نسل کوسه‌ها در خلیج فارس روبه انقراض است

حسین شادکامی روز جمعه در گفت و گو با ایرنا افزود: کوسه ماهیان از دوران کربونیفر زمین شناسی به طور وسیعی انتشار پیدا کردند و هم اکنون قریب به ۳۷۰ گونه آن بیش از ۴۰۰ میلیون سال شکل گرفته‌اند و در ۱۰۰میلیون سال اخیر به ندرت دستخوش تغییر و دگرگونی شده و شناسایی شده‌اند.

وی بیان کرد: کوسه یا Shark  در خلیج فارس از خانواده بمبک‌ها که با نام بمبک، سوس، سفید، سیاه، کر، گربه  و آره هستند که بیشتر زنده زا و از ۱تا ۶۰ عدد نوزاد و بعضی وقت‌ها بیشتر می‌تواند  زادآوری داشته باشد و نسبت به سایر گونه‌های آبزیان از تکثیر کمتری برخوردار است.

شادکامی یادآورشد: شکار و تغذیه آن از موجودات کوچک و یا زخمی که در حفظ تعادل اکوسیستمی در بالای هرم غذایی دریایی قرار گرفته‌اند.

وی ادامه داد: کوسه‌ها از ساختار فیزیکی هیدرو دینامیکی خاصی برخوردار هستند که برای سرعت بخشیدن حرکت آنها  را در همه اعماق ممکن می‌سازد و دیگر حساسیت خاص این آبزی نسبت به بو و صدا است به همین دلیل آلودگی‌های زیست محیطی بویژه آلودگی‌های صوتی که در محیط امروزی خلیج فارس حکم‌فرما است می‌تواند تاثیر سویی بر زیست گونه‌ای آبزی با سابقه چندین میلیون سال داشته باشد.

شادکامی گفت: به همین سبب عوامل صید بی رویه و برداشت  فراگیر این آبزی با ابزار و اداوات صید (ترال ها، نورهای گوشگیر و قلاب ها) در به انقراض کشیدن آن نقش بسزایی دارد.

وی یادآورشد: کاهش میزان صید کوسه ها از دوهزارو ۵۰۰ تن به کمتر از ۵۰۰ تن در چند سال اخیر بیانگر نوسان و کاهش ۷۰درصدی در ذخیره این آبزی است.

شادکامی بااشاره به اینکه بدلیل ارزش افزوده کوسه‌ها در صنعت، رقابت صید این گونه آبزی بین بهره‌برداران بالا گرفته گفت:  موارد استفاده از باله‌های کوسه ها  بصورت خشک و تر در تهیه سوپ، در علم پزشکی برای تهیه نخ‌های جراحی، از گوشت کم چرب آن به واسطه وجود میزان قابل توجه پروتئین بصورت فیله ، منجمد و کنسرو ، از پوست آن برای ساخت کیف، کفش و سنباده و از کبد و جگر آن در صنایع دارویی و صنعتی است.

وی تاکید کرد: حفظ وصیانت از بقای این آبزی می‌تواند موجب تعادل زنجیره زیستی اکوسیتم دریایی شود و باید از صید  بی رویه کوسه ها  که به یک کشتار دسته جمعی شبیه است پرهیز کرد تا سبب رکود نسل این آبزی نشود.

کارشناس صید و بهره‌برداری اداره کل شیلات استان بوشهر گفت: فصل بهار زمان تخم ریزی کوسه ماهیان است و احتمال مهاجرت این گونه به سواحل این استان وجود دارد.

شادکامی افزود: قبل از دهه ۷۰ کوسه ماهیان با تور مخصوص صید کوسه صید می‌شدند اما با توجه به اینکه نسل آنها روبه انقراض رفت سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) صید این گونه آبزی را ممنوع اعلام و جریمه سنگینی برای این کار در نظر گرفت.

وی در باره برخی تصاویر منتشر شده از صید و کشتن کوسه سرچکشی در سواحل جنوب کشور بیان کرد: احتمال داده می‌شود این گونه‌ آبزی همراه صید ضمنی که از سوی صیادان انجام می‌شود تور پیچ شده باشند .

شادکامی گفت: در این شرایط صیادان باید کوسه های به دام افتاده را  آزاد و  از انتقال آنها به ساحل پرهیز کنند.

کارشناس صید و بهره‌برداری اداره کل شیلات استان بوشهر گفت: کشتار کوسه ماهیان باتوجه به اینکه نسل آنها روبه انقراض است از نظر سازمان خوارو بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) باعث انقراض حیات وحش می‌شود و انجام این کار جرم به شمار می‌رود.

شادکامی افزود: کشتن کوسه ماهیان تبعات زیاد و خرید و فروش آن ممنوع است هرچند از نظر شرعی علما مصرف این آبزی را غیر مجاز می‌دانند اما به دلیل ارزش غذایی و کاربرد آن در امور پزشکی صید آن  برای صیادان از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار است .

وی با بیان اینکه باله کوسه حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان خریدار دارد ادامه داد: این آبزی به دلیل ارزش باله‌های آن صید افزون بر ارزش صادارتی به جای دیگر گونه‌های آبزی نیز بین مصرف کنندگانی که شناختی از گونه های ماهی ندارند  به فروش می‌رسد.

شادکامی اضافه کرد: به طور معمول در زمان وقوع  صید کوسه ها  کسی زیر بار مسئولیت آن نمی‌رود و همه ازآن شانه خالی می‌کنند این درحالی است که باید مساله بررسی و متخلفان مجازات شوند.

چند روز اخیر تصاویری  در شبکه های مجازی با عنوان تصویری غم انگیز از کشتن کوسه های نادر سرچکشی در سواحل استان بوشهر بازنشر شد که اداره کل حفاظت محیط زیست استان با انتشار تکذیبه ای وقوع آن را به یکی از استان های ساحلی همجوار نسبت داد اما محیط زیست هرمزگان نیز این تصاویر را مربوط به چند سال قبل عنوان کرد.