منظره خواهی ، انتظار حقوقی جدید غیربومیان در مازندران

حضور غیر بومیان در مازندران به خصوص در شهرهای ساحلی و مناطق با چشم انداز زیبا موضوع جدیدی نیست ، ولی همواره همزیستی میان بومیان و غیربومیان و حفظ حریم و حرمت یکدیگر وجود داشته است.

اصولا غیربومیانی که در مازندران صاحبخانه شدند ، این نکته را مد نظر داشتند که در مناطق دارای چشم انداز زیبا از جنگل و دریا ملک خریداری کنند ، ولی افزایش جمعیت در سال های اخیر و بلندمرتبه سازی و متراکم شدن ساختمان ها بویژه در شهرهای ساحلی سبب شده است تا بخشی از این افراد چشم اندازشان به دریا را از دست بدهند. البته این مشکل در املاک دارای چشم انداز جنگلی کمتر رخ می دهد ولی در مورد رودخانه ها بویژه دسترسی داشتن به حاشیه آن دیده شده است.

به عنوان مثال در روزهای اخیر نامه‌ای اعتراضی از سوی ساکنین آپارتمانی در شهر سرخرود محمودآباد در میان دستگاه های شهری و شهرستانی دست به دست می شود که تمامی امضا کنندگان آن ساکنین غیر بومی هستند و شکایتشان هم ظاهرا پس از نتیجه نگرفتن در مراجع قضایی ، به دستگاههای اجرایی و اداری رسیده است. 

ساکنان غیربومی ساختمان در این نامه به دلیل ساخت و ساز انجام شده در مجاور آپارتمانشان شکایت برده اند و می گویند که بالکن ساختمان جدید ، چشم اندازشان به دریا را کور کرده است. نکته جالب این که در این نامه ادعا شده است که فروشنده زمین قول داده بود با ساخت و ساز در اطراف به چشم اندازشان بر دریا آسیبی نرسد.

البته در این نامه نسبت به عدم وجود پارکینگ نامناسب و محدود و پی ریزی غیر اصولی و موارد دیگری در ساختمان رقیب هم اشاره شده است ، ولی به نظر می رسد مشکل اصلی همان از دست دادن منظره دریاباشد.

خبرنگار ایرنا که نسخه ای از این شکواییه را دریافت کرده بود ، پس از بازدید از محل نزاع متوجه شد واحدهای مسکونی غیربومیان که ظاهرا برجی است که سال ها پیش ساخته شده به لحاظ مهندسی پشت به دریا هستند ولی هر یک بالکنی به عرض بیش از یک متر در قسمت پشتی دارند که چشم انداز دریا به آنها می دهد.

مشکل این افراد زمانی شروع شد که خریدار زمین مجاور در حال ساخت بنایی در حدود ۱۰ طبقه است و برای طبقات هم بالکن هایی رو به دریا تعریف کرده است که دقیقا جلوی چشم انداز بالکن ساختمانشان را می گیرد.

چشم‌انداز دریا

حسینی یکی از ساکنان برجی که خواستار منظره دریا هستند در گفت و گو با خبرنگار ایرنا علت اعتراض ساکنین برج را نسبت به ساخت برج مجاور عدم دید به دریا دانست و گفت: در صورت ساخته شدن برج مجاور دید طولی ساکنان برج کور می شود .

وی که ظاهرا مدیریت ساختمان را برعهده دارد ، با بیان اینکه با ساخت برج جدید در مجاروت این برج تنها دید تونلی برای واحدهای پشتی باقی می ماند ، افزود: طبق صحبت هایی که انجام گرفته بود ، مالک زمین مجاور تعهد داده بود که زمین کناری را از ابتدای خیابان بسازد تا دید واحدهای این برج کور نشود.

حسینی با اظهار این که قول فروشنده در آن زمان اخلاقی بوده و مکتوب نشده است ، گفت : مشکل دیگر این است که با ساخت برج جدید و از دست رفتن منظره دریا ، قیمت واحدهای برج ما کاهش خواهد یافت و خرید و فروش آن به مشکل برمی خورد.

وی همچنین به پنجره غربی برخی از این واحد ها نیز اشاره کرد و گفت : با ساختن برج جدید ، پنجره واحدهای شمالی رو به دیوار باز خواهد شد .

هرگونه تعهدی را می پذیرم

پیمانکار ساختمان در حال ساخت که اتفاقا آپارتمان معترضین را نیز او ساخت ، در گفت و گو با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: تمامی واحدهای مسکونی ساختمان مذکور در زمان ساخت به دلیل پشت به دریا بودن حدود یک چهارم ارزان تر از قیمت واحدهای رو به روی دریا فروخته شد که خریداران نیز کاملا در جریان قرار داشتند. 

وی افزود: برای واحدهای پشت به دریا بالکن های یک متری تعبیه شده است که در قرارداد های مابین ما و فروشنده نیز همان فضا ارائه شد. 

این پیمانکار با بیان اینکه تاکنون ساکنین هیچگونه مدرکی دال بر تعهد من و یا هر کسی دیگری مبنی بر عدم ساخت و ساز زمین های کناری یا حتی ارتفاع ساخت و ساز ارائه نکرده اند ، گفت : در صورت ارائه هرگونه تعهد قانونی بدون طرح شکایت پذیرای آن هستیم. 

سماجت در پیشبرد خواسته‌ها 

شهردار سرخرود نیز در گفت و گو با خبرنگار ایرنا  مشکل اصلی ساختمان قدیمی را نحوه معماری و ساخت آن دانست و گفت : این مساله که با ساختن برج جدید دید برخی از این واحد ها  به دریا  کور می شود و یا اینکه پنجره های غربی یکی از این واحدها با ساخته شدن برج به سمت دیوار باز خواهد شد  ریشه در معماری بد این ساختمان دارد .

محسن کبود فیروزجایی با بیان اینکه از نظر قانون شهرسازی  مشکلی برای ساخت برج جدید وجود ندارد ، افزود : مجوزهایی  که قرار است برای ساخت این برج صادر شود بر اساس قوانین راه و شهرسازی خواهد بود و تمام مراحل ساخت این برج همانند سایر ساخت و ساز های شهر با نظارت شهرداری انجام خواهد شد .

وی با بیان اینکه مسئله مورد نظر باید در حوزه شهری سرخرود پیگیری و بررسی می شد ، گفت: متاسفانه به دلیل ارتباطات گسترده افراد ساکن ، اختلافات از سطح شهر سرخرود و حتی شهرستان محمودآباد فراتر رفته و وارد مراجع استانی شده است.

شهردار سرخرود تاکید کرد: برخی از خواسته ها که در حال حاضر مطرح می شود و تنها مربوط به این برج  و مسائل آن  نیست ، نشان از این دارد که مدعیان آشنایی به اصول  و ضوابط شهرسازی ندارند و صرفا می خواهند به خواسته خود برسند.

فیروزجایی ادامه داد: برخی از این توقعات که جدیدا ایجاد شده است  خارج از اصول و ضوابط شهرسازی می‌باشد.

رجوع به دستگاه‌های اجرایی

گذشته از اینکه در موضوع مورد مناقشه اخیر حق با کدام طرف است که باید قوانین فنی پاسخگوی آن باشند، اما به نظر می رسد در سال های اخیر عمدتا غیربومیان و در مواردی بومیان توانستند با ایجاد شبکه هایی در دستگاه های اجرایی مسیرهای همواری برای پیگیری خواسته های خود ایجاد کنند.

مثلا در مورد همین اختلاف دو واحد آپارتمانی که هر استانی از طریق شهرداری یا مراجع قضایی قابل حل و فصل است ، در مازندران حتی به استانداری هم کشانده شده است .

البته در سال های اخیر بومیان مازندران جسته گریخته از بروز نوع جدیدی از دعاوی ملکی و غیرملکی با درگیر کردن دستگاههای اجرایی خبر  داده و احساس نگرانی کرده بودند و بررسی های خبرنگار ایرنا هم نشان می دهد که اینگونه دعاوی که به جای مراجع قضایی یا پس از ناامیدی از مراجع قضایی راه دستگاههای اجرایی را در پیش می گیرد ، رو به افزایش است.

مدیرکل دفتر فنی ، اداره کل دفتر فنی ، امور عمرانی و حمل و نقل و ترافیک استانداری مازندران هم به خبرنگار ایرنا گفت: هر ساکنی اعم از غیر بومی و بومی در محل سکونت خود دارای حقوقی است که قانون کاملا چهارچوب های آن را مشخص کرده است .

احمد توکلی افزود : در مورد موضوع سرخرود هم که حتی ساکنین توانستند درخواست خود را به استانداری مازندران ارجاع دهند، هنوز از سوی ساکنین مدارک قوی مبنی بر وجود تعهد بین آنها و سازنده زمین کناری در مورد بالکن و منظره دریا ارائه نشده است.

وی با بیان اینکه تنها تعهداتی قابل پیگیری است که به صورت قانونی ، مکتوب و رسمی تنظیم شده باشد ، گفت : شخصا دستور دادم شهرداری سرخرود مسئله مورد مناقشه را مورد بررسی قرار دهد و اطلاعات آن را نیز به من و رسانه ها ارائه کند.

مدیرکل دفتر فنی استانداری مازندران در مورد دیگر تخلفات ادعا شده در نامه مذکور گفت: تخلفات نیز توسط بازرسان شهرداری بررسی و در صورت مشاهده با آن برخورد می شود اما برخورد با تخلفات امتیازی برای ساختمان های جهت طرح ادعا ایجاد نمی کند. 

توکلی کور شدن منظره دریا در صورتی که مسائل قانونی و نکات مهندسی شهرسازی توسط سازنده رعایت شود را یک زیاده خواهی عنوان کرد و افزود: متاسفانه در سال های اخیر درخواست های غیر بومیان در حوزه مسکن و راهسازی از دستگاه های اجرایی افزایش یافته و به یک رویه تبدیل شده است.

وی با بیان اینکه وظیفه نهادهای اجرای ارائه خدمات مساوی میان مردم بومی و غیر بومی است ، تصریح کرد: اما نباید تصور شود که خواست های برخی حتی بدون اسناد و توجه به قوانین خواستی بجا و قابل پیگیری است.

مدیرکل دفتر فنی استانداری مازندران نیز با اشاره به اینکه نباید درخواست مذکور به سطح استان وارد می شد، افزود: اینگونه مسائل باید در شهرستان و شهرداری و همچنین مراجع قضایی آن حل و فصل شود. 

تبعات سکونت از غیر بومیان

توکلی مورد پیش آمده را یکی از پیامدهای اسکان غیر بومیان در مازندران عنوان کرد و گفت: رفته رفته باید منتظر تمایلات و درخواست های بیشتری از آنان باشیم. 

وی فروش زمین و خانه به غیر بومیان را یک اشتباه عنوان کرد و افزود: متاسفانه مازندران از گردشگر پذیری به سمت گردشگر مسکونی حرکت می کند که در آینده دامن گیر مردم استان خواهد شد. 

مدیرکل دفتر فنی استانداری با بیان اینکه در حال حاضر برخی از روستاهای مازندران کاملا در اختیار غیر بومیان است ، تاکید کرد: چالش های و مشکلات اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی این مسئله به خود مردم محلی خسارت خواهد زد. 

وی با تاکید بر اینکه فروش خانه و زمین به غیر بومیان از اختیارات حاکمیتی و استانی خارج است ، افزود: حقوق مالکیت مسئله ای شخصی است که فقط با فرهنگ سازی آن را مدیریت کرد.