دولت‌ها به طور معمول به تنهایی قادر به اداره امور کشور در مواقع بحرانی نیستند و تشکل‌های مردم‌نهاد می‌توانند بهترین همراه و یاور دولت در حوزه مدیریت بحران باشند.
تشکل‌های مردم‌نهاد نقش و رسالت خود را در رخدادهای اخیر به ویژه در حادثه سیلاب و زلزله با یاری رساندن به مردم آسیب‌دیده به خوبی ایفای کرده‌اند.
تشکل‌های مردم‌نهاد نقش و رسالت خود را در رخدادهای اخیر به ویژه در حادثه سیلاب و زلزله با یاری رساندن به مردم آسیب‌دیده به خوبی ایفای کرده‌اند و این موضوع به یکی از افتخارات این نهادها تبدیل شده است.
نقش سمن‌ها در توسعه پایدار و افزایش سرمایه‌های اجتماعی نقش بی‌بدیلی است که این اهمیت در مواقع بحرانی بیش از هر زمان دیگری خود را نشان می‌دهد.
سازمانهای مردم‌نهاد یکی از حوزه‌هایی است که در امر توسعه و پیشرفت در دیدگاه صاحب‌نظران همواره مورد توجه بوده است و به عنوان نهادها و موسساتی کارآمد و مکمل بخش دولتی در تحقق حاکمیت مطلوب و افزایش سرمایه اجتماعی جایگاه ویژه‌ای یافته‌اند.
سازمانهای مردم‌نهاد به گروهی مستقل، غیردولتی، غیرانتفاعی و داوطلبانه از مردم گفته می‌شود که با اهداف مشخص و آشکار، پیرامون یک نیاز اجتماعی مشترک گرد آمده‌اند.
این سازمان‌ها به علت تعدد و تنوع نقش‌ها و ویژگی‌هایی که به خود می‌گیرند تعاریف متنوعی دارند اما بیشتر با پسوند «غیردولتی» تعریف و شناخته می‌شوند.
این سازمان‌ها مختص به گروه و قشر خاصی نیست و حضور تمامی افراد در عرصه‌های مختلف رشد و توسعه کشور را امکانپذیر می‌سازد.
سازمانهای مردم‌نهاد در صورت برقراری تعامل درست، می‌توانند باعث شکل‌گیری و تقویت سرمایه‌های اجتماعی شوند.سازمانهای مردم‌نهاد در صورت برقراری تعامل درست، می‌توانند باعث شکل‌گیری و تقویت سرمایه‌های اجتماعی شوند.
این مهم در بحران ناشی از شیوع کرونا در کشور بیش از هر زمان دیگری اهمیت پیدا کرده است و اگر چه در برخی استانهای کشور شاهد ایفای نقش فعالانه سمن‌ها هستیم اما این مهم در چهارمحال و بختیاری با گذشته بیش از ۱۰ روز از شیوع ویروس کرونا شکل نگرفته و سمن‌ها هنوز نتوانسته‌اند اثرگذاری و نقش‌آفرینی خود را در این حوزه نشان دهند.
سمن‌های تاکنون طرحی برای مقابله با کرونا ارائه نکرده‌اند
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری چهارمحال و بختیاری با تایید این موضوع به خبرنگار ایرنا گفت: تاکنون سمن‌ها طرحی برای مقابله با کرونا به استانداری ارائه نداده تا بتوان این طرح را جامه عمل پوشاند و یا این سمن‌ها را به دستگاه مربوطه وصل کنیم.
شهرام مقدس افزود: استانداری هیچ مخالفتی برای اجرای برنامه از سوی سمن‌ها ندارد و چنانچه برنامه و طرحی از سوی این تشکل‌ها ارائه شود، از آن حمایت می‌کنیم اما تاکنون هیچ یک از سمن‌ها در این حوزه ورود پیدا نکرده‌اند.
وی تصریح کرد: سمن‌ها نباید منتظر باشند که دولت آنها را به همکاری و یاری بطلبد بلکه این تشکل‌ها باید داوطلبانه و به صورت خودجوش مطابق آنچه قانون برای آنها تعریف کرده در جامعه مداخله کنند و بتوانند در رفع مشکلات و مسائل گام بردارند.
ضرورت انعطاف‌پذیری سمن‌ها در مواقع بحران
تشکل‌ها می‌توانند برای رفع استرس و نگرانی در جامعه در حوزه سلامت روان و افزایش تاب‌آوری خانواده‌ها در شرایط بحرانی کرونا اقدام کنند.
مقدس با تاکید بر اینکه سمن‌ها باید از قدرت انعطاف‌پذیری بالایی برخوردار باشند، افزود: در استان سمن‌های تخصصی که مربوط به بهداشت محیط باشد به ثبت نرسیده اما سایر تشکل‌ها می‌توانند برای رفع استرس و نگرانی در جامعه در حوزه سلامت روان و افزایش تاب‌آوری خانواده‌ها در شرایط بحرانی کرونا اقدام کنند.
مدیرکل امور اجتماعی و فرهنگی استانداری چهارمحال و بختیاری ادامه داد: همچنین تشکل‌های متعددی در حوزه خیریه‌ها در استان فعال است که می‌توان از این ظرفیت برای تهیه اقلام بهداشتی مورد نیاز اقشار آسیب‌پذیر و بی‌بضاعت جامعه بهره گرفت که هنوز هیچ اقدامی در این خصوص انجام نشده است.
مقدس ،با بیان اینکه سمن‌ها در ایران و به ویژه در این استان هنوز در مراحل ابتدایی قرار دارند و به بلوغ لازم دست پیدا نکرده‌اند، اظهار داشت: تشکل‌های مردم‌نهاد در کشورهای توسعه‌یافته به مرحله تعالی و رشد رسیده و در جامعه بسیار موثر واقع می‌شوند اما تحقق این رسالت در کشور ما به صورت نسبی است و در برخی موارد سمن‌ها بسیار خوب عمل کرده اما در مواردی همچون مواجهه با بحران کرونا تاکنون در استان شاهد اقدام موثری نبودیم.
ثبت ۳۸۲ تشکل مردم‌نهاد در چهارمحال و بختیاری
وی، تعداد تشکل‌های مردم‌نهاد این استان را ۳۸۲ تشکل عنوان کرد و گفت: پیش از این ۵۰۲ تشکل در استان فعال بود که از این تعداد ۱۰۵ تشکل زیرمجموعه وزیر و جوانان بود اما با ابلاغ دستورالعمل جدید این تشکل‌ها منحل شدند و باید زیرمجموعه استانداری شکل گیرند.
مقدس افزود: ۱۰ هزار و ۵۶۰ نفر در استان در این تشکل‌ها عضویت دارند که از این تعداد، ۷ هزار و ۳۶۰ نفر مرد و ۳ هزار و ۲۰۰ نفر زن هستند.
وی با بیان اینکه ۳۵ درصد سمن‌های این استان در حال حاضر فعال هستند، تصریح کرد: این تشکل‌ها در حوزه‌های امور زنان و جوانان، محیط‌زیست و منابع طبیعی، آسیب‌های اجتماعی، فرهنگی، علمی و پژوهشی، سلامت و امور خیریه فعالیت دارند.
سمن‌ها از پیوستگی و انسجام کافی برخوردار نشده‌اند
یک عضو تشکل‌های مردم‌نهاد چهارمحال و بختیاری نیز در خصوص نحوه رفتار سمن‌های استان در مواجهه با بحران کرونا به خبرنگار ایرنا گفت: سمن‌های استان هنوز نتوانسته‌اند فعالیت به هم‌پیوسته و منسجمی را در مقابله و پیشگیری از ویروس کرونا از خود نشان بدهند.
برخی از اعضای تشکل‌های مردم‌نهاد استان به صورت انفرادی و با فعالیت در شبکه‌های اجتماعی با هدف آگاه‌سازی و افزایش تاب‌آوری مردم فعالیت دارند.
نسرین صادقی‌نسب افزود: برخی از اعضای تشکل‌های مردم‌نهاد استان به صورت انفرادی و با فعالیت در شبکه‌های اجتماعی با هدف آگاه‌سازی و افزایش تاب‌آوری مردم، محتواهای آموزشی را تولید و به اشتراک می‌گذارند اما این فعالیت‌ها کافی نیست.
این متخصص روانشناس افزود: هم‌اکنون ۳۵۰ روانشناس در استان فعال هستند و بسیاری از این افراد در تشکل‌های مردم‌نهاد عضویت دارند اما این افراد چون شاغل هستند فرصت زیادی برای فعالیت‌های اجتماعی ندارند در حالی که این تعداد روانشناس فرصت خوبی را برای ارتقای امنیت سلامت روان مردم استان فراهم آورده است.
چالش‌های موجود مانع فعالیت موثر سمن‌ها شده است
صادقی‌نسب، وجود برخی چالش‌های فراروی تشکل‌های مردم‌نهاد را از دیگر عوامل انفعال این تشکل‌ها در مواقع بحرانی دانست و گفت: متهم کردن برخی تشکل‌ها به پیگیری منافع شخصی و فعالیت‌های تبلیغی، نداشتن مدیریت فعال و وجود برخی محدودیت‌ها در فضای مجازی سبب شده تا نقش سمن‌ها به ویژه در بحران کرونا قابل توجه نباشد.
وی به شکل‌گیری نوعی سردرگمی برای اقشار و گروه‌های فعال در جامعه در مواجهه با ویروس کرونا نیز اشاره کرد و گفت: تشکل‌های مردم‌نهاد نیز از این موضوع مستثنی نیستند اما امید می‌رود در روزهای آینده شاهد فعالیت‌هایی از سوی این تشکل‌ها باشیم.
صادقی‌نسب همچنین به سمن‌های فعال در حوزه سلامت روان پیشنهاد داد تا با تولید و اشتراک‌گذاری پیام‌های کوتاه، انگیزشی و امیدافرین در شبکه‌های اجتماعی، ترس و هراس ناشی از شیوع کرونا را در بین مردم کاهش دهند.
به گزارش ایرنا،پس از ۱۱ روز از شیوع ویروس کرونا در کشور، روز دوشنبه ۱۲ اسفند نخستین مورد مثبت ابتلا به این ویروس در چهارمحال و بختیاری شناسایی شد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد با اعلام این خبر افزود: حال این بیمار وخیم نیست و علت و چگونگی ابتلای این فرد به ویروس کرونا در دست بررسی است.
ویروس کرونا که شیوع آن از اواخر دسامبر سال گذشته میلادی (دی‌ماه) در چین شروع شد، تاکنون به ۷۵ کشور جهان سرایت کرده است.
شست‌وشوی مداوم دست‌ها با آب و صابون، رعایت نکات بهداشتی و خودداری از دست دادن‌های مکرر مواردی است که از سوی پزشکان برای مقابله با این ویروس توصیه شده است.
نظر شما