دارنده ۴ طلای پارالمپیک: قهرمانی در آتلانتا را فراموش نمی‌کنم

«محمدرضا میرزایی جابری» از آن دسته از ورزشکاران پارالمپیکی به شمار می‌رود که پنج بار متوالی در بزرگ‌ترین جشنواره ورزشی جهان حضور داشته است.

ورزشکاری که پس از پایان دوران دبیرستان گام به جبهه جنگ گذاشت و باوجود مجروحیت متوالی تا سال ۱۳۶۵ در آن عرصه بود. ضایعه نخاعی هر چند که این ورزشکار را ویلچرنشین کرد اما نتوانست بر اراده او غلبه کند، بلکه مسیر زندگی‌اش را از مبارزه در میدان جنگ به سمت‌وسوی مبارزه در میدان ورزش سوق داد. او با کسب چهار مدال طلا از پنج پارالمپیک توانست نام خود را در ورزش‌های پارالمپیکی جاودانه کند. میرزایی در پارالمپیک‌های ۱۹۹۲ بارسلون، ۱۹۹۶ آتلانتا، ۲۰۰۰ سیدنی، ۲۰۰۴ آتن و ۲۰۰۸ پکن حضور داشت که در سال ۱۹۹۲ به‌عنوان چهارم و در دوره‌های دیگر مدال طلا در رشته پرتاب نیزه کسب کرد. وی اکنون در شیراز ساکن است و در امور بیمه فعالیت دارد.

گروه ورزش خبرگزاری ایرنا در راستای بازتاب افتخارآفرینی قهرمانان ملی و تاریخ‌نگاری در ورزش کشور مصاحبه‌ای با این جانباز جنگ تحمیلی انجام داده است. شرح کامل این گفت‌وگو در زیر آمده است؛

ورزش معلولان از روحیه ایثارگری خالی نیست

پس از جنگ و مجروحیت‌های فراوانی که برای رزمندگان پیش آمد موجی از خانه‌نشینی شکل گرفت و این برای کسانی که روحیه ایثارگری داشتند، مناسب نبود لذا من به‌ عنوان یک جانباز به دنبال راهی بودم که بتوانم بر این خانه‌نشینی غلبه کنم. ورزش یکی از این راه‌ها بود. از طریق ورزش هم می‌شد اوقات فراغت را پر کرد و هم در میدان‌های جهانی و المپیکی برای کشور افتخارآفرین بود. هر چند که پیش از جنگ نیز ورزش معلولان فعال بود اما ورود رزمندگان به این عرصه موجب شد تا روحیه ایثارگری در ورزش تزریق شود.

روحیه‌ای که هم‌اکنون نیز وجود دارد و برخی از مدیران و قهرمانان ملی کشور از رزمندگان جنگ هستند.

خسروی‌وفا نماد مدیریت جهادی در ورزش است

روحیه ایثارگری و مدیریت جهادی یکی از مهم‌ترین بارزه‌های ورود رزمندگان به ورزش بود. کسب مدال‌های طلای جهانی و پارالمپیک در چند دهه گذشته و مدیریت ورزشی نمونه بارز این حرف من است. در بخش مدیریت ورزش افرادی مانند «محمود خسروی‌وفا»، «محمدرضا مظلومی» و «علی کشفیا» حضور دارند که همچنان با روحیه جهادی در حال خدمت هستند. مدیریت چند دهه‌ای خسروی‌وفا بر فدراسیون جانبازان و معلولین و حضور او در راس کمیته ملی پارالمپیک موجب شده تا او شخصیت شناخته‌شده‌ای در ورزش معلولان جهان باشد.

این افتخارآفرین‌ها و مدیریت جهادی در ورزش از ثمرات جنگ تحمیلی و روحیه رزمندگان است و اکنون نیز در میدان ورزش و مدیریت در حال افتخارآفرینی هستند.

پارالمپیک آتلانتا را هیچ‌گاه فراموش نمی‌کنم

سال ۱۳۶۵ مجروح و ویلچرنشین شدم و در اواخر سال ۶۷ به ورزش روی آوردم هر چند که در نخستین حضورم در پارالمپیک در سال ۱۹۹۲ عنوان چهارم را کسب کردم اما چهار سال بعد و در کشور ایالات‌متحده آمریکا توانستم نخستین مدال طلای خود را دشت کنم. داستان این مدال برایم خاطره‌انگیز است. زمانی که انتخابی گذاشته بودند من رکوردم کمتر از حدنصاب فدراسیون جانبازان بود اما با توسل به ائمه در مسابقه حضور پیدا کردم و ۱۵ سانتیمتر بیشتر از حدنصاب زدم.

به آمریکا رفتم اما در میانه مسابقه باران شدیدی گرفت و قرار بود بعد از باران، ادامه مسابقه برگزار شود اما ورزشکار آمریکایی که یک سیاه‌پوست بود من را بغل کرد و تبریک گفت؛ متعجب بودم او اعلام کرد با رکوردی که ثبت کردید ما باید برای مدال نقره تلاش کنیم. نیاز به حضور شما در دور دوم نیست و از اکنون مدال طلا به شما می‌رسد.

دوست داشتم در خدمت ورزش باشم

کارشناسی مدیریت خواندم اما پس از ورود به ورزش تصمیم گرفتم که در رشته تربیت‌بدنی ادامه تحصیل دهم. اکنون نیز دانشجوی مدیریت تربیت‌بدنی دانشگاه تهران در مقطع دکترا هستم. با آمدن به این رشته قصدم آن بود که به ورزش معلولان خدمت کنم اما از سوی مسوولان از من برای همکاری دعوت به عمل نیامد. می‌توانستم در این بخش مفید باشم اما تصمیم مسوولان چیز دیگر است.

به خاطر نداشتن لابی کرسی آسیایی را از دست دادم

در سال ۱۳۹۱ پس از معرفی کمیته ملی پارالمپیک ایران و موافقت کمیته پارالمپیک آسیا (APC) به‌عنوان عضو کمیته ورزشکاران کمیته APC انتخاب شدم و به مدت ۲ سال عضو این کمیته بودم اما در سال ۹۳ و به خاطر نفوذ کم ایران و نداشتن لابی نماینده کره‌جنوبی جای من را در کمیته ورزشکاران آسیا گرفت.

همسان‌سازی پاداش‌ها تبعیض را برطرف کرد

من از پارالمپیک ۱۹۹۲ بارسلون تا ۲۰۰۸ پکن به‌عنوان یکی از اعضای ثابت اعزام در تیم ملی حضور داشتم.  در آن زمان بحث پاداش و همسانی آن با ورزشکاران المپیکی پیش کشیده شد اما مورد موافقت قرار نگرفت و تلاش زیادی در این زمینه انجام دادیم. تا آخرین المپیکی که من حضور داشتم این اتفاق نیفتاد اما از پارالمپیک ۲۰۱۲ لندن همسان‌سازی اجرا شد.

با همسان‌سازی پاداش ورزشکاران پارالمپیکی و المپیکی به‌نوعی تبعیض در بین ورزشکاران برداشته شد.  هر چند که برخی ارزش مدال المپیک را بالاتر می‌دانند اما ارزش کار جانبازان و معلولان از ۲ نظر اهمیت دارد. نخست اینکه آنان با تلاش ستودنی در میدان‌های بزرگ افتخارآفرینی می‌کنند و در ادامه توجه ویژه به این ورزشکاران می‌تواند در ادامه کار آنان مؤثر باشد؛ زیرا ورزش برای این گروه فقط قهرمانی نیست بلکه ابزاری برای امید به زندگی نیز به شمار می‌رود.

شرایط مربیگری برایم فراهم نیست

پس از خداحافظی از دنیای قهرمانی از ورزش دور نشدم و همچنان در اوقات فراغت به ورزش می‌پردازم اما شرایط جسمانی این اجازه را به من نمی‌دهد که به مربیگری روی‌ آورم.