفلاتوکسین در لبنیات وجود دارد؛ باید توجه داشت میانگین این سم حدود ۵۰ تا ۶۰ نانو گرم در لیتر در تمام شیرهای کشور است.
وی افزود:  اگر مقیاس، کدکس اروپا باشد، خود عدد تقریبا بالاست چون عدد کدکس اروپا ۵۰ نانوگرم در لیتر است اما اگر کدکس ایران باشد حدود ۱۰۰ است که قابل قبول و اگر کدکس آمریکا  با میزان ۵۰۰ نانوگرم باشد، با این معیار، تقریبا تمام نمونه‌ها قابل قبول هستند.
دکتر حریرچی تاکید کرد: بررسی ۵۰ مطالعه در ایران در چند سال اخیر  نشان می‌دهد در ۱۰ سال گذشته میزان این سم در شیر رو به کاهش است اگرچه هنوز با میزان محصولات کشورهای اروپایی قابل مقایسه نیست و حداقل ۳۰ تا ۴۰ نانو گرم در لیتر بیشتر است. 
معاون کل وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به اینکه با توجه به ارزیابی خطر باید به قضاوت این موضوع نشست، گفت: همین امروز هم میزان مصرف شیر در جامعه ما پایین است و مصرف شیر در مقایسه با کشورهای اروپایی شاید یک چهارم باشد.

وی به مردم توصیه کرد: مصرف شیر  را از سبد غذایی خود حذف نکنند و نکته دیگر اینکه خطر جدی این ماده با دوز ۳و نیم میلی گرم به ازای وزن مصرف کننده دیده شده که بسیار بعید است به این میزان از دوز در بدن فرد برسد.

دکتر حریرچی ادامه داد: سرطان کبد اولیه در ایران به صورت عمده ناشی از سیروز هپاتیت مزمن است و سرطان ناشی از آفلاتوکسین نادر است حتی ابتلا به سرطان اولیه کبد هم در ایران در سال‌های اخیر رو به کاهش است.

به گزارش ایرنا، ادعای عرضه شیرهای پاستوریزه‌ آلوده به سم " آفلاتوکسین " در کشور در یک برنامه تلویزیونی صبحگاهی مطرح شده که شیرهای پاستوریزه‌ای که از سوپرمارکت‌ها تهیه می‌شود مقدار زیادی آلودگی به سم آفلاتوکسین دارند.