کرونا زمینه‌ساز تغییرات بزرگ

دکتر عباس عباسی شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: موضوع همه گیری کرونا به عنوان یک بحران در کل کشور مطرح است که استان ها و فارس هم بی تاثیر از آن نیستند؛ در استان فارس بیشترین آسیب به بنگاه های کوچک و بنگاه هایی که در حال شکل گیری بودند وارد شده است.

وی ادامه داد: تاثیرات همه گیری کرونا در آینده استان بدین شرح است که شیوه کسب و کار و سبک زندگی و نوع نیاز مصرف کنندگان ،مناسبات اجتماعی،شیوه تولید،حضور افراد در اجتماع براساس آن تغییر خواهد کرد.

او اضافه کرد: بنابراین بنگاه های کوچک خدماتی و اصناف دچار تغییرات گسترده خواهند شد هرچند که در کوتاه مدت بحران هایی مانند کاهش درآمد خواهند داشت اما در ادامه با سازش پذیری و نحوه پاسخگویی با رشد کوچکی مواجه خواهند شد ولی به دلیل اینکه سطح عرضه و تقاضا تقویت نخواهد شد احتمال دارد با رکودی در درآمد کسب و کارها به مدت ۲ سال یا بیشتر مواجه شوند.

این عضو هیات علمی دانشگاه شیراز در خصوص همه‌گیری کرونا و به طبع آن تغییرات اقتصادی در سطح ملی گفت: کرونا در سطح ملی باعث می شود که دولت ها متمرکز شوند و کسب و کارها تابع مقررات دولتی شود و تا حد ممکن از بعضی بازار آزاد خارج شوند و بعضی کسب و کارها نیز اجازه فعالیت پیدا خواهند کرد و برخی دیگر نیمه تعطیل و یا کاملا تعطیل خواهند بود.

نقاط قوت و ضعف در برابر کرونا

وی اضافه کرد: در سطح ملی،دولت ها به نوعی خود تحریمی ملی روی خواهند آورد و روابط اقتصادی و انسانی خود را با دنیا تغییر خواهند داد و کشور ما که به دلیل تحریم ها سعی داشت از اقتصاد مبتنی بر نفت فاصله بگیرد اکنون آمادگی بیشتری در این حوزه دارد اما کشور ما سعی بر جایگزینی بخش خدمات با اولویت گردشگری داشت که در این خصوص کشور ما به دلیل شیوع کرونا ضربه پذیر شده است.

عباسی با تاکید بر این مطلب که در آینده در اقتصادهای مبتنی بر گردشگری آسیب جدی خواهیم داشت،گفت: در صنایع سنتی ملی و مبتنی بر ماشین آلات و تولید دچار زیان چندانی در پی شیوع کرونا نخواهیم بود و صادرات ما هم جز نفت زیاد قوی نیست که نفت هم در سالهای اخیر تحریم بوده است.

تبدیل تهدید ویروسی به فرصت

وی با بیان اینکه در کل دنیا رکودی در پی کرونا بوجود خواهد آمد که کشور ما هم متاثر از آن است افزود: دولت های قدرتمند از لحاظ دستوردهی در زمان بحران کرونا ناخودآگاه تشکیل خواهد شد که کشور ما هم در مدت اخیر تجربه آن را داشته به گونه ای که تمام تصمیمات از ستاد ملی کرونا صادر می شد که اگر چنین قدرتی به مدیریت قدرتمند و سیاستگذار خوب تبدیل شود حتما از این بحران می توان فرصت ایجاد کرد.

استاد دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز در پاسخ به این سوال که کدامین اثر کرونا بر اقتصاد را پایدارتر می دانید به طوری که تا مدت نه چندان کوتاهی پس از کرونا برقرار بماند یا حتی به ویژگی بلندمدت بشر و جامعۀ انسانی تبدیل شود؟  گفت: تغییراتی که کرونا به نحوه نگاه به انسان در کسب و کار وارد کرده از ثبات بیشتری برخوردارند و باقی خواهند ماند و یا کسب و کارهایی که مبتنی بر حضور انسان است مانند گردشگری تغییرات اساسی خواهند داشت.

وی ادامه داد: از طرفی رفتن به سمت فضای مجازی خطر بزرگی است که انسان و انسانیت را تهدید می کند که شرایط قرنطینه نشان داد که انسان هم تمایلی به گرفتاری در این قفس ندارد ولی تغییراتی که مبتنی بر حضور انسان در اجتماع نهادینه می شود فرصتی برای کسب و کارهای نوین و تهدیدی برای بنیان خانواده و تغییر سبک زندگی  بشمار می رود.

او اضافه کرد: اگر دولت های قدرتمند بتوانند مدیریت واحدی داشته باشند و تعریفشان از انسان و ماهیت انسان و اجتماع را تغییر دهند می توانند از این فرصت استفاده کنند اما اگر همچنان با دید ماشینی به انسان نگاه کنند در آینده دچار مشکلات زیادی در جوامع خواهیم شد که رشد فردگرایی و سبک های جدید از مصرف را در پی دارد که منجر به شکل گیری زندگی رباتی قدرتمندتری خواهد شد.

وی کرونا را پدیده ای بحران زا دانست و گفت: اگر بحران هایی که بر اثر بیماری بوجود آمده را مطالعه کنیم می بینیم که بحران ها زمینه ساز بسیاری از تحولات عمیق علمی دنیا بوده و تغییرات شگرفی را بوجود آورده است.

عباسی اظهار داشت: طی چند دهه اخیر تحرکاتی را شاهد بودیم که نوع نگاه جدیدی به جامعه، کسب و کار و پیشرفت را ایجاد کرد ولی کرونا قدرتمندترین بحرانی بود که با همه گیری جهانی توانسته این موضوع را شدت بخشیده و اگر سیاستمداران هر کشوری بتوانند تهدید کرونا را به فرصت تبدیل کنند می توانند جامعه خود را در آینده از مزایای آن بهرمند سازند.

کرونا،انقلاب علمی و برهم خوردن توازن قدرت جهانی

او معتقد است که کرونا زمینه ساز تحول انقلاب علمی جدیدی خواهد شد که اکنون در حال وقوع است و تغییرات عظیمی در پی آن در دنیا بوجود خواهد آورد که براساس آن بسیاری از کشورها قدرتشان را از دست می دهند و بعضی دیگر از کشورها قدرتمند خواهند شد و کشورهای دیگر نیز در سازگاری با قدرت‌های بزرگ پیش خواهند رفت و معادله جهانی فارغ از بحث سیاسی بهم می ریزد و کشورها حتما از لحاظ اقتصادی تغییرات زیادی خواهند داشت که در چند سال آینده این تغییرات قابل رصد است.

او با فرض طولانی تر شدن کرونا پیشنهادهایی در حوزۀ اقتصادی برای زیست در شرایط کرونا ارایه کرد و گفت: اول باید مدیریت ها را قدرتمند کرد و باید بودن کرونا را پذیرفت و خود را با شرایط پیچیده تر از این نیز وفق داد.

استاد دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز بیان کرد: باید به سمت تغییر الگوی فکری در حوزه کسب و کار رفت و ضروری است که کسب و کارها را بر این اساس با اعمال تشویق و محرک تغییر داد تا از الگوهای سنتی خارج شوند.

او اظهار داشت: شرایط اقتصادی کشور باید همانند مراکز درمانی اکنون در حالت آماده باش قرار داشته باشد تا با رعایت فاصله گذاری اجتماعی وارد فضای کسب و کار و تولید شویم.

مشغولیت دنیا با کرونا فرصتی استثنائی است

عباسی معتقد است که مشغولیت کنونی دنیا به حوزه کرونا می تواند فرصتی برای کشور ما بحساب آید تا بتوانیم در بعضی صنایع زیرساختی در دهه آینده پیشرو باشیم و این اصل مهمی است که باید بدان توجه کرد.

او درباره این موضوع که آیا ایران پس از کرونا، متفاوت از ایران پیش از کرونا خواهد بود؟ گفت: بله،ایران در دوران کرونا مدیریتی روزنگر  را به جای مدیریتی آینده نگر به پیش برد و اگر سیستم اجرایی کشور در دوران پس از کرونا همانند دوران کرونا پیش رود تغییرات بزرگی را نخواهیم داشت اما اگر اکنون با تفکر راهبردی به موضوعات نگاه شود و در این فرصت به سمت توسعه زیرساخت حرکت کنیم حتما موفق خواهیم شد.

این استاد دانشگاه شیراز بیان کرد: باید مسایل استراتژیک ایران از جمله راهبرد کشور در حوزه کسب و کار ،صادرات و واردات فعال و الگوی جدید ارایه شود و حتما برنامه های توسعه کشور بر مبنای کرونا تغییر کند.

وی اضافه کرد: سیستم بودجه ریزی و حکمرانی در سیستم اداری کشور باید در شرایط کنونی تغییر کند که اکنون نشانه هایی از این موضوع دیده نمی شود و روش تامین مالی کنونی امیدبخش نیست ولی این زمان فرصت خوبی است تا با استفاده از نظر متخصصان امر شرایط را به سمت منافع ملی پیش برد و اکنون بسیاری از کشورهای چابک در حال انجام این کار هستند.

عباسی گفت: جهان پس از کرونا دنیایی است که در مقطعی کوتاه مبتنی بر مسولیت اجتماعی و انسانی پیش خواهد رفت اما این وضعیت عمر زیادی ندارد.

او معتقد است که در زمانی حدود ۲ تا ۵ سال جهانی مبتنی بر ارزش های انسانی و انسانیت و کمک به یکدیگر خواهیم داشت.

فروپاشی اتحادیه های بین المللی و تغییرات عظیم دهه آینده دنیا

استاد دانشکده اقتصاد مدیریت و علوم اجتماعی دانشگاه شیراز بیان کرد: فروپاشی اتحادیه ها در جهان محقق و فعالیت های جمعی در کوتاه مدت کم رنگ خواهد شد و کشورها مرزهایشان را محکم بسته نگه می دارند و بعد از آن در دوره ای وارد همکاری کوتاه مدت بین المللی خواهند شد که در نهایت به همکاری جهانی منجر می‌شود.

وی ادامه داد: دنیا طی ۲ تا ۵ سال آینده دچار تحولات اولیه می شود و طی یک دهه تغییرات بزرگی خواهد داشت که در پی آن ترکیب قدرت‌های جهانی هم از نظر اقتصادی و هم سیاسی تحول بنیادی خواهد کرد.

عباسی ادامه داد:اگر تحولات شگرفی در کشور ما شکل نگیرد و خودمان را متناسب با کرونا تغییر ندهیم در دنیای پس از کرونا پیشرو نخواهیم بود بلکه دنباله‌رو هستیم.

لزوم اصلاح شیوهای کسب و کار در پساکرونا

او اضافه کرد: در ایران پس از کرونا باید همه چیز را مبتنی بر این وضعیت تغییر دهیم و حوزه کسب و کار را براساس تحولات پس از کرونا منطبق کنیم.

وی تحول در حوزه کسب و کار و همچنین در بخش اجتماعی و انسانی را موضوع مهمی دانست که باید به آن توجه شود و افزود: لازم است در این باره رویکرد جدید در پیش و همچنین از جامعه شناسان در این مسیر کمک گرفته شود و جامعه شناسان در خط مقدم قرار گیرند زیرا انسان های سالم می توانند کشوری سالم را بسازند.

 آمارهای وزارت بهداشت درباره ویروس کرونا حاکی است: تا جمعه ۲۳ خرداد ۹۹ مجموع مبتلایان به این ویروس در کشور به ۱۸۲ هزار و ۵۴۵  نفر رسیده و شمار فوتی‌ها هشت هزار و ۶۵۹ نفر بوده است.