این بازاندیشی سطح روابط فردی ما تا روابط بین‌الملل جامعه‌ای که در آن زندگی می‌کنیم را شامل می‌شود.
افراد در جامعه دارای شبکه‌ای از نقش‌های اجتماعی مختلف هستند که بنا به موقعیت‌های اجتماعی گوناگون ملزم به رعایت تکالیف و انتظارات این نقش‌ها در حد منزلت اجتماعی خویش می‌باشند.
شیوع بیماری کرونا با بازاندیشی در حوزه روابط فردی ما را بر آن داشت که در باورها و رفتارهای فردی‌مان بازنگری و تغییر ایجاد کنیم از آن جمله رعایت بیشتر بهداشت فردی نسبت به گذشته و نحوه تعامل با جهان اجتماعی خویش است که در کمتر از چند هفته نوع رعایت رفتارهای ما دچار تغییرات اساسی گشت.
به گونه‌ای که بسیاری از افراد جامعه در برابر این تغییرات مقاومت می‌کنند از آن جمله می‌توان به سفرهای مختلف افراد پرداخت و یا عدم توجه برخی از گروه‌های اجتماعی به رعایت موازین بهداشت فردی برای بیماری که بیش از مراقبت فردی نیازمند مسئولیت اجتماعی در برابر سلامت دیگران است.
بسیاری از اصناف، پیشه‌ها و حرف بر مبنای تغییرات جدید رفتار خود را تغییر دادند این به معنای پویایی جهان اجتماعی و نو شدن همه جانبه آن است.
صحبت در مورد تغییرات ایجاد شده مفید و مثبت در جامعه اجتماعی بر اثر این شیوع شاید هنوز زود و نیازمند زمان بیشتری باشد اما آنچه تاکنون جامعه با آن مواجه شده شکل‌گیری همدلی اجتماعی و همراهی گروه‌های مردمی برای محافظت از همنوعان و حفظ سلامت دیگران است.
از طرفی رفتارهای هیجانی که امروز در بسیاری از فروشگاه‌ها و مراکز خرید در آمریکا و اروپا نیز شاهد آن هستیم در ایران هم با شدت کمتر پیش رفت و متاسفانه افرادی از این شرایط سوء‌استفاده‌های زیادی کردند که می‌توان به احتکار تجهیزات پزشکی و فروش الکل تقلبی یاد کرد، اژدها انسان آزاده را آزرده خاطر می‌سازد.
بسیاری از ویژگی‌های فرهنگی در جامعه از مناسک اجتماعی تا دید و بازدیدها، دورهمی‌های خانوادگی و دوستانه با شیوع این ویروس جای خود را از فضای حقیقی به فضای مجازی داد هرچند در کنار این انتقال بخشی از استرس بیماری نیز و یا بهتر بگویم توهم بیماری به افراد منتقل شد.
در کنار این‌ها رعایت اصول اولیه قطع ویروس یا همان خودقرنطینگی، بازنگری در تعاملات و افراد در خانواده را نیز میسر ساخته است بدین منظور که اگرچه حضور بسیاری از افراد در خانه و خانواده با تعطیلی مراکز آموزشی با حضور کودکان و نوجوانان در خانواده بیشتر شده است به همان نسبت نیز ترس‌ها و استرس‌های اجتماعی این بیماری در کنار کلافگی از زندگی روزمره فضای بسیاری از خانواده‌ها را متشنج ساخته است.
ضرورتی که سالهاست جامعه‌شناسی در ایران به آن اشاره دارد یعنی گفتگوی همگانی و آموزش مهارت گفتگو در کنار سواد رسانه‌ای در خانواده نیاز مبرم جامعه امروز ایران است.
در این فضا تحمل یکدیگر علیرغم وجود چالش‌ها و مشکلات متعدد اقتصادی که از جمله بیشتر کسب و کارهای خرد و طبقات متوسط جامعه را تحت‌الشعاع خود قرار داده است یک ضرورت اجتماعی است که در طی سالیان گذشته جامعه‌شناسان تحت عنوان تاب‌آوری اجتماعی بارها و بارها به آن اشاره و ضرورت آن را برای جامعه تشریح کرده‌اند.
آنچه گفته شد بیشتر سطح خرد و میانه جامعه را مورد سنجش و بررسی قرار داده است اما واقعیت اجتماعی در سطح کلان توجه بیشتر اعتماد اجتماعی از دست رفته‌ای است که امروزه جامعه بیش از بیش به آن نیازمند است.
اعتماد اجتماعی به واسطه خبرهای ضد و نقیضی که همواره از بخش‌های مختلف جامعه منتقل شده به نوعی باعث ایجاد فاصله اجتماعی بین مردم و دولت شده است عبور از این بحران با توجه به وسعت و گستردگی آن نیازمند همدلی ملی، اجتماعی و همه گروه‌های اجتماعی است تا بتوانیم بر این بیماری فائق آییم.
شاید اگر این اعتماد اجتماعی احیا شود رفتارهای هیجانی در سطوح مختلف اجتماعی را کمتر شاهد باشیم و بتوانیم امنیت روانی جامعه را با شکل‌گیری این اعتماد ارتقا بخشیم.
کرونا علیرغم تهدید بزرگ بودن برای سلامتی فرصتی است برای بازنگری در رفتارهای فردی و اجتماعی ما در سطوح مختلف از فرد و خانواده گرفته تا جامعه به امید اینکه بتوانیم از این تهدید بزرگ فرصت‌های بی‌بدیلی برای ترمیم سرمایه اجتماعی فراهم آوریم و با همدلی و همبستگی اجتماعی که ویژگی خاص جامعه ایرانی است از این بحران عبور کنیم.
نظر شما