به گزارش سازمان پدافند غیرعامل کشور، سردار «غلامرضا جلالی» روز چهارشنبه در جلسه کمیته پدافند غیرعامل سازمان ثبت احوال کشور که با حضور رییس سازمان ثبت احوال و جمعی از معاونین و مسئولان این دو سازمان و همچنین مدیران استانی سازمان ثبت احوال کشور به صورت ویدیو کنفرانس برگزار شد، اظهار داشت: در پدافند غیرعامل ما چند موضوع اساسی شناخت دارایی‌ها، شناخت تهدیدات، شناخت اثر تهدید و شناخت آسیب‌پذیری‌ها و پیامدهای تهدید بر دارایی‌ها را در دستور کار داریم.
دارایی‌های ملی درحال تغییر ماهیت هستند
رییس سازمان پدافند غیرعامل با بیان اینکه با توجه به رشد فناوری و نقش آنها در ارائه خدمات به مردم، شاهد تغییر و تحول در ماهیت دارایی‌های ملی هستیم، افزود: در حالیکه ما در گذشته به دارایی فیزیکی (ساختمان و ابینه) و غیرفیزیکی (جمعیت) متکی بودیم امروز با نوع جدیدی از دارایی‌ها سر وکار داریم و آن دارایی‌های سایبری است.
جلالی نمونه بارز این تحولات را در تغییر شکل پول عنوان کرد و توضیح داد: در یک دهه گذشته، پول ما از شکل فیزیکی به پول دیجیتالی تبدیل شده است و لذا صیانت از آنهم متفاوت از گذشته است.
وی خاطرنشان کرد: سایبری شدن دارایی‌ها چند ویژگی دارد. نخست اینکه دارایی‌ها سیستمی می‌شوند. این قابلیت دارای برخی محاسن و معایب است. یکی از محاسن این است که تمام سیستم را می‌توان کنترل و پایش کرد. در عین حال ارتباطات سیستمی چند عیب را پدید می‌آورد که یکی از مهمترین آنها وابستگی متقابل بین سیستم‌هاست.
رییس سازمان پدافند غیرعامل با اشاره به اینکه یکی از نمونه سیستمی شدن دارایی‌ها در همین سازمان ثبت احوال قابل مشاهده است، توضیح داد: بخشی زیادی از سامانه‌ها متصل به ثبت احوال هستند و خود ثبت احوال نیز به تعداد زیادی از سامانه‌ها متصل است. در واقع درجه پایداری این سازمان به این برمی‌گردد که چه مقدار وابستگی متقابل زیرساختی قابل قبول و کنترل است.
جلالی با بیان اینکه وقتی می‌خواهیم در مورد مفهوم پدافند غیرعامل در یک سازمان صحبت کنیم در واقع باید میزان وابستگی این زیرساخت را به زیرساخت‌های متصل به آن بشناسیم، تصریح کرد: باید بدانیم در صورت از دست رفتن یکی از این زیرساخت‌ها چگونه می‌توان پایداری دیگر زیرساخت‌ها را تعیین کرد.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور ویژگی دیگر دارایی‌های سایبری را هوشمندی دانست و توضیح داد: هوشمندی یعنی از قابلیت برنامه‌ریزی برخوردار بودن. در واقع میان اجزا قابلیت ارتباطی وجود دارد، اجزا به هم وابسته هستند و دسترسی و کنترل از راه دور مقدور است. همچنین امکان دستکاری اطلاعات نیز وجود دارد.
با افزایش هوشمندی آسیب‌پذیری افزایش می‌یابد
جلالی با بیان اینکه هرچه هوشمندی سیستم افزایش یابد، آسیب‌پذیری‌های آن نیز افزایش خواهد یافت، تصریح کرد: مقوله بعدی تهدیدات است که به دو دسته تقسیم می‌شود. یکی انسان ساخت و دیگری طبیعی. تفاوت تهدیدات انسان ساخت با طبیعی نخست این است که انسان عامل آن است و از همین رو خصومت جزء ذات این تهدیدات محسوب می‌شود. ماهیت دانشی و تکنولوژیکی نیز دیگر تفاوت آن است. بنابراین تهدیدات دیگر ثابت نبوده و سیال است.
رییس سازمان پدافند غیرعامل با توجه به تغییر ماهیت فناوری‌ها با تغییر ماهیت تهدیدات نیز مواجهیم که به آن تهدیدات غیرنظامی گفته می‌شود.
جلالی با بیان اینکه تهدیدات در سازمان ثبت احوال نیز بیشتر از جنس تهدیدات غیرنظامی است، خاطرنشان کرد: در تهدیدات غیرنظامی چند ویژگی وجود دارد اولین ویژگی ماهیت فناورانه آن است. یعنی اگر می‌خواهید به دنبال تهدید بگردید باید به دنبال تهدیدی از جنس فناوری باشید.
وی ادامه داد: تهدید در ذات فناوری نهفته است و هر فناوری اختلاطی از تهدید و فرصت است. این یعنی نه باید همه آنچه در فناوری را تهدید دانست و نه اینکه آن را دست کم گرفت.
در زیرساخت‌های حیاتی صرفا باید از فناوری‌های بومی استفاده کنیم
جلالی با بیان اینکه سازمان ثبت احوال هم از دارایی‌های سایبری و هم هویت ملی ما صیانت می‌کند، گفت: بنابراین تهدیدات این سازمان نیز در این دو حوزه تعریف می‌شود.
وی با بیان اینکه در برخی مواقع شاهد استفاده از فناوری‌های خارج پایه در سامانه‌ها و زیرساخت‌ها هستیم، تصریح کرد: در سامانه و زیرساخت‌هایی که حیاتی است صرفا باید از فناوری‌های ایرانی و بومی استفاده کرد. جایی هم که مجبور به استفاده از فناوری خارجی هستیم باید تمهیدات خاص و الزامات ویژه‌ای را در استفاده از آن به‌کار ببریم.
به گفته رییس سازمان پدافند غیرعامل، براساس معیارهای پدافند غیرعامل، میزان و درجه اهمیت مسئله در سه سطح حیاتی، حساس و مهم طبقه‌بندی می‌شود. وقتی موضوعی حیاتی است از دست رفتن آن حیات، امنیت و موجودیت کشور را به خطر می‌اندازد. بنابراین این بخش باید ۱۰۰% امن بوده و الزاماتی برای آن در این سیستم بوجود بیاید. اگر موضوعی حیاتی تشخیص داده شد به کار بردن سیستم عامل و نرم افزارهای خارجی در آن کاملا ممنوع می‌شود.
جلالی ادامه داد: موضوع دیگر هویت دیجیتال است. وقتی مبنای خدمات‌رسانی در کل کشور براساس احراز هویت است و احراز هویت دیجیتال مبتنی بر احراز هویت واقعی و فیزیکی است می‌توان از این منظر موضوع را مورد توجه قرار داد.
پدافند سایبری مهمترین رویکرد پدافندی در سازمان ثبت احوال
جلالی مهمترین رویکرد پدافند غیرعامل برای سازمان ثبت احوال را در ابتدا پدافند سایبری و محافظت از پایگاه داده‌های هویت ملی کشور دانست و تصریح کرد: اگر اتصال این شبکه در سامانه به سایر شبکه‌ها صورت بگیرد با توجه به ماهیت آن که شبکه احراز هویت ملی است سطح اهمیت فراتر می‌رود و به سطوح حساس‌تری انتقال پیدا می‌کند زیرا بر دیگر سامانه‌ها نیز اثری جدی دارد.
وی با تاکید بر اینکه ما باید به طور مستمر روند کاهش آسیب‌پذیری را با هدف برطرف کردن آسیب‌ها در دستور کار قرار دهیم، خاطرنشان کرد: به طور معمول روند نظارت و کنترل، پایش و تامین امنیت در مورد مراکز با اهمیت بالا صورت می‌گیرد.
جمعیت یکی از پایه‌های قدرت ملی
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور در بخش دیگری از اظهاراتش با بیان اینکه هویت ملی و جمعیت مسئله مهمی است که با قدرت ملی نسبت مستقیمی دارد، خاطرنشان کرد: امروز جمعیت ما به سمت کاهش نرخ باروری هدایت شده است که نتیجه آن پیر شدن جمعیت است که بر قدرت ملی ما تاثیر می‌گذارد. این در حالیست که سیاست‌های غرب دقیقا برعکس نسخه‌هایی است که برای ما می‌نویسند.
جلالی توضیح داد: اروپا در ۱۰ سال اخیر متوجه نزولی شدن نرخ رشد جمعیت بود و از همین رو برای جبران آن از طریق مهاجرت، پشتیبانی از فرزندآوری و سیاست‌های بالادستی مشوق زاد و ولد، به نرخ رشد خود افزودند. این در حالیست که در کشور ما با وجود توصیه‌های مقام معظم رهبری برای رشد جمعیت و نرخ زاد و ولد، هنوز هم سمن‌هایی هستند که برای کاهش و کنترل جمعیت مشغول فعالیت هستند.
زنگ هشدار کاهش نرخ موالید در کشور به صدا در آمده است
جلالی با تاکید بر اینکه زنگ هشدار کاهش نرخ موالید در کشور به صدا در آمده است، اما متاسفانه برخی از مسئولان همچنان بی‌توجهی می‌کنند، افزود: اینکه صرفا بگوییم این کاهش نرخ موالید ناشی از بحث‌های فرهنگی است موضوع درستی نیست و مسئولان به ویژه در دولت و مجلس شورای اسلامی باید بسترهای اقتصادی و اجتماعی جهت کمک به رشد نرخ موالید را فراهم آورند اما متاسفانه گاهی عکس این جهت‌گیری در سیاست‌گذاری‌ها دیده می‌شود.
رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور با اشاره به اینکه در گام اول و دوم انقلاب موتور محرکه به سمت پیشرفت و توسعه جوانان بوده و هستند، ادامه داد: جمعیت پیر و سالخورده هم از نظر سیاسی و امنیتی، هم از نظر اقتصادی و اجتماعی کشور را در آینده دچار چالش‌های جدی می‌کند.
جلالی هشدار داد: اگر ما ۳۰ سال آینده را با این وضعیت پیش برویم جمعیت ما جمعیتی پیر، سالخورده و غیرکارا خواهد بود این در حالیست که در حال حاضر یکی از مولفه‌های قدرت ما همین منابع انسانی جوان است.
وی ابراز امیدواری کرد: مراکزی که در حوزه اصلاح سیاست‌های جمعیتی کار می‌کنند قوانین محدود کننده را اصلاح و سیاست‌های مشوق رشد جمعیت را تدوین و ابلاغ کنند تا خانواده‌هایی با جمعیت بالا مورد حمایت قرار گیرند.
نظر شما