تعصب به پژوهش تئاتر دارم؛ اما دست‌مان از حیث بودجه بسته‌است

مراسم رونمایی از جلد نخست مجموعه کتاب ماندگاران صحنه با نام بهروز غریب‌پور و دیگر آثار دفتر انتشارات و پژوهش‌های اداره کل هنرهای نمایشی و همچنین رونمایی از سامانه اینترنتی فروش و آرشیو تولیدات دفتر پژوهش و انتشارات نمایش عصر شنبه با حضور مهرداد رایانی‌مخصوص مدیر دفتر پژوهش و انتشارات نمایش اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، دبیر بخش بین‌الملل و مدیر پنجمین بازار بین‌المللی تئاتر ایران در سی‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر و شهرام کرمی مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سالن مشاهیر مجموعه تئاترشهر برگزار شد.

تلاش برای برگزاری ۵۲ هفته جلسه نمایشنامه‌خوانی

مهرداد رایانی‌مخصوص در ابتدای این نشست با اشاره به حضور ۱۰ ماهه خود در دفتر انتشارات و پژوهش‌های نمایش اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ضمن تقدیر و تشکر از همکاری و تعامل تمامی دوستان، اساتید و پژوهشگرانی که طی این مدت یاریگر او بودند گفت: در این ۱۰ ماه آقای نصرالله قادری، ۹ شماره مجله نمایش را منتشر کردند و آقای دکتر مختاباد مدیریت انتشار دفتر تئاتر را در سال ۹۸ برعهده داشتند.

وی افزود: همچنین در جشنواره نمایش‌های آیینی و سنتی، شش کتاب در حوزه نمایش‌های ایرانی و دو کتاب با محوریت نگاه پژوهشی در عرصه تئاتر ملی را منتشر کردیم. مجموعه قلم روشن در چهار مجلد به قلم آقای کامران شهلایی به زیور طبع آراسته شد و در شکل برگزاری نشست‌های پژوهشی تا به امروز هفت جلسه از سلسله نشست‌های سه‌شنبه‌های تئاتر را برگزار کردیم.

مدیر دفتر انتشارات و پژوهش اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خاطرنشان کرد: همچنین پنج عنوان کتاب از تازه‌ترین آثار منتشر شده این دفتر را امروز به بهانه برگزاری سی‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر رونمایی خواهیم کرد و طی یکی، دو روز آینده تا پیش از اختتامیه دو کتاب دیگر نیز منتشر خواهد شد.

به گفته مدیر بخش بین‌الملل جشنواره تئاتر فجر؛ طبق برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته قرار است ۵۲ هفته جلسات نمایشنامه‌خوانی را با حضور تهیه‌کنندگان، کارگردانان و نمایشنامه‌نویسان برگزار کنیم و امیدواریم که به‌زودی شاهد ادامه سلسله جلسات پژوهشی خود در راستای آسیب‌شناسی بدنه تئاتر ایران باشیم.

کتاب مجموعه ماندگاران صحنه ویژه بهروزه غریب‌پور؛ کتاب مدیریت تئاتر نوشته آنتونی راین با ترجمه حسین ملکی؛ کتاب دنیای ماسک به قلم کیقباد یزدانی؛ نمایشنامه دانینگ از مازیار موسی‌پور و نمایشنامه آلاله‌ها از فرزانه فتاحی؛ پنج کتابی هستند که امروز در این مراسم رونمایی خواهند شد.

بسیاری از ایده‌های رایانی مخصوص اجرا نشده است

در ادامه نشست شهرام کرمی ضمن خیرمقدم به حاضران در این مراسم با تاکید بر آنکه بسیاری از ایده‌های آقای رایانی در دفتر انتشارات و پژوهش اجرا نشده است یادآوری شد: به بخش پژوهش در عرصه هنر و به‌ویژه هنر تئاتر تعصب ویژه دارم؛ اما با وجود محدودیت‌های مالی و مشکل بودجه در بسیاری از شرایط مانع اجرای ایده‌های آقای رایایانی شدم.

بزرگ‌ترین مشکل ما در عرصه اداره و برنامه‌ریزی امور نمایش به‌ویژه در شکل زیر ساختی در قالب فعالیت انتشارات و کار پژوهشی به مساله بودجه بازمی‌گردد؛ چراکه در نگاه کلان امسال تنها ۳۵ درصد از بودجه اختصاص‌یافته به عرصه هنرهای نمایشی از ابتدای سال تا به این لحظه تامین شده است.

بهروز غریب‌پور بی تردید استاد صحنه است

کرمی در ادامه با اشاره به کتاب مجموعه ماندگاران صحنه که نخستین مجلد از این مجموعه به بهروزه غریب‌پور کارگردان و سرپرست گروه اپرای عروسکی آران اختصاص داده شده اشاره کرد و گفت: جلد نخست این کتاب بازتاب دهنده شرح زندگی؛ آثار؛ خاطرات و تجربیات یکی از اساتید بزرگ صحنه تئاتر در ایران است.

وی ادامه داد در این کتاب تلاش کردیم تا بخشی از کشف اثر هنری را که در جریان تولید و تجربه دهه‌ها فعالیت گروه تئاتر عروسکی آران امروز به‌عنوان خاطرات و تجربیات ارزنده بهروزه غریب‌پور شناخته می شود را با نگاه پژوهشی به مخاطبان عرضه کنیم.

منشور فعالیت‌های هنری غریب‌پور منبعی ارزشمند برای اهالی تئاتر است

به گفته کرمی؛ در تمامی دنیا برای نویسندگان و هنرمندان مرجعی وجود دارد که به واسطه آن آثار مرجع، مخاطبان؛ علاقمندان؛ پژوهشگران و دانشجویان می‌توانند با زوایای فردی، شخصی و ویژگی‌های تکنیکی و هنری هنرمندان نامدار عرصه تئاتر آشنا شوند.

مدیرکل اداره هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یادآور شد: بهروز غریب‌پور یکی از چهره‌های منشوروار عرصه فرهنگ و هنر کشورمان است. او علاوه بر کارگردانی تئاتر، سابقه تولید فیلم را دارد. در حوزه معماری فعالیت کرده و در کوله بار تجربیاتش افتتاح و ساخت بزرگترین فرهنگسرای تهران به نام فرهنگ‌سرای بهمن به چشم می‌خورد. بی‌تردید آشنایی با تمامی زوایا، نگرش‌ها و رویکرد حرفه‌ای این استاد صحنه می‌تواند منابع ارزشمندی را در شکل کار پژوهشی و آموزشی را در اختیار علاقه‌مندان حوزه هنرهای نمایشی قرار دهد.

سخنرانی جلوی شاه را نپذیرفتم!

بهروز غریب‌پور به‌عنوان سخنران بعدی این نشست صحبت‌های خود را با بیان خاطره‌ای آغاز کرد و گفت: شاگرد اول دانشگاه بودم و باید طبق سنتی جلوی شاه سخنرانی می‌کردم؛ اما نپذیرفتم و رئیس دانشگاه از من خواست تا سخنرانی کنم تا در کمتر از دو هفته عازم آمریکا شوم. بازیگر بودم و با تکنیک‌های بازیگری گفتم جلوی شاه تپق خواهم زد.

وی با اشاره به آنکه رئیس دانشگاه اما از من خواست تا حرف او را بپذیرم و درنهایت نپذیرفتم و به سربازی رفتم ادامه داد: نکته جالب آنکه سربازی من نیز خود یک ماجرای دراماتیک است. طی دو سال سربازی در بدترین دوران ارتش شاهنشاهی به خدمت پرداختم. 23 دوره نظامی سخت داشتم و درنهایت با آغاز جنگ تحمیلی به‌عنوان سردسته گردان زرهی وارد خاک عراق شدم.

عریب پور یادآور شد: در همان ایام و در روزهای جنگ ایران و عراق هم زوربای یونانی می‌خواندم. دوستان و همسنگرانم به من گفته‌اند که بازگرد و تو اشتباه اینجا آمدی!

دشمن زیاد دارم

سرپرست گروه تئاتر عروسکی آران با بیان آنکه من دشمن زیاد دارم اما خودم آنها را انتخاب نکردم گفت: شیوه کار من این دشمن‌ها را ساخته است؛ چرا که سر نترس دارم و همواره برای بهترین انتخاب تجربیات متعددی را از سر می‌گذراندم.

یک بهمن برای من کافی‌ست

کارگردان اپرای عروسکی عاشورا گفت: هرچند که امروز باید بگویم شرمنده همسر و فرزند دوم خودم هستم که هنگام به دنیا آمدنش در در سال‌های ساخت فرهنگسرا در فرهنگسرای بهمن بودم. من از همسرم خواستم اسم پسرمان را بهمن بگذارد و همسرم گفت؛ یک بهمن برای ما کافی است! می‌خواستم پدر خوبی باشم و نمی‌شد.

دونده راه‌های ناهموار هستم

غریب‌پور در ادامه به دوران موشک‌باران تهران در ایام جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت: در آن زمان در ساختمانی بودم که همه کوچ کرده بودند و من و خانواده‌ام درحال ساخت فیلمی در تهران بودیم.

وی افزود: در جلسه‌ای پس از گذشت 10 سال از انقلاب، یک مصری گفت همه این آثار متعلق به دوران فرح پهلوی است و من از تئاتر بعد از انقلاب صحبت کردم. دورانی که به من فرصت داد تا بار دیگر از حوزه‌های سخت اما شیرین کار بگویم... هر چند در آن ایام هم بودند افرادی که می گفتند غریب‌پور دغدغه هنر ندارد و دنبال کار وکالت است و در کردستان مستقر است.

غریب‌پور صحبت‌های خود را این‌گونه به پایان برد که فیلمنامه دونده که امیر نادری آنرا ساخت برای خودم نوشتم چراکه من دونده راه‌های ناهموار هستم.

سی‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر در یک نگاه

سی‌وهشتمین جشنواره بین‌المللی تئاتر فجر به دبیری نادر برهانی مرند از روز پنجشنبه ۱۰ بهمن آغاز شده و شامگاه ۲۱ بهمن‌ به کار خود پایان خواهد داد. فراخوان این دوره از جشنواره تیرماه سال جاری منتشر شد که در متن آن آثار را در بخش های صحنه‌ای، نمایش‌های خیابانی، دیگرگونه‌های اجرایی، تئاتر ملل، مسابقه نمایشنامه‌نویسی، مسابقه و نمایشگاه عکس و پوستر تئاتر، کارگاه‌ها و نشست‌های تخصصی و بخش به‌علاوه فجر به صورت رقابتی و غیررقابتی به صورت تفکیک شده پذیرفت.
بر همین اساس آثار پذیرفته شده در بخش پوستر و عکس تئاتر در نمایشگاه لحظه قطعی از ۵ تا ۱۵ بهمن سال جاری در خانه هنرمندان ایران برپا و ۵۹ عکس از ۴۹ عکاس و ۶۰ پوستر از ۳۵ طراح به نمایش گذاشته شده است.
بعد از حواشی انصراف ها نیز از ۳۰ اثر بخش رقابتی ۲۲ نمایش و از ۲۷ اثر بخش غیررقابتی ۱۵ اجرا در جشنواره حضور دارند. همچنین از هفت اثر بخش بین الملل شش اثر اجرا خواهند کرد.
در این میان دو اثر سردار پرچم دار و #همه همدردیم به بخش های نمایش های خیابانی و دیگرگونه های اجرایی و در بخش رادیو نمایش نیز یک اثر با عنوان سردار عشق به ۱۰ نمایش قبلی اضافه شده است که این سه نمایش جدید به گرامیداشت سردار شهید قاسم سلیمانی و جانباختگان سانحه هوایی (سقوط هواپیمای ایران- اوکراین) اختصاص دارد.