واکنشهای خشونت آمیز به کشته شدن جورج فلوید شهروند سیاهپوست آمریکایی در تعداد زیادی از شهرهای این کشور انجام می شود، آنچنان گسترده است که ممکن است آینده سیاسی این کشور را تحت تاثیر قرار دهد. نکتهای که در این میان خودنمایی میکند، شکاف طبقاتی و نژادی است، شکافی که در دوره ریاست جمهوری دونالد ترامپ عمیقتر شده است.
اگرچه اعتراضات کنونی همه اقشار مردم را به خیابانها کشانده است و سابقه کشته شدن سیاهپوستان به دست پلیس آمریکا و اعتراضات پس از آن مساله تازه ای نیست اما آنچه این تظاهرات را متمایز می کند وسعت و گستردگی آن و تاکید دونالد ترامپ به سرکوب اعتراضات با تمسک به باورهای مذهبی است.
ترامپ در کارزار انتخاباتی خود از ادبیات ضد مهاجران و نژادپرستانه استفاده کرد. بسیاری از کارشناسان معتقدند همین ادبیات به پیروزی او در انتخابات کمک کرد در واقع او توانست آراء جمعیت سفیدپوست خصوصا از لایههای پایین اجتماعی و اقتصادی را کسب کند.
«جو بایدن»، نامزد انتخابات ۲۰۲۰، اواخر فروردین ماه در مورد طبقات و لایههای اجتماعی حامی ترامپ گفت که در کارزار انتخاباتیاش احتمالا نتواند به هسته مرکزی هواداران ترامپ دسترسی پیدا کرده و حمایت آنان را جلب کند. بایدن گفت: «شماری از هواداران ترامپ به این خاطر از او طرفداری میکنند که او سیاستی مبنی بر شکاف را پی میگیرد. آنان از شکاف نژادی و مذهبی استقبال میکنند. ترامپ یکی از معدود رؤسای جمهور است که توانسته عامدانه کشور را دچار شکاف کند.»
با چنین زمینه اجتماعی و سیاسی، بی جهت نیست که پلیس آمریکا با یک مرد سیاهپوست چنین رفتار خشنی میکند و اعتراضاتی گسترده را باعث میشود. ترامپ از ابتدای ریاست جمهوری برای تامین منافع خود به شکافهای نژادی دامن زده است و اعتراضات اخیر آمریکا حاکی از فعال شدن چنین شکافهایی است.
سال گذشته ترامپ در اقدامی بسیار عجیب در توییتی به گروهی از نمایندگان کنگره از حزب دموکرات گفت که آنها اصالتا از کشورهای دیگری آمدهاند و بهتر است به کشورهای خود بازگردند و مشکلات آنجا را حل کنند. کشورهایی که به نوشته ترامپ، دولتهای ناکارآمد، فاسد و فاجعهباری دارند. رییس جمهوری آمریکا در دو توییت دیگر این بحث را ادامه داده و گفته که آنها به آمریکا آمدهاند تا به ما بگویند چطور باید دولت را اداره کنیم. او پیشنهاد کرده که این نمایندگان به همان جایی که از آن آمده بازگردند و مشکلات آنجا را حل کنند. رنگین پوست بودن مخاطبان این توییت نشانهای است از بیگانهستیزی و برتریجویی نژادی رئیس جمهوری آمریکا بود. با این حال نباید فراموش کرد که در ساختار قدرت در آمریکا هم چنین ذهنیت نژاد پرستانهای حاکم است کما اینکه نهادهای مسئول و نظارتی آمریکا می توانستند در قبال چنین ادبیاتی ترامپ را بازخواست کنند. هرچند حامیان و فعالان حقوق مدنی، دانشمندان حوزه علوم اجتماعی و حتی بسیاری شهروندان عادی آمریکا همگی بر این موضوع توافق نظر دارند که دونالد ترامپ یک نژادپرست به مفهوم واقعی کلمه است
آمریکاییهای معترض به مرگ جورج فلوید در مینیاپولیس، به افزایش برخوردهای خشن پلیس با سیاهپوستان پس از روی کار آمدن ترامپ اشاره کرده و می گویند که او در حال عمیقتر کردن شکافهای نژادی و فرهنگی در این کشور است.
ترامپ پیش از این در جلسه ای با حضور نمایندگان جمهوریخواه و دموکرات کنگره ضمن اشاره به مهاجرانی که از هائیتی، السالوادور و بعضی از کشورهای آفریقایی به آمریکا مهاجرت کرده اند، گفت: چرا این مردم را از کشورهایی که چاه توالت هستند، به اینجا راه می دهیم؟ رئیسجمهوری آمریکا در ادامه سخنان خود گفت ترجیح میدهد مهاجرانی از کشورهایی مانند نروژ به آمریکا بروند.
کاخ سفید بدون تکذیب کردن این سخنان در بیانیهای اعلام کرد که بعضی از سیاستمداران در واشنگتن مدافع منافع کشورهای خارجی هستند ولی آقای ترامپ همیشه برای مردم آمریکا می جنگد. بر اساس این بیانیه ترامپ در پی اصلاح قوانین مهاجرتی آمریکاست تا این کشور پذیرای مهاجرانی باشد که به رشد اقتصادی آمریکا کمک کنند.
سخنان ترامپ و واکنش کاخ سفید البته درآن روزها زمینه ساز اعتراض بسیاری از سیاستمداران و نهادهای بین المللی شد از جمله کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور حقوق بشر درخصوص اظهارات ترامپ گفت: نژادپرستانه بهترین لفظی است که می توان در مورد این اظهارات به کار برد. نمی توان تمام کشورها و قاره هایی را که مردمشان به علت سفید نبودن مورد استقبال قرار نمیگیرند، گند و کثافت نامید.
کرونا و نژادپرستی
روزنامه آمریکایی واشنگتنپست چندی پیش در سرمقاله خود به رفتارهای تبعیضآمیز دولت ترامپ در اوج گسترش کرونا اشاره کرد و نوشت، باوجود آنکه کروناویروس تفاوتی بین نژادهای مختلف قائل نیست اما آمریکا رفتارهای نژادپرستانه دارد.
در این گزارش آمده است، تا جایی که میدانیم ویروس جدید کرونا تبعیضی بین نژادها قائل نیست اما آمریکا رفتارهای تبعیضآمیزی دارد و آمار و ارقامی که تاکنون منتشر شده نشان میدهد، سیاهپوستان به یک میزان نامتناسب در آمریکا بر اثر ابتلا به کرونا جان خود را از دست میدهند.
این گزارش به آمار و ارقام منتشر شده اشاره کرد و نوشت، آمار و ارقامی که در هفتههای اخیر از شهرها، مناطق و ایالات منتشر شده، نگران کننده است، ۳۰ درصد از جمعیت شیکاگو سیاهپوست هستند اما ۷۰ درصد از افرادی که در این شهر بر اثر کرونا جان خود را از دست دادهاند، سیاهپوست میباشند.
اگر چه قانون اساسی آمریکا تبعیض براساس رنگ پوست و نژاد را محکوم میکند، اما شکاف اقتصادی و سیاستهای دولت این کشور تبعیض و جداسازی نژادی نهادینه می کنند. فضای سیاسی و اجتماعی آمریکا مدتهاست که قطبی شده است. بخش اعظم این شرایط حاصل سیاستهای نژاد پرستانه ترامپ از زمان حضور در کاخ سفید است که آمریکا را در آستانه زلزلهای بزرگ قرار داده است.
نظر شما