بهورزان عموما در خانه‌های بهداشت روستایی و عشایری فعالیت می‌کنند ، خانه بهداشت نخستین واحد مراقبت سلامت روستائی است که خدمات بهداشتی در آن ارائه می شود ، در نظام شبکه های بهداشتی درمانی کشور خانه های بهداشتی وظایف مهمی بر عهده دارند ، هر خانه بهداشت بسته به شرایط جغرافیایی به ویژه امکانات ارتباطی و جمعیت یک یا چند روستا را تحت پوشش خود دارد.
برخی از وظایف و کارکردهای بهورزان در مناطق روستایی شامل ، سرشماری سالانه و ثبت اطلاعات ، آموزش بهداشت عمومی، تشکیل گروههای داوطلب و شوراهای محلی بهداشت، مراقبت از زنان باردار ، مراقبت از کودکان ، پایش و توجه به برنامه های تنظیم خانواده ، آموزش و مراقبت‌های تغذیه ای ، مراقبت از دانش آموزان و بهداشت مدارس ، توجه به بهداشت دهان و دندان ، ایمن سازی ، نظارت بر موازین بهداشت حرفه ای در روستاها ، توجه به بهداشت محیط عمومی روستا ، نظارت بر بهسازی محیط و توجه به بهداشت محیط اماکن عمومی ، بیماریابی و بازتوانی و کمک به معلولان است.
با شیوع کرونا در مناطق مختلف استان فارس و با توجه به فراوانی جمعیت روستایی این استان وطایف و کارکردهای بهورزان در این مناطق دوچندان شده است ، بهورزان افرادی هستند که در منطاق محروم و در مناطق روستایی کار ترویج بهداشت و خدمات رسانی را انجام می‌دهند و با حقوقی اندک وکوله باری از تجربه و کار از صبح تا پاسی از شب مشغول انجام وظیفه می‌باشند.
جامعه روستایی و عشایری با ۲۱ میلیون نفر جمعیت ۲۶ درصد جمعیت کشور را به خود اختصاص داده که در ۶۲ هزار مکان و منطقه زندگی می کنند. جمعیت روستایی و عشایری بخش مهمی از تولید امنیت غذایی را برعهده دارند.بر اساس تقسیمات کشوری سال ۱۳۹۸ استان فارس به ۳۶ شهرستان، ۹۳ بخش و ۱۱۳ شهر تقسیم شده است.
بر اساس آمارهای موجود جمعیت استان فارس بیش از ۴ میلیون و ۵۹۰ هزار نفر است که حدود ۳ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر آن جمعیت شهری و بیش از یک میلیون نفر آن جمعیت روستایی است. بهورزان در استان فارس در دوران شیوع بیماری کرونا بیشترین بار خدمات را برای ارائه خدمت به مردم در روستاها بر عهده دارند .
آنان همانطور که پزشکان و پرستاران در بیمارستان‌ها وظایف ترویج بهداشت و ارائه خدمت را به عهده دارند در مناطق روستایی و در خانه‌های بهداشت در کنار مراقبین سلامت و پزشکان روستایی در مراکز خدمات جامع سلامت به ایفای نقش می پردازند .
بهورزان ، مسئولیت غربالگری از راه دور تمام جمعیت تحت پوشش خود را دارند و هر روز طی تماس با جمعیت روستا و پرسیدن چند سوال ساده، اقدام به شناسایی افراد مشکوک کرده و موارد را در پرونده الکترونیک سلامت افراد منظور می‌کنند. همچنین مردم روستا را به مراکز خدمات جامع سلامت روستایی برای ویزیت معرفی کرده و نیز آموزش‌های لازم را به بیماران احتمالی و تمام افراد خانواده و افرادی که با آنها برخورد داشته‌اند، ارائه داده و همچنین ماندن در خانه را برای بیمارانی که علائم تنفسی دارند توصیه می کنند.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز پیشتر در پیامی از تلاش بهورزان، مراقبان سلامت، پزشکان خانواده و تیم سلامت در مبارزه با ویروس کرونا تقدیر کرد. مهرزاد لطفی در این پیام بهورزان و مراقبان سلامت را از موثرترین نیروها در ارتقای سلامت دانست و نقش فعالیت های آنها را در تامین، حفظ و ارتقای سلامت جامعه حیاتی ارزیابی کرد.
دکتر لطفی در این زمینه اظهار داشت : بهورزان با کمترین هزینه و امکانات، با تلاش و فعالیت شبانه روزی خود، نقش مهم و تاثیرگذاری در پیشگیری از بیماری ها و صیانت از سلامت مردم دارند، اپیدمی کرونا در کنار تمام سختی ها بار دیگر توانمندی حوزه بهداشت را محک زد و این خدمتگزاران سلامت از این عرصه نیز سربلند بیرون آمدند که بدون شک این اقدام موثر با وجود پزشک خانواده در فارس توانست شتاب سریعتر و گسترده تری داشته باشد.
رییس دانشگاه علوم پزشکی شیراز در ادامه یاد آور شد: بی شک بهورزان و مراقبان سلامت به عنوان سربازان خط مقدم نظام سلامت کشور، نقشی بسیار حیاتی را در سلامت جامعه به عهده دارند و از نتایج زحمات این عزیزان غربالگری بیش از ۳ میلیون و ۷۰۰ هزار نفر از جمعیت استان فارس در کنار بسیاری از فعالیت ها و اقدامات دیگر از قبیل آموزش، پیگیری، نظارت و... در پیشگیری از بیماری کرونا می باشد که بسیار ستودنی بوده و شاخص بسیار قابل قبولی در کشور می باشد.
بهورزان دانشگاه علوم پزشکی شیراز نیز با انتشار بیانیه ای، بر عزم راسخ خود برای مبارزه با کروناتا شکست کامل آن تاکید کردند.در متن این بیانیه آمده است: ما بهورزان دانشگاه علوم پزشکی شیراز همانند دیگر بهورزان زحمتکش این مرز و بوم با عنایت به الطاف بیکران الهی که توفیق خدمتگزاری به محروم ترین قشر مردم که روستائیان می باشند را برایمان مقرر و مقدر فرمود قدم در این عرصه بزرگ نهادیم و در تمام طرح ها به عنوان نیروهای خط مقدم فعالیت داشته ایم.
بهورزان استان فارس در ادامه تاکید کردند ، خدا را شاکریم که بهورزان به عنوان طلایه دار خدمت در عرصه های مختلف بهداشت همانند ریشه کنی بیماری ها، غربالگری، خطر سنجی بیماری های غیر واگیر، بسیج ملی فشارخون و بسیاری از طرح های استانی و ملی دیگر همیشه و همیشه درخشیده اند.
آنها در این بیانیه یاد آور شدند : ما بهورزان در این نبرد بزرگ جنگ با کرونا ویروس جدید که به صورت پاندمیک در سطح جهان گسترش یافته است و در کشور ما به عنوان یک اپیدمی گسترده درآمده است نیز از پای نخواهیم نشست و تا پای جان جهت ریشه کنی این ویروس مبارزه خواهیم نمود. همه ما خدمت رسانی زیر پرچم مقدس کشور عزیزمان ایران را افتخار می دانیم و جهت حفظ سلامت مردم سرزمینمان ایران تمام تلاش خود را انجام خواهیم داد و اجازه نخواهیم داد جان مردم عزیزمان به خطر افتد و تا پیروزی نهایی شجاعانه خواهیم جنگید.
فارس پیشتاز مقابله با کرونا در مناطق روستایی
مدیر کل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری فارس اسن استان را پیشتاز مقابله با کرونا در مناطق روستایی دانست و گفت: اقدامات پیشگیرانه از شیوع بیماری کرونا در روستاهای این استان از ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور و استان، با کوشش شبانه‌روزی بهورزان ، بخشداران، دهیاران، شوراها، سازمان های مردم نهاد پایگاه‌های مقاومت، مراکز بهداشتی و روستاییان انجام شده است.
سید کمال پاک فطرت افزود: بدین ترتیب تلاش شد که جلو شیوع این بیماری در این مکان ها گرفته شود. طی این مدت در کنار توزیع اقلام بهداشتی و ضدعفونی کننده در بین روستاییان، اقداماتی از جمله ارائه آموزش، نصب بنرهای آموزشی و هشدار دهنده، کنترل مبادی ورودی روستاها در ایام نوروز و جلوگیری از ورود افراد غیر بومی و ساکن، انجام تست تب سنجی در مبادی ورودی روستاها به ویژه روستاهای بین راهی،ضدعفونی معابر عمومی روستاها و تعطیلی برخی فعالیت‌ها و کسب و کارها انجام شده است.
مدیر کل دفتر امور روستایی و شوراهای استانداری فارس اضافه کرد: خانه‌های بهداشت از آغاز شیوع ویروس کرونا با آموزش و اتخاذ تدابیر ویژه بسیج شده و امکانات لازم را در اختیار روستاییان قرار داده‌اند و از تمام ظرفیتهای اطلاع رسانی برای آگاهی بخشی مردم در شرایط بحرانی استفاده شده و تاکنون نتایج خوبی هم به دست آمده است.
پاک فطرت بیان داشت: دهیاری‌ها با نصب بنر و توزیع بروشور و اعلام پیام‌های بهداشتی از طریق بلندگو برای جلوگیری از شیوع ویروس کرونا به اهالی روستا، اطلاع‌رسانی می‌کنند. در نخستین اقدام، تمام سالن‌های ورزشی تعطیل شده‌اند و به طور مستمر در معابر عمومی ضد عفونی و گندزدایی صورت می گیرد و این امر مهم تا ریشه کن شدن این ویروس خطرناک ادامه دارد.
وی با اشاره به اینکه سازمانهای مردم نهاد در عرصه مقابله با شیوع کرونا حضوری چشمگیر دارند، گفت: آنها بدون هیچ گونه چشمداشتی در خدمت به مردم، فعال هستند و حتی به صورت رایگان نیز اقلام بهداشتی در میان مردم توزیع می کنند و جای تشکر دارد.
این مقام مسوول با بیان اینکه یک هزار و ۶۰۰ خانه بهداشت در نقاط مختلف استان فعال هستند، اظهار داشت: این امر با هماهنگی ستاد مبارزه با کرونا و علوم پزشکی صورت می گیرد و مردم هم با ماندن در خانه توجیه شده اند و همه گونه همکاری را انجام می دهند و آمار این بیماری در سطح روستاها بسیار پایین است.
پاک فطرت بیان داشت: خوشبختانه در تمام روستاها آب، برق، گاز و تلفن وجود دارد و شبکه های مجازی و رسانه‌ها اطلاعات لازم را به مردم می دهند و از این بابت خیالمان راحت است و به نظر نمی رسد کسی نباشد که نداند این ویروس چه خطراتی را به دنبال دارد.
وی ماندن در خانه را بهترین راهکار برای پیشگیری از شیوع کرونا دانست و با توصیه به اینکه مردم در خانه بمانند تا این ویروس ریشه کن شود، افزود : همانگونه که پزشکان و متخصصان علوم پزشکی بارها به ماندن در خانه را توصیه کرده‌اند، قطعا این کار بهترین راهکار برای پیشگیری از شیوع کروناست و مردم هم از این نوع مبارزه درسهای خوبی گرفته و با رعایت نکات بهداشتی قدم بزرگی تاکنون برداشته اند.
مدیرکل دفتر روستایی و شوراهای استانداری فارس همچنین گفت: از طریق فضای مجازی آموزش‌ها و نکات لازم را به منظور پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا به دهیاران استان منتقل کردیم. مدیریت متمرکز استانی در بحث پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا عملکرد خوبی داشته است و ما نیز تابع تصمیم این مدیریت واحد هستیم.
وی ادامه داد: پیگیری‌های لازم را برای روستاهای فاقد خانه بهداشت انجام داده‌ایم تا از طریق سازمانهای مردم نهاد، خدمات رسانی لازم را به روستاها در زمینه پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا داشته باشیم.
مدیرکل دفتر روستایی و شوراهای استانداری فارس گفت: ۲ هزار و ۳۰۰ روستای استان فارس دارای شورای اسلامی هستند که از این تعداد ۲ هزار و ۱۰۰ روستا دهیاری دارند. همچنین حدود ۳۰۰ روستا در استان فارس فاقد خانه بهداشت هستند. امیدواریم با تمهیدات و اقدام صورت گرفته در سطح استان شاهد شیوع ویروس کرونا در هیچ کدام از روستاهای استان نباشیم.
با افزایش شمار مبتلایان به کرونا، استان فارس در ردیف مناطق قرمز آلوده به کرونا قرار گرفت.علاوه بر شیراز، در شهرستان‌های فسا، نی‌ریز، اقلید، خرم بید، استهبان، داراب، خفر، فراشبند، خرامه ، لامرد، ارسنجان، لارستان، کازرون، آباده، اوز، خنج، مرودشت، سپیدان، قیروکارزین، فیروزآباد، جهرم، گراش، بوانات، زرقان، بیضا و سرچهان بیماران مبتلای به کرونا شناسایی شده‌اند.
بیمارستان حضرت علی اصغر (ع) و سه بیمارستان شهید چمران، شهید فقیهی و شهید بهشتی در شیراز به عنوان مراکز پشتیبان در کنار معرفی ۹ مرکز در شیراز و ۳۶ مرکز در دیگر شهرستان‌های استان فارس برای مراجعه افراد مشکوک به کرونا به این بیماران خدمات می‌دهند، همچنین نقاهتگاه بیماران مبتلا به کرونا با ظرفیت ۱۰۰ تخت نیز در ورزشگاه شهید آیت‌الله دستغیب شیراز تجهیز شده و مورد استفاده قرار می‌گیرد.
