پاندومی کرونا این روزها بیش از ۱۳۰ کشور را درگیر کرده است و عبور از این وضعیت نیازمند تدابیر جهانی است در این بین ایران از جمله کشورهایی است که بیشترین درگیری را با این ویروس داشته است. دو سال دست و پنجه نرم کردن با شدیدترین تحریمهای غیرانسانی بخش بهداشت و درمان ایران را به شدت در مضیقه و تنگنا قرار داده است. اگر چه غذا و دارو از جمله مواردی است که مشمول تحریم نیست با این حال آمریکا در رویکردی غیر انسانی و جنایتکارانه در سالهای اخیر این بخش را هم به طور مستقیم و غیرمستقیم درگیر کرده است. شیوع ویروس کرونا در ایران باعث افزایش نگرانی عمومی از این بیماری و افزایش مراجعه شهروندان به داروخانهها شده است و بخش بهداشت و درمان ایران را در تنگنای بیشتری قرار داده است.
روز دوشنبه ۱۹ اسفند محمد میرزابیگی، رییس کل سازمان نظام پرستاری ایران گفت: «کمبود لوازم محافظ در برابر ویروس کرونا مانند ماسک، دستکش، گان و شیلد محافظ صورت در برخی مراکز درمانی همچنان ادامه دارد و پرستاران و کادر درمانی این مراکز با سختیهای زیادی کار مراقبت و درمان بیماران را انجام میدهند».
مقامات ایالات متحده آمریکا ادعا میکنند که کالاهای بشردوستانه به ویژه دارو و تجهیزات پزشکی را از تحریمهای خود استثناء کردهاند اما به دلیل هراس بسیاری از بانکهای جهانی از تحریمهای آمریکا ایران برای تامین دارو با مشکل روبرو است. دو روز قبل بود که سخنگوی وزارت خارجه از سنگ اندازی آمریکاییها در انتقال منابع مالی ایران به کانال مالی سوییس برای تامین دارو و تجهیزات مورد نیاز خبر داد و گفت: حدود سه هفته است که آمریکاییها اجازه نمیدهند منابعی که اتفاقا متعلق به ایران است، برای تامین دارو و تجهیزات وارد این کانال شود.
رفتارشناسی دولت آمریکا حاکی از این است که دولت فعلی این کشور کمترین بهرهای از مناسبات اخلاقی نبرده است و نباید انتظاری از این دولت داشت. اتفاقا از اظهار نظرهای جسته و گریخته برخی منتسبان این دولت میتوان این طور برداشت کرد که از شرایط و وضعیت ایران رضایت هم دارند. از این جهت رویکرد مزورانه آمریکا در اعمال تروریسم اقتصادی و دارویی علیه ملت ایران و پیشنهاد کمک دارویی به ایران امر پنهانی نیست و به نظر هم نمی رسد از این بابت گشایشی برای ملت ایران ایجاد شود.
با این وجود این رویکرد مزورانه باید از سوی دستگاه دیپلماسی و رسانهها و حتی کاربران شبکه های اجتماعی برای افکار عمومی دنیا تبیین شود. در این راستا دستگاه دیپلماسی طی هفته های اخیر همزمان با تلاش برای جلب کمکهای بین المللی تلاش کرده جهانیان را متوجه این اقدامات غیر انسانی آمریکا بکند. در روزهای اخیر محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه با ارسال نامهای به آنتونیو گوترش دبیر کل سازمان ملل متحد که رونوشت آنرا برای روسای همه سازمان های بین المللی و همتایان خود در سراسر جهان فرستاد، پایان تحریمهای دولت ایالات متحده را که مانع عمدهای برای مبارزه با شیوع کرونا در کشورمان است، خواستار شد.
ظریف در این نامه تاکید کرد که علیرغم توانمندی علمی و تعهد نظام سلامت ایران برای مبارزه با شیوع کروناویروس، تحریمهای ایالات متحده بر تجارت قانونی و پیش شرطهای اخیر مقامات ایالات متحده برای ممانعت از فروش دارو، تجهیزات پزشکی و کالاهای بشردوستانه، تلاشها برای مبارزه با شیوع کووید-۱۹ در ایران را با موانع جدی مواجه کرده است.
در این نامه آمده است: «در شرایطی که این ویروس شهرها و روستاهای ما را به سرعت درمینوردد، ملت ما--بر خلاف دیگر ملت های مبتلا شده دنیا—از عواقب شدیدترین و گسترده ترین تروریسم اقتصادی تاریخ که به صورت غیرقانونی و فراسرزمینی از ماه می ۲۰۱۸ توسط دولت ایالات متحده در پی نقض تعهداتش ذیل قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل اعمال شده، رنج میبرد.»
وزیر امور خارجه نوشته است: رژیم تحریمهای غیرقانونی آمریکا علاوه بر هدفگیری تجارت مشروع ما با دنیا، بر تمامی بخشهای اقتصاد ایران تاثیر منفی گذاشته و این در حالی است که وزیر خارجه آمریکا به مردم ما می گوید که "اگر می خواهند گرسنه نمانند" دولتشان میبایست تسلیم دستورات وقیحانه بیگانگان شود. اکنون همان مقام آمریکایی با بیشرمی تمام تا آنجا پیش رفته که علنا ارسال دارو برای مردم ایران را به گروگان خود گرفته و فروش دارو را به زیاده خواهیهای غیرقانونی و نامربوط مشروط کرده است.
رییس دستگاه دیپلماسی اقدامات اخیر شرکتهای آمریکایی برای مانعتراشی در استفاده از فناوری اطلاعات در جلوگیری از شیوع کووید-۱۹ را به عنوان مثالهایی از اقدامات آمریکا بر شمرده که تا حدی در بیعملی جامعه جهانی در مقابل اقدامات غیرقانونی دولت ایالات متحده ریشه دارد.
اکنون در مواجهه با کرونا ایران نیازمند منابع مالی و دارویی است. آمار رسمی موارد ابتلا به ویروس کرونا در کشورمان از مرز ده هزار نفر عبور کرده است و وزیر امور خارجه و رئیس بانک مرکزی اعلام کردند که از یک هفته پیش از صندوق بینالمللی پول ۵ میلیارد دلار کمک درخواست کردهاند. پیشتر صندوق بینالمللی پول اعلام کرده بود که ۵۰ میلیارد دلار برای کمک به کشورهای درگیر کرونا اختصاص داده است.
ایران در ۵۰ سال اخیر از صندوق بینالمللی پول چنین درخواستی نکرده بود. به گزارش خبرگزاری فرانسه، آخرین بار که ایران از این صندوق وام گرفته است سال ۱۳۴۱ شمسی بوده است.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان با اشاره به دستور رئیس صندوق بینالمللی پول برای ارائه کمکهای مالی به کشورهای درگیر ویروس کرونا، از این صندوق خواست شرایط دسترسی ایران به این تسهیلات را فورا فراهم کند. ظریف روز پنجشنبه ۲۲ اسفند در توئیترش نوشت: «کریستالینا جورجیوا (رئیس) صندوق بینالمللی پول تاکید کرد که از کشورهایی متأثر از کووید۱۹، با ابزار سریع مالی پشتیبانی خواهد شد. صندوق بینالمللی پول و هیأت مدیره آن باید به دستور صندوق پایبند باشند، در طرف صحیح تاریخ قرار بگیرند و مسئولانه عمل کنند».
ظریف همچنین در توییت دیگری با عنوان فوری فهرستی از اقلام مورد نیاز ایران را منتشر کرد و نوشت: «نیروهای درمانی ایران با شجاعت در حال مبارزه در خط مقدم با کووید ۱۹ هستند اما اقدامات آنها به دلیل کمبودهای گسترده ای که بر اثر محدودیت های اعمالی بر دسترسی مردم ما به تجهیزات پزشکی، دارویی رخ داده، کند شده است. ویروس ها تبعیض قائل نمیشوند، انسانها هم نباید قائل شوند.»
عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی نیز در پستی اینستاگرامی خواستار بهره مندی ایران از پنج میلیارد دلار تسهیلات صندوق بینالمللی پول شد تا با استفاده از آن با شیوع کرونا ویروس مقابله کند. همتی در نامه ای به کریستالینا گئوگیوا، رئیس صندوق بینالمللی پول نوشت: «با توجه به اعلام رسمی شما برای پشتیبانی از اعضا و با توجه به شیوع گسترده کرونا در ایران و سهمیه جمهوری اسلامی در این صندوق، خواستار استفاده از تسهیلات تامین مالی سریع RFI هستیم.»
همتی ابراز امیدواری کرده است که صندوق بینالمللی پول به این مسئولیت خود در حوزه وظایفش به سرعت عمل کند و افزود که واکنش جامعه جهانی و صندوق بین المللی پول می تواند معیار خوبی، برای ارزیابی ادعاهای آنها در کمک به کنترل این ویروس و کاهش آلام مردم آسیب دیده، باشد.
گری رایس، سخنگوی صندوق بینالمللی پول در پاسخ به سوالی درباره درخواست کمک مالی ایران گفته است: «ما در حال مشاوره فعال با کشورهای عضو هستیم. درخواستها و استعلام هایی از تعدادی کشورها از جمله ایران دریافت کرده ایم. همه این درخواستها را بر اساس سیاستهایمان بررسی میکنیم و در روزهای آینده انتظار داریم که بتوانیم جزئیات بیشتری ارائه دهیم.»
اکنون با گسترش ویروس کرونا در جهان و شیوع این ویروس در ایران کمبود دارد و تجهیزات پزشکی همچنان جان برخی بیماران کرونایی را در ایران میگیرد. دولت کنونی آمریکا با پیوند "تروریسماقتصادی" و "تروریسمپزشکی" عملا ضد ملت ایران مرتکب جنایت علیه بشریت شده است و در این شرایط از جامعهجهانی انتظار میرود در برابر رفتارهای ضد حقوقبشری آمریکا موضعگیری صریح داشته باشد.
نظر شما