شکنندگی سلامت روان سالمندان در برابر اخبار کرونایی

شیوع بیماری کرونا باعث شد در ابتدا محدودیت های تردد برای تمامی افراد جامعه اعمال تا از این طریق زنجیره انسانی انتقال بیماری قطع شود اما اکنون پس از گذشت‌پنج ماه بروز این بیماری برخی افراد همچون سالمندان و یا بیماران زمینه ای همچنان به آنها توصیه می شود که از تردد در بیرون از منزل و یا حضور در جمع ها خودداری بکنند . 

قشر سالمند که در این دوره سنی نیازمند برقراری تعاملات اجتماعی می باشد تا از بسیاری خطرات ناشی از گوشه گیری همچون افسردگی مصون بمانند این روزهای کرونایی مجبور به ماندن در خانه و دوری از حضور در تجمعات روزگار می گذرانند .

در تعریف سالمندی به افراد با سن بالای ۶۰ سال گفته می شود و بر اساس سرشماری ۱۳۹۵ از جمعیت ۷۹ میلیونی کشور هفت میلیون و ۴۱۴ هزار و  ۹۱  نفر یعنی ٩.٢٨ درصد سالمند هستند و  پیش بینی می‌شود که درصد سالمندان ایران تا سال ۲۰۲۵ میلادی یعنی ۷ سال دیگر به ۱۰ و تا ۲۰۵۰ یعنی ۳۲ سال دیگر به بیش از ۳۰ درصد برسد. 

بر اساس آمارهای رسمی ۱۲ درصد از جمعیت حدود سه میلیون و ۳۰۰ هزار نفری مازندران یعنی حدود ۴۰۰ هزار نفر ، سالمندان هستند و بعد از گیلان دومین استان کشور از نظر تعداد سالمند به شمار می رود . 

کارشناس ارشد روانشناسی بالینی با اشاره به اینکه سالمندی جمعیت یکی از دستاوردهای ناگزیر جامعه مدرن به شمار می رود ، گفت :  با رشد تکنولوژی ، علم پزشکی ، بهبود بهداشت و تغذیه بود که امید به زندگی مردم رو به فزونی نهاد و مرگ و میر کاهش یافته است . 

حامد احمدی افزود : سالمندی و فرایند زیستی و اجتماعی به طور طبیعی موجب اختلال در کارکرد اندام های مختلف بدن و ناتوانی تدریجی در انجام و اداره امور شخصی و ایفای نقش اجتماعی فرد سالمند می شود که تاثیر این نارسایی ها در بُعد اجتماعی زندگی سالمندان بارزتر می باشد به طوریکه محدود شدن شبکه ارتباطات شخصی را می توان برایند این عوامل دانست . 

وی ادامه داد : این در حالیست که بُعد اجتماعی زندگی ، تاثیر بسزایی در سلامت و کیفیت زندگی  دارد . 

این کارشناس ارشد رواشناسی معتقد است در شرایط بحرانی شخصی از نظر روانی دچار نگرانی های بیش از حد ، افسردگی و اضطراب می شود که این مساله اثر منفی بر روابط بین فردی نیز تاثیرگذار است و حتی از نظر جسمی دچار اختلال می کند .

وی گفت : نکته قابل توجه این است که در شرایط کرونایی سالمندان برای جلوگیری از ابتلا به ویروس باید در خانه بمانند و اطرافیان می توانند به آنها به شکل عاطفی کمک بکنند . 

احمدی اضافه کرد : بسیاری از افراد مسن از نظر جسمی در وضعیت مناسبی قرار ندارند اضطراب و افسردگی غیر طبیعی می تواند سیستم ایمنی این افراد را دچار اختلال کرده و آنها را مستعد ابتلا به بیماری های جسمی بکند . 

وی ادامه داد : نگرانی به اندازه در چنین شرایطی می تواند باعث توجه فرد به رعایت نکات بهداشتی شود بنابراین حد متعادلی از نگرانی می تواند به سلامت فرد کمک کند اما اگر این نگرانی از حد بگذرد فرد را دچار مشکل می کند پس اطرافیان افراد مسن باید بدون ایجاد اضطراب و نگرانی اضافی ، رعایت نکات بهداشتی را به آنان تذکر دهند . 

این کارشناس روانشناسی بالینی افزایش میزان سلامت روان سالمندان را در گرو ورزش سبک ، مستمر و مداوم ، تغذیه مناسب و تعاملات اجتماعی با رعایت بهداشت فردی دانست و گفت : تنهایی سخت ترین بحران دوران سالمندی است اما همین اصل در این روزهای کرونایی تنها راه نجات و حفظ سلامت سالمندان است بهتر است  وقتی به دیدارشان می رویم با رعایت فاصله اجتماعی و از وسایل حفاظتی استفاده کنیم ، احتیاجاتشان را با رعایت تمام شرایط بهداشتی تامین کنیم . 

وی گفت : با توجه به ایجاد نگرانی بیش از حد و کاذب توسط برخی از منابع در فضای مجازی ، اگر اطرافیان اینگونه اخبار را دنبال می کنند نباید محتوای آن را به افراد مسن انتقال دهند و با این کار سبب نگرانی و استرس سالمندان شوند  و بسیار آسیب زننده خواهد بود . 

احمدی ادامه داد : براساس مطالعات فعالیت هایی از قبیل دیدن تلویزیون ، باغبانی در محیط منزل و آشپزی از شدت تنهایی می کاهد .

وی افزود : خانواده نیز  منبع حمایتی مهمی می باشند که می توانند با ارائه حمایت های اجتماعی از قبیل حمایت احساسی ، عملی ( انجام خرید منزل ) و به اشتراک گذاشتن اطلاعات و اخبار صحیح و دستاورد امیدوارکننده ، استرس و اضطراب سالمندان را کاهش دهند . 

به گفته احمدی افراد سعی کنند با روش هایی مثل تن آرامیدگی و توجه به بهداشت خواب خود را آرام کنند اما اگر بهبودی در حالشان ایجاد نشد ترجیحا بدون مراجعه حضوری با پزشک خود مشورت کنند در صورت لزوم مراجعه حضوری نیز بهداشت فردی را رعایت کرده و از ازدحام در سالن های انتظار مراکز درمانی بپرهیزند . 

وی گفت : با توجه به آسیب پذیری سالمندان در برابر این بیماری و ضرورت توجه به سلامت جسم و روان آنها باید اقدماتی همچون ورزش ، تغذیه سالم و مناسب و حفظ تعاملات اجتماعی با رعایت نکات بهداشتی اقدام شود .