حضور ۴۳ دانشگاه ایران در نظام رتبه‌بندی جهان اسلام

به گزارش روز یکشنبه اداره روابط عمومی و همکاری های علمی بین المللی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC)، محمدجواد دهقانی افزود: بررسی نتایج نشان می دهد دانشگاه های علوم پزشکی تهران و تهران در زمره ۱۰ دانشگاه برتر قرار دارند. پس از آنها دانشگاه های صنعتی شریف، علوم پزشکی شهید بهشتی، صنعتی اصفهان، تربیت مدرس، صنعتی امیرکبیر، شیراز، فردوسی مشهد و دانشگاه شهید بهشتی از جمله دانشگاه های برتر حاضر در این رتبه بندی هستند.
وی اظهار داشت: بیشترین حضور دانشگاه ها در این رتبه بندی متعلق به کشورهای ترکیه، ایران و مالزی است که به ترتیب ۷۷، ۴۳ و ۲۱ دانشگاه در این رتبه‌ بندی دارند.
دهقانی تصریح کرد: رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام ISC می‌تواند با نشان دادن نقاط ضعف و قوت دانشگاه‌ها براساس هر معیار، جایگاه هر دانشگاه را در بین کشورهای اسلامی نشان دهد و اساس هدف گذاری و سیاست‌گذاری دانشگاه‌ها قرار گیرد. در  «رتبه بندی دانشگاه  های جهان اسلام ISC»، دانشگاه‌هایی مورد بررسی قرار می‌گیرند که دست کم ۸۰۰ مدرک در سال‌های ۲۰۱۷-۲۰۱۵ در پایگاه وب آو ساینس (WoS) به ثبت رسانده باشند. اطلاعات این رتبه‌بندی از پایگاه‌های اطلاعاتی بین المللی USPTO، WoS، Incite گردآوری شده است.
وی ادامه داد: پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) برای رتبه‌بندی دانشگاه‌های جهان اسلام در معیارهای خود، مهم‌ترین ماموریت دانشگاه‌ها که عبارتند از پژوهش (با وزن ۶۰ درصد)، نوآوری (با وزن ۱۵ درصد)، آموزش (با وزن ۱۰ درصد) و فعالیت‌های بین‌المللی (با وزن ۱۵ درصد) را در نظر گرفته و بر این اساس دانشگاه‌های کشورهای اسلامی را مورد سنجش و ارزیابی قرار می‌دهد.

دهقانی افزود: معیار پژوهش شامل پنج شاخص حجم پژوهش، تعداد استناد به مقالات و تأثیر استنادی نرمال شده، تأثیر استنادی نسبت به کل جهان و تعداد مقالاتی است که در نشریات برتر به چاپ رسیده اند. بازه زمانی سه ساله ۲۰۱۵-۲۰۱۷ در این شاخص ها از جمله تعداد کل انتشارات هر دانشگاه در بازه زمانی سه ساله، تعداد کل استنادات به مقالات منتشر شده، تاثیر استنادی نرمال شده، تاثیر استنادی نسبت به کل جهان، تعداد مقالات باکیفیت دانشگاه (نشریات Q۱، مجلات نیچر، ساینس و فهرست نشریات نیچر ایندکس) است.
وی گفت: از میان دانشگاه های ۵۷ کشور اسلامی، در مجموع ۲۴۸ دانشگاه از ۲۴ کشور در این نظام رتبه  بندی حضور دارند و ۱۰ دانشگاه برتر حاضر در این رتبه بندی از کشورهای عربستان، ترکیه، ایران، مالزی و مصر هستند. کشور عربستان با ۴ دانشگاه، ترکیه و ایران با ۲ دانشگاه، مالزی و مصر هرکدام با یک دانشگاه در میان ۱۰ دانشگاه برتر جهان اسلام قرار گرفته اند.
سرپرست ISC در ادامه گفت: بیشترین تعداد حضور دانشگاه ها متعلق به کشورهای ترکیه، ایران و مالزی است که به ترتیب ۷۷، ۴۳ و ۲۱ دانشگاه در این رتبه‌بندی دارند. وضعیت سایر کشورهای اسلامی به لحاظ تعداد دانشگاه های حاضر در رتبه بندی به ترتیب  مصر (۱۸ دانشگاه)، پاکستان (۱۵ دانشگاه)، اندونزی (۱۳ دانشگاه)، عربستان سعودی (۱۲ دانشگاه)، تونس (۸ دانشگاه)، نیجریه و الجزایر (هر کدام ۷ دانشگاه)، مراکش (۵ دانشگاه)، امارات (۴ دانشگاه)، اردن (۳ دانشگاه)، لبنان، قطر، قزاقستان و بنگلادش (هر کدام ۲ دانشگاه)، اوگاندا، عمان، کویت، کامرون، عراق، سنگال و سودان (هر کدام ۱ دانشگاه) است.
وی ادامه داد: دانشگاه هایی که رتبه بندی آنها در بازه یکسان است، همگی هم رتبه بوده و ترتیب اسامی ذکر شده در این گزارش مطابق با سامانه رتبه بندی ISC بر اساس حروف الفبا (به لاتین) است. بنابراین دانشگاه های علوم پزشکی ایران، علم و صنعت ایران، علوم پزشکی اصفهان، علوم پزشکی مشهد و نیز تبریز در رتبه ۱۱ کشوری و در بازه یکسان ۷۵-۵۱ در میان دانشگاه های کشورهای اسلامی هستند.

دهقانی افزود: در این رتبه بندی ۲۳ دانشگاه جامع کشور حضور دارند که به ترتیب دانشگاه های تهران، تربیت مدرس، شیراز، فردوسی مشهد، شهید بهشتی، تبریز، اصفهان، کاشان، گیلان، بوعلی سینا، رازی کرمانشاه، سمنان، مازندران، یزد، شهید باهنر کرمان، ارومیه، یاسوج، الزهراء، بین المللی امام خمینی، شاهد، شهید چمران اهواز، شهرکرد، محقق اردبیلی است.

وی گفت: از دانشگاه های علوم پزشکی نیز ۱۲ دانشگاه و به ترتیب دانشگاه های علوم پزشکی تهران، شهید بهشتی، ایران، اصفهان، مشهد، شیراز، تبریز، بقیه الله، مازندران، کرمان، جندی شاپور اهواز، کرمانشاه در این رتبه بندی قرار دارند. از دانشگاه های صنعتی نیز هشت دانشگاه و به ترتیب دانشگاه های صنعتی شریف، اصفهان، امیرکبیر، علم و صنعت ایران، خواجه نصیر الدین طوسی، نوشیروانی بابل، سهند و شاهرود در این نظام رتبه بندی قرار دارند.

دهقانی خاطرنشان کرد: یکی از اولویت ها و توصیه های برنامه ۱۰ ساله کشورهای اسلامی مصوب (اجلاس آستانه- قزاقستان در سال ۲۰۱۷) حضور ۵۰ دانشگاه از کشورهای اسلامی در رتبه های زیر ۵۰۰ در نظام های رتبه بندی بین المللی است. برهمین اساس و با توجه به مأموریت ISC مبنی بر پایش و رصد جایگاه دانشگاه های جهان اسلام، دانشگاه های کشور می توانند با توجه به نتایج «رتبه بندی دانشگاه های جهان اسلام» نقاط ضعف و قوت خود را براساس هر معیار مشخص و جایگاه خود را در بین کشورهای اسلامی ارتقاء و موارد را در هدف گذاری و سیاست‌گذاری خود مد نظر قرار دهند.