درباره سختی شغل خبرنگاری و فعالان مطبوعاتی بارها و بارها سخن به میان آورده شده است؛ برای مثال وقتی پس از شیوع ویروس کرونا ماندن در خانه به عنوان مهمترین راهکار مقابله با این ویروس عنوان شد، اهالی رسانه به عنوان چشم بینا، زبان گویا و وجدان بیدار جامعه در خط مقدم اطلاعرسانی و آموزش همگانی ایستادند و در این مسیر حتی برخی از آنان گرفتار کرونا شدند.
با وجود تصمیم ستاد ملی مقابله با ویروس کرونا، مبنی بر منتشر نشدن نسخه کاغذی نشریات تا ۲۳ فروردین، اما بسیاری از خبرنگاران این بخش علاوه بر تولید محتوا در راستای انتشار نسخه الکترونیک نشریه، در فضای مجازی و شبکههای اجتماعی نیز به انجام رسالت خود پرداختند.
تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا برای مهار این ویروس، اصحاب و فعالان بخشهای مختلف از جمله رسانههای چاپی را دچار خسارت اقتصادی کرد، به طوری که حتی تداوم فعالیت برخی از رسانهها که پیش از به طور منظم منتشر میشد به خطر افتاد.
هر چند برای جبران خسارتها تمهیداتی در نظر گرفته شد، اما عدهای معتقدند آنچنان که باید و شاید به حوزه رسانه و بهخصوص فعالان رسانههای چاپی توجه نشده است.
به دنبال خسارتهایی که به اهالی فرهنگ و هنر وارد شده، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی طی نامههایی جداگانه به معاون اول رییس جمهوری، رییس دفتر رییس جمهوری، رییس سازمان برنامه و بودجه و معاون اقتصادی رییس جمهوری با اعلام خسارت بیش از ۹۷۶ میلیارد تومانی کرونا به بخش فرهنگ، هنر، نشر، تئاتر، موسیقی، تجسمی، سینما، رسانه، آموزشگاهها، موسسات، کانونها و مشاغل مرتبط به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کشور، خواستار مساعدتهای هر چه سریعتر دولتِ به مشاغل آسیبپذیر فرهنگ، هنر و رسانه کشور شد.
سیدعباس صالحی درباره خسارتهای وارده به حوزه فرهنگ، هنر و رسانه گفت: تا تاریخ ۲۴ فروردین ۹۷۶ میلیارد تومان به حوزه فرهنگ و هنر کشور خسارت وارد شده است. وی افزود: هفت هزار و ۲۰۰ مطبوعات مکتوب داریم که بر اساس دقتهای صورت گرفته ۲هزار و ۵۰۰ تا سه هزار مطبوعات در کشور خسارت دیدهاند و حدود یکهزار و ۸۰۰ باقیمانده فصلنامه هستند.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در پاسخ به این پرسش که در فضای مجازی اعلام کردهاید که اهالی فرهنگ، هنر و رسانه منتظر خبرهای خوب باشند، منظور چه خبرهایی بوده، گفت: ۲ مرحله اقدامات برای خسارتهای ناشی از شیوع کرونا در این حوزه داشتهایم.
صالحی افزود: در مرحله نخست ۱۰ رسته آسیبپذیر فرهنگ، هنر و رسانه و موارد مرتبط با تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مورد بررسی قرار گرفتند.
وی با بیان اینکه مرحله دوم هم بعد از برآورد نامه ارسالی به آقایان جهانگیری و نهاوندیان بود، ادامه داد: اکنون نیز این نامه در مرحله دستورالعمل است و آقایان نهاوندیان و نوبخت نیز نگاه مساعدی نسبت به حوزههای مختلف فرهنگ، هنر و رسانه دارند و نگاه کمیسیون اقتصادی هم به این موضوع مثبت است، زیرا اهالی فرهنگ، هنر و رسانه توقع زیادی ندارند و باید تلاش کنیم حداقل توقع آنها را برآورده کنیم.
انتظارات اهالی رسانه البرز
رییس هیات مدیره و مدیرعامل خانه مطبوعات البرز گفت: خبرنگاران استان برای اطلاعرسانی و آگاهی بخشی به مردم کم نگذاشتهاند و تعدادی از این همکاران هم در این مسیر با عوارض ویروس کرونا دست پنجه نرم کردهاند.
رضا عباسزاده در گفتوگو با خبرنگار ایرنا افزود: با توجه به شرایط و وضعیت پیش آمده، اصحاب رسانه البرز در محاصره مشکلات معیشتی و کاری قرار گرفتهاند و حمایت از روزنامهنگاران در این شرایط بحرانی از جمله گرانی کاغذ، بیمه خبرنگاران و هزینههای افزایش قیمت چاپ امری ضروری به نظر میآید.
وی اظهار امیدواری کرد که اولویت قراردادن سبدهای حمایتی و معیشتی برای خانواده بزرگ رسانههای البرز که همیشه در خط مقدم تمام مشکلات هستند مدنظر مسوولان قرار گیرد.
وی تصریح کرد: لازم است از نقش آفرینی اصحاب رسانه و خبرنگاران البرز که مهمترین نقش را در آموزش عمومی، آرامسازی فضای جامعه و ایجاد عزم عمومی برای مقابله با این ویروس منحوس داشتهاند حمایت جدی به عمل آید.
وی ادامه داد: امیدواریم هر چه سریعتر امکانسنجی مناسبی در این خصوص توسط متولیان و مسوولان استان به عمل آید.
عملکرد موثر رسانههای البرز در دوران کرونا
همچنین مسوول سازمان بسیج رسانه استان البرز با بیان اینکه دولت و مسئولان استان از جامعه مطبوعاتی برای حل مشکل اقتصادی دوران کرونا حمایت کند، خاطر نشان کرد: عملکرد رسانههای استان در خصوص اطلاع رسانی و آموزش خوب و موثر است.
ابراهیم نوروزیفر افزود: در این دوران با وجود مشکلات و محدودیت هایی که وجود داشت شاهد عملکرد خوب و موثری از رسانه ها در بخش اطلاع رسانی و آموزشی بودیم.
وی ادامه داد: در این روزها که جامعه با مشکلات اقتصادی ناشی از این اپیدمی درگیر است باید به صنف مطبوعات و رسانه هم توجه ویژه ای داشت، چرا که این قشر از جامعه در مبارزه با این بیماری با آگاهی رسانی به جامعه بسیار عملکرد خوبی داشته و از مسئولان انتظار می رود برای تقویت این رویه به این قشر توجه ویژه ای کنند.
مسوول بسیج رسانه البرز اظهار داشت: طبق اعلام ستاد مبارزه با کرونا در کشور فعالیت روزنامه ها و مطبوعات مکتوب با شروع به کار چاپخانهها آغاز شد، اما متاسفانه شاهد بودیم در استان البرز از آغاز به کار دکههای مطبوعاتی که خود از خانواده مطبوعات به شمار می روند جلوگیری شد.
نوروزیفر افزود: مگر غیر از این است که مطبوعات مکتوب که از ابتدای هفته اجازه فعالیت داشته اند باید درآمد خود را از فروش نشریات توزیع شده کسب کنند؟ پس تعطیلی سلیقه ای کیوسک های مطبوعاتی با شعار حمایت از جامعه مطبوعات در تضاد بوده و چرخه مطبوعات با تعطیل کردن کیوسک های مطبوعاتی مختل می شود.
وی همچنین با بیان اینکه بسیاری از خبرنگاران، عکاسان خبری و مدیران مسئول و صاحبان رسانه این روزها با مشکلات متعددی از جمله کاهش درآمد، مشکل بیمه و مشکلات معیشتی مواجه شده اند، گفت: لازم است مسئولان به سرعت راهکارهای عملی ارائه دهند، راه کارهایی که علاوه بر مدیران مطبوعات، شامل خبرنگارانی که بدون بیمه تنها با دریافت حقالتحریر زندگی خود را میگذرانند هم شود.
بهبود کیفیت رسانههای چاپی در گرو حمایت سازمانها
سردبیر هفته نامههای عصر البرز و خبرفردیس گفت: با توجه به آشفتگی در فضای مجازی که گاها خبرهای غیرموثق و مجهول منتشر میشود، نشریههای چاپی ناگزیر باید صحت خبرها و گزارشهای خود را طبق قانون رعایت کنند و اگر دستورالعمل و قاعدهای پیشبینی شود که سازمانها و نهادها به نحوی به نشریه های چاپی در استان و شهرستان کمک کنند، بی تردید کمک موثری به افزایش کیفیت رسانههای چاپی خواهد شد.
منصور جمشیدی افزود: با وجود اینکه در این ۲ نشریه دستکم برای هفت نفر که پنج نفر از آنان زیرپوشش بیمه هستند، ایجاد اشتغال شده، اما تاکنون کمکی از استان و شهرستان فردیس به این مجموعه نشده است.
وی ادامه داد: یکی از اولویتهای مهم ما رعایت چهارچوبهای قانونی و از جمله دستورالعملهای کمیته اطلاعرسانی ستاد ملی مقابله با کرونا است که به همین دلیل پس از چاپ آخرین شماره هفتهنامههای عصر البرز و خبرفردیس در اسفند ماه، اکنون که این کمیته اجازه چاپ نشریات را از ۲۳ فروردین ماه صادر کرده، نخستین شماره سال ۹۹ را منتشر کردیم.
وی اضافه کرد: البته از اسفندماه تاکنون نیز به صورت مداوم از طریق فضای مجازی با مخاطبان خود همراه بودیم و بیشترین تلاشمان در راستای اطلاعرسانی پیشگیری، مقابله و قطع چرخه کرونا بوده است.
"همچنین در چاپ نخستین شماره هفتهنامههای یادشده طبق دستورالعملهای کمیته اطلاعرسانی مقابله با کرونا به صورت دوریکاری فعالیت کرده و حتی هنگام صفحهآرایی نیز علاوه بر استفاده از دستکش و ماسک، فاصله لازم حفظ شد."
وی یادآور شد: چهار سال پیش ابتدا دوهفتهنامه و سپس هفتهنامه خبرفردیس به عنوان تنها نشریه این شهرستان منتشر شد که کماکان به عنوان تنها نشریه چاپی این شهرستان فعال است، اما تا کنون هیچ کمکی دریافت نکردهایم.
از مجموع ۲۱۸ رسانه دارای مجوز که دفتر مرکزی آنها در استان البرز واقع شده، ۱۳۷ رسانه شامل هفت روزنامه، ۳۲ هفته نامه، ۱۸ دوهفته نامه، ۴۱ ماهنامه، ۶ دوماهنامه، ۲۸ فصلنامه و پنج دوفصلنامه به صورت چاپی منتشر میشوند.
این استان دارای ۶۳ پایگاه خبری الکترونیک - برخط است و سه هفته نامه، هفت ماهنامه، ۶ فصلنامه و یک دوفصلنامه و یک سالنامه الکترونیک - غیربرخط نیز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز فعالیت دریافت کردهاند.
ویروس کرونا اواسط ماه دسامبر ۲۰۱۹ در ووهان مرکز استان هوبی چین گزارش شد. ابتدا از این بیماری به عنوان ذاتالریه نام برده میشد؛ اما کمیسیون ملی بهداشت چین در ۳۰ دسامبر سال ۲۰۱۹ (۹ دی) به صورت رسمی شیوع این ویروس را در چین اعلام کرد.
این بیماری اکنون به بیش از ۲۰۰ کشور جهان سرایت کرده و علاوه بر ابتلای نزدیک به دو میلیون نفر به آن، بیش از یکصد هزار نفر بر اثر این بیماری جان خود را از دست داده اند.
ابتلای ۲ نفر به کرونا از ۳۰ بهمن در ایران تایید و از هفته اول اسفند برای جلوگیری از شیوع بیشتر این بیماری همه رویدادهای فرهنگی و هنری از جمله کنسرت ها، تئاترها، برگزاری جشنواره ها و آموزشگاه ها و سینماها در کشور تعطیل شد.
نظر شما