کرونا؛ محک حوزه بهداشت و سلامت کردستان

کرونا در کردستان همزمان با اولین استان‌های درگیر کشور با این بیماری، شیوع پیدا کرد ولی آمار مبتلایان و فوتی‌های این استان در مقایسه با همان استان‌ها کمتر بوده است.

رییس دانشگاه علوم پزشکی کردستان می‌گوید: مصرف تجهیزات فردی برای کادر درمان در روزهای نخست شیوع کرونا به ۱۵ برابر روزهای عادی رسید و همین باعث شد تا نگران شویم و زحمات طاقت فرسایی داشتیم تا این شرایط بحرانی نشود.

دکتر فرزین رضاعی به کمک بی نظیر خیرین استانی در این زمینه اشاره کرد که عبور از شرایط بحران را برای مسوولان حوزه بهداشت و سلامت استان کردستان در مقابله با کرونا هموار کرد.

او یکی از نگرانی های این حوزه را کمبود مواد ضدعفونی و الکل و شوینده‌ها اعلام کرد و افزود: این مشکل نیز با کمک استانداری و سازمان صمت رفع شد و چهار واحد تولیدی خط تولید خود را تغییر دادند و در کوتاهترین زمان ممکن این مواد هم به وفور در دسترس عموم قرار گرفت.

کردستان یازدهمین استانی بود که آزمایشگاه تخصصی کرونا را راه‌اندازی کرد و حالا ظرفیت آزمایش در این واحد به ۲ برابر افزایش یافته است، از سویی رفتار ویروس در ووهان چین نشان داده بود که کودکان به کرونا مبتلا نمی شوند در حالیکه در ایران برعکس آن اتفاق افتاد و کودکان نیز گرفتار این بیماری شدند، برای همین بود که در بیمارستان بعثت سنندج ابتدا محلی کوچک برای بستری کودکان بیمار احتمالی در نظر گرفته شد ولی با مشاهده و ثبت بیماری در بین کودکان این مکان توسعه پیدا کرد.

رییس دانشگاه علوم پزشکی کردستان با بیان اینکه اقدامات به موقع باعث شد تا کرونا در این استان مهار گسیخته نشود، گفت: ظرفیت بستری برای بیماران مبتلا به کرونا در استان ۴۴۰ تخت در نظر گرفته شد که به واسطه مدیریت بیماری کار به جایی نرسید که احساس نگرانی کنیم و هیچ بیماری از دستگاه تنفسی محروم نماند و هیچ بیماری هم پشت درب بیمارستان نماند.

تلاش برای شناسایی بیماران مبتلا

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز پیشگیری از شیوع بیماری را در گرو شناسایی مبتلایان به بیماری اعلام کرد و می‌گوید: در کنار مدافعان سلامت، کارشناسان، بهورزان و مراقبان سلامت هم وارد عمل شدند و با انجام غربالگیری از شهروندان، شیوع بیماری را کنترل کردند.

دکتر ابراهیم قادری با بیان اینکه ۲ هزار نفر در این زمینه به شهروندان ارائه خدمت می‌کنند، گفت: کارکنان بخش بهداشت در روزهای تعطیل و به صورت شبانه روزی در خدمت شهروندان بودند و ۹۱ درصد غربالگری معادل یک میلیون و ۴۵۹ هزار نفر از جمعیت استان را انجام دادند که این مساله تاثیر بسزایی در شناسایی افراد علامت دارد و بیماریابی فعال در بین شهروندان به خودمراقبتی در خانه برای ۲۳ هزار فرد مشکوک منجر شد.

وی به فعالیت ۱۱ مرکز ۱۶ ساعته و ۶ مرکز ۲۴ ساعته در این روزها اشاره و اضافه کرد: بار مراجعه به بیمارستان‌ها با ایجاد این مراکز کاهش یافت تا کادر درمان با فراغ خاطر بیشتری در خدمت بیماران مبتلای نیازمند به رسیدگی بیشتر، باشند و پنج هزار خدمت سرپایی هم در مراکز ۱۱ ساعته به مراجعان ارائه شد.

تقویت زیرساخت بهداشتی و درمانی از سالهای گذشته

در سال‌های اخیر حوزه بهداشت و درمان در کردستان تغییرات قابل توجهی داشته است که با اتخاذ راهبردهای مناسب به ویژه در دولت تدبیر و امید شاهد افزایش سرانه تخت بیمارستانی و افزایش نیروهای کادر درمان در این استان بوده‌ایم.

بعد از انقلاب اسلامی، تحولات بزرگی در حوزه درمان و سلامت اتفاق افتاده است و با سیاست‌ها و جهت گیری‌های مناسب، رشد و پیشرفت قابل توجهی در این زمینه را شاهد هستیم و بودجه‌ای هم که سالانه به دانشگاه‌های علوم پزشکی تعلق می‌گیرد حاکی از اهمیت مهم بحث سلامت و درمان در کشور است.

با نگاهی به آمارها می‌توان دریافت که تخت‌های بیمارستانی بعد از انقلاب اسلامی پیشرفت سه برابری کرده و حتی نقاط دوردست جغرافیایی ایران از قافله پیشرفت عقب نمانده است.

هر چند کاستی‌هایی در بعضی قسمت‌ها به خصوص استان‌های مرزی خودنمایی می‌کند، اما طبق بیانیه گام دوم انقلاب، عدالت و پیشرفت‌های علمی باید در تمام شهرها و استان‌ها به صورت مساوی پراکنده و آحاد مردم از آن بهره‌مند باشند.

ارزش بالای رشد زیرساخت‌های پزشکی و درمانی در برنامه بودجه که هر سال توسط دولت تدوین می شود، به روشنی قابل رویت بوده و نشان از اهمیت آن است.

در این میان بخشی از بودجه‌ای که به دانشگاه‌های زیر نظر وزارت بهداشت تخصیص می‌یابد به منظور بهبود زیرساخت‌ها و تجهیزات بیمارستان‌ها یا ساخت مراکز درمانی و اضافه کردن تخت هاست که در بودجه ۹۹ برای بخش درمان، مبلغی معادل ۲۳۰.۶۸۵.۰۱۲ میلیون ریال در نظر گرفته شده است.

قبل از انقلاب ۲۲ خانه بهداشت، ۲۸ مرکز بهداشتی روستایی و ۱۷ مرکز شهری بهداشتی درمانی در استان کردستان وجود داشت که این آمار پس از پیروزی انقلاب اسلامی چند برابر شد.

اکنون در بخش بهداشت ۶۱۸ خانه بهداشت، ۱۴۸ مرکز بهداشتی درمانی شهری و روستایی و ۱۱۲ پایگاه بهداشتی شهری فعال با ارائه خدمات بهداشتی مانند واکسیناسیون، مراقبت از کودکان زیر ۸ سال، زنان باردار، سالمندان، دانش آموزان و کنترل بیماری‌های واگیر و غیرواگیر، سلامت محیط کار، درمان بیماران مراجعه کننده، خدمات دندانپزشکی و بهداشت دهان و دندان خدمت ارائه می‌کنند.

قبل از انقلاب اسلامی هفت بیمارستان، ۲۵۵ تخت مصوب، ۹۴ پزشکی عمومی (۸۴ درصد خارجی بودند)، ۳۲ پزشک متخصص (۸۵ درصد خارجی و در سه رشته) در این استان کار خدمات درمانی را بر عهده داشتند ولی در حال حاضر ۱۵ بیمارستان دانشگاهی درجه اول، چهار بیمارستان غیر دانشگاهی، سه هزار و ۱۹۲ تخت مصوب، ۴۰۰ پزشک عمومی، ۵۴۰ پزشک متخصص در رشته‌های مختلف، ۴۰ پزشک فوق تخصص، ۳۵۰ دندانپزشک عمومی و ۳۵ دندانپزشک متخصص و فوق تخصص در کردستان مشغول خدمت هستند.

سرانه تخت بیمارستانی در کردستان بالاتر از کشوری

در روزهایی که کشور درگیر مقابله با کرونا بود، بیمارستان جدیدی در سقز به دانشگاه علوم پزشکی واگذار و ظرفیت تخت‌های بیمارستانی کردستان جهش مطلوبی پیدا کرد.

رییس سازمان مدیریت و برنامه ریزی کردستان می‌گوید: در حوزه زیرساخت بیمارستانی و تامین تخت های بیمارستانی، کارهای مطلوبی در استان انجام شده است.

بهرام نصراللهی زاده افزود: با آماده‌ شدن بیمارستان ۲۳۵ تختخوابی سقز و تحویل موقت آن در اسفند ماه سال گذشته به دانشگاه علوم پزشکی کردستان، سرانه تخت بیمارستانی در این استان از متوسط کشوری پیش افتاد و حدود یک دهم درصد از میانگین کشوری بالاتر رفت.

ارتقای شاخص بهداشتی در دولت تدبیر و امید

شاید طرح تحول سلامت را بتوان نقطه عطفی در حوزه بهداشت کشور دانست که توانست کمک شایانی به بهبود و توسعه زیرساخت‌های این حوزه داشته باشد و این مساله در استان‌هایی مانند کردستان که همواره بار محرومیت را به دوش کشیده، نمود بیشتری داشت.

استاندار کردستان می‌گوید: تمام تلاش و همت دولت تدبیر و امید در چند سال گذشته گذشته ارتقای شاخص های بهداشت و سلامت در کشور بود که در کردستان این شاخص ها ۳۰ درصد رشد داشته است.

بهمن مرادنیا با بیان اینکه در مدت خدمت دوات، هزار تخت بیمارستانی به سرانه این استان افزوده شده، تاکید کرد: با جدیت به دنبال ارتقای شاخص‌های حوزه بهداشت و سلامت در کردستان هستیم و امیدواریم در کنار آن،  وضعیت زیرساخت‌ها و امکانات شاهد استفاده کمتر و بروز حوادث کمتر برای مردم استان باشیم.

در مسیر توسعه و خدمت

رییس دانشگاه علوم پزشکی کردستان نیز معتقد است: این دانشگاه دارای ۱۴ بیمارستان درمانی است که از این میان بیمارستان کوثر، بعثت، توحید و قدس مراکز پزشکی آموزشی و درمانی هستند و امکانات تخصصی به‌ روز مانند MRI و انژیوگرافی و مرکز جراحی قلب باز شهید بروجردی دارند.

دکتر رضاعی با بیان اینکه ۹ دستگاه سی تی اسکن در استان فعال است، می‌افزاید: به منظور گسترش بخش‌های ICU بیمارستان‌های استان و تجهیز و بهبود استاندارد تمام تخت‌ها، تعداد ۹۲ تخت آی سی یو، ۷۵ تخت سی سی یو و ۳۷ تخت NICU فعال است.

ایجاد بخش انکولوژی (درمان سرطان) کودکان در بیمارستان بعثت و انکولوژی بزرگسالان و بخش گوارش و کبد در بیمارستان توحید، درمانگاه تخصصصی دندانپزشکی از دیگر اقداماتی بود که رییس دانشگاه علوم پزشکی استان به آن اشاره دارد.

رضاعی می‌گوید: از دیگر امکانات بخش درمان می توان به ۴۴ دستگاه رادیولوژی، چهار دستگاه ماموگرافی، ۲۰ دستگاه سونوگرافی و پنج دستگاه سنگ شکن درون اندامی و ۲ دستگاه سنگ‌شکن برون اندامی و هفت دستگاه سی - آرم اتاق عمل اشاره کرد.

هم اکنون ۵۳ آزمایشگاه تشخیص طبی، ۴۵ مرکز پرتو نگاری، ۴۳ پایگاه اورژانس شهری و جاده ای، آمبولانس‌های مجهز به تجهیزات دی سی شوک و سیستم‌های احیا جهت فعال سازی بخش فوریت‌های پزشکی و یک باب بیمارستان صحرایی ۵۰ تخته در کردستان به بیماران خدمت ارائه می کند.

خرید و نصب و راه اندازی دستگاه مجهز و نمونه کشوری، شتاب دهنده خطی برای درمان بیماران سرطانی و توسعه توریسم درمانی، ساخت، تجهیز و راه اندازی مرکز درمان ناباروری از دیگر امکاناتی است که دانشگاه علوم پزشکی استان برای خدمات بهتر فراهم کرده است و حالا دیگر کمتر بیماری است که برای درمان به خارج از استان مراجعه کند.

شاخه استانی مجمع خیرین سلامت هم بازوی توانمندی در کنار دانشگاه علوم پزشکی است که طی هشت سال فعالیت حدود ۲۹ میلیارد تومان در قالب احداث واحدهای درمانی و بهداشتی درتمام شهرهای استان و نیز تجهیزات مورد نیاز بر اساس نیاز سنجی واقعی و سطح بندی خدمات کمک جمع‌آوری کرده است.

روزهای کرونایی و همه دوشادوش هم

کرونا محکی بود برای اینکه نقاط ضعف و قوت حوزه بهداشت و درمان به عنوان یکی از متولیان مهم سلامت جامعه مشخص شود و رد این یمان، کادر درمان کردستان با از خودگذشتگی بی نظیر نشان دادند که پای سلامت مردم با جان و دل ایستاده اند.

می‌دانستند که کمبودهایشان با کمک و همراهی مردم جبران می‌شود و برای همین کمبودها را تحمل کردند تا سیستم سلامت با ضعف و شکنندگی مواجه نشود، در این راه شهید هم دادند و ثابت کردند که در جبهه سلامت دفاع مقدسی در پیش گرفته‌اند.

از سویی وجود زیرساخت‌های مناسبی که در سال‌های اخیر تقویت مناسبی داشت، باعث شد تا کرونا نتواند، ناامیدی از درمان را به بیماران تزریق کند.