بایسته های فرهنگی مثلث توسعه اقتصادی از دید یک دانشگاهی

مشهد- ایرنا- عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی و فعال فرهنگی- اجتماعی در یادداشتی اقتضائات فرهنگی الگوی "مثلث توسعه اقتصادی – فرهنگی" را تشریح کرد.

جعفر مروارید روز سه‌شنبه در یادداشتی که برای انتشار در اختیار خبرگزاری ایرنا قرار داد نوشته است: شروع برنامه تحول اقتصادی و رونق تولید در سال ۹۸، از استانی آغاز شده است که ملقب به پایتخت فرهنگی جهان اسلام است. 

وی اضافه کرد: تجربه گران‌سنگ و موفقی که استاندار عملگرا، جناب آقای مهندس رزم حسینی، در کرمان و قلعه گنج داشته اند، هم اکنون، سرمایه ای برای سرآغاز یک برنامه جامع اقتصادی فرهنگی، در استان پهناور خراسان است.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: یکی از فرازهای بیانیه گام دوم مقام معظم رهبری، توجه به منابع عظیم و بالقوه اقتصادی است که این منابع، با فکر جوان و امیدوار به آینده، به فعلیت می‌رسد. استان خراسان رضوی، آماده یک جهش اقتصادی است و استاندار خراسان رضوی، عملگرایانه  و معمارانه، مدیریت کلان این تحول اقتصادی را راهبری می‌کند.

مروارید افزود: در تاریخ فکر اجتماعی- اخلاقی، چالشی میان دوگانه فضیلت و سعادت وجود داشته و طبق آنچه معروف است رواقیون، نظریه پرداز  فضیلت و اپیکوریان، نظریه پرداز سعادت بوده‌ و جمع میان فضیلت و سعادت، از دغدغه‌های همیشگی متفکران فلسفه اجتماعی و سیاسی بوده است.

وی ادامه داد: در دوران معاصر، امام رضا (ع)، تنها الگوی معرفتی وصول به فضیلت نیستند بلکه علاوه بر آن الگوی هدایت و وصول به سعادت دنیوی و اخروی نیز هستند امام رضا (ع)، نه تنها امام گفت و گو و آزادگی است بلکه امام تلاش و جهاد اقتصادی و سرزندگی و پیشرفت نیز هستند.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: مشهد الرضا (ع) که مفتخر به برکات معنوی و فرهنگی حضور مضجع شریف امام رضا (ع) است، زمانی می‌تواند حق هم جواری این امام همام را ادا و امر حضرت (ع)  را احیا کند که میراث معرفتی و  سنت و سیره اهل بیت (ع) را به نیکویی حفاظت کند و جریان تلاش و جهاد اقتصادی و پیشرفت در سطوح مختلف را محقق سازد.

مروارید با طرح این سوال که عرصه های فرهنگی مشهد که می‌تواند الگوی جهان اسلام شود چه ساحاتی را در بر می‌گیرد؟ افزود: دین اسلام، در بستری از مناسبات انسانی، ظهور کرد که تبادلات اقتصادی، جزء روابط پایدار انسانی آن بود و سیره عملی اهل بیت (ع) و پیشوایان دینی نیز، بیانگر ارزش کار و تلاش اقتصادی است.

وی ادامه داد: وجه بارز نگاه اقتصادی در تفکر اسلامی، تاکید بر عدالت توزیعی و  فرصت های برابر  شهروندان برای بهره بردن از مواهب طبیعی و سرمایه گذاری و خلق ثروت است.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: عدالت، یکی از مصالح عمده و اغراض شریعت است که احکام الهی، تابع آن است. نگاه متفکران اجتماعی و سیاسی، نسبت به مفهوم عدالت، در طول تاریخ، متغیر بوده است، در تئوری های سیاسی و اجتماعی، جنبه های جدیدی از عدالت، به تناسب تحولات اجتماعی، نیز ظهور پیدا کرده و اقتضائات بومی و شرایط محیطی متفاوت، نحوه های تحقق عدالت در میان جوامع را متنوع ساخته است.

مروارید در ادامه یادداشت خود با طرح این سوال که موانع تحقق عدالت اقتصادی در جامعه اقتصادی _ فرهنگی خراسان چیست ادامه داده است: تنوع کنشگران و بازیگران اقتصادی و فرهنگی در مشهد، طیف های مختلف فکری و خرده فرهنگ های متنوع و گاه متعارض را شکل داده اند که پیشبرد یک برنامه جامع و همه جانبه و با مشارکت همگانی را دشوار و گاه محال ساخته است.

وی اضافه کرد: اختلاف منظرهای مختلف اقتصادی و فرهنگی، قله های هرم موازی و رقیب را شکل داده که این اختلاف، نه تنها در ارائه راه حل های مختلف، آشکار می‌شود  بلکه صورت‌بندی خود مسائل نیز دچار تفسیرهای متنوع و متفاوت می‌شود.

عضو هیات علمی دانشگاه فردوسی مشهد گفت: ساختار این هرم های رقیب طی چهار دهه گذشته، خود مانعی برای تحقق چابک راهبردهای بنیادین اقتصادی_ فرهنگی شده است و راه برون رفت از این اختلاف رویکردها، ایجاد شبکه جامع مسائل بنیادین اقتصادی فرهنگی در قاعده این هرم هاست که قلب ایده  "مثلث توسعه اقتصادی-- فرهنگی" را تشکیل می‌دهد.

مروارید افزود: بازیگران اصلی این هرم، مثلث نهاد نمایندگان و کارگزاران حکومت، نهاد کنشگران فرهنگی و نهاد کنشگران اقتصادی و کارآفرینان است. رویکرد مردمی و روزآمد، برای برون رفت اقتصاد از تعارض منافع ساختارهای هرم، توجه به مشارکت جمعی و بهره گیری از خرد جمعی این سه نهاد است.

وی ادامه داد: بهره وری اقتصادی محلی و بومی و خلق ثروت، منوط به تشکیل ابرشرکت هایی است که سبد سرمایه کلان را با نگاه محلی و خرد، راهبری کنند  و سه نهاد فوق الذکر، حمایت و صیانت از دستاوردهای آن را در مقابل اختلافات مبنایی و بنایی فعالان اقتصادی و فرهنگی و آیین نامه های ناکارآمد به عهده گیرند.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: فرهنگ نه تنها، در ایجاد وفاق، میان کنشگران اقتصادی، نقش ویژه ای را به عهده دارد بلکه تنها در یک بستر آرام‌ و متعادل و در فضای پیشرفت فرهنگی است که هر نوع برنامه توسعه اقتصادی، می تواند به نتیجه مطلوب دست یابد.

مروارید افزود: توسعه فرهنگی نه تنها در مرحله شروع برنامه مثلث اقتصادی نقش برانگیزانندگی و ایجاد وفاق دارد بلکه در ادامه با تغییر عادات نادرست اقتصادی _ فرهنگی و ایجاد هم افزایی و هویت واحد، نقش شتاب دهندگی فرهنگ، نمایان می‌شود.

او ادامه داد: معین‌های فرهنگی این برنامه جامع اقتصادی، شوراهای فرهنگ عمومی، اصحاب فرهنگ و هنر و کارگزاران فرهنگی استان خواهند بود، شوراهای فرهنگ عمومی که سیاست‌گذاری کلان فرهنگی شهرهای استان را به عهده دارند می‌توانند عرصه خرد جمعی برای پیشبرد و تحقق مراحل این برنامه باشند.

مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خراسان رضوی گفت: اصحاب فرهنگ و هنر، به مثابه مرجعیت فکری طیف گسترده ای از مردم، نقش فرهنگ سازی اقتصادی را به عهده دارند و تغییر گفتمان مردم از "فرد محوری" به "خلق ثروت جمعی"  از کارکردهای تریبون های فرهنگی خواهد بود.

مروارید افزود: ظرفیت نمایشنامه، فیلم های کوتاه و بلند، شعر و ادبیات، تصویرگری، مجسمه سازی و عکاسی می‌تواند اقتضائات و روش های فرهنگی برای تغییر گفتمان مردم را راهبری کند. بحران آب، مشکلات حاشیه نشینی شهرها، کودکان کار و بی سرپرست و اعتیاد، نشانه  بیماری های اقتصادی - فرهنگی است و مشارکت جمعی هنرمندان و اصحاب فرهنگ و رسانه برای شکل دادن به "گفتمان نجات" و  ایجاد عزم عمومی برای کاهش این آسیب ها، به شکل مورد به مورد و جزء به جزء، از  شاخص های گام فرهنگی این برنامه و  موفقیت مثلث توسعه اقتصادی فرهنگی خواهد بود.

الگوی مثلث توسعه اقتصادی- فرهنگی، طرحی ابتکاری از سوی "علیرضا رزم حسینی" استاندار کنونی خراسان رضوی است که بر پایه بهره‌گیری از توان بخش خصوصی برای توانمندسازی نقاط محروم و روستایی مبتنی بر همگرایی و همکاری همه ارکان حاکمیت است که اجرای آن از بهمن ماه سال گذشته در همه نقاط خراسان رضوی آغاز شده است.

اخبار مرتبط

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha