ورزش کبدی هر چند که به نام کشور هند سند خورده است اما با فرهنگ ایرانی بیگانه نیست و از قدیم‌الایام در بیشتر مناطق کشور با نام‌های مختلف در جریان بوده است؛ بازی که در اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی، خراسان، گلستان، مازندران، هرمزگان، بوشهر، فارس و اصفهان به نام زو شناخته می‌شود و در استان گیلان شیرین‌دودو، در خوزستان اش‌تی‌تی و در سیستان کبدی نامیده می‌شود. شاید گستردگی این ورزش در ایران، هند و پاکستان نشان از آن دارد که این ورزش یادگاری از اقوام هندوآریایی است که اکنون با توسعه ورزش‌های بومی و محلی و جهانی‌شدن آنان به یک‌رشته پرطرفدار در سطح جهان تبدیل‌شده است.
این رشته از اوایل دهه ۸۰ قرن بیستم میلادی در سطح آسیا رواج پیدا کرد و مسابقات آن به‌صورت رسمی در قاره کهن برگزار شد با رسمی شدن این ورزش هند و پاکستان به قدرت‌های بلامنازع آن تبدیل شدند و ایران نیز همیشه در جمع چهار قدرت برتر قرار داشت. قدرت‌های دو کشور هند و پاکستان را برخی از کارشناسان به آن خاطر می‌دانستند که این بازی با تمام قواعد و مقررات این کشورها به سطح جهانی راه پیداکرده است و دیگر کشورها باید از آن تبعیت کنند.
کبدی برای اولین بار به‌عنوان یکی از رشته‌های نمایشی در بازی‌های آسیایی در سال ۱۹۸۲ دهلی‌نو شرکت و برای اولین بار نیز در بازی‌های آسیای پکن در سال ۱۹۹۰ به‌عنوان یک‌رشته رسمی شرکت داده شد. هندوستان، پاکستان، ایران، ژاپن، بنگلادش، مالزی، سریلانکا، کره جنوبی، ترکمنستان، افغانستان، تایلند، نپال، چین، مالدیو، بوتان، قرقیزستان، قزاقستان و اندونزی در آسیا و آلمان، آمریکا، ترکیه و یونان در سطح جهان از کشورهایی هستند که این رشته را به‌صورت رسمی و حرفه‌ای برگزار می‌کنند.
با گذشت دو دهه از رسمی شدن این بازی ایران همچنان در تعقیب این دو کشور بود و توانست در نخستین گام تیم پاکستان را کنار بزند و خود در جایگاه دوم قرار گیرد؛ جایگاهی که تصور کسب سکوی نخست در آن سخت بود و هند همچنان بر بام جهان قرار گرفت. ایرانی‌ها به‌ویژه ورزشکاران استان‌ها سیستان و بلوچستان و گلستان در این رشته تبحر خاصی داشتند و برخی از آنان در کشور هند لژیونر شدند.
توسعه کبدی و تمرکز بر استعدادیابی در این رشته موجب شد تا ایران در سال ۱۳۸۹ عنوان نایب‌قهرمانی آسیا را پس از هند کسب کند و این عنوان در بخش مردان به دست آمد اما توسعه کبدی به مردان منتهی نشد و در ادامه تیم زنان ایران نیز گام در رقابت‌های آسیایی گذاشتند. تیم مردان ایران در بازی‌های آسیایی ۲۰۱۴ اینچئون در فینال مسابقات با نتیجه ۲۵ بر ۲۷ مغلوب هند شدند تا انتظار برای کسب مدال طلای این رشته چهار سال دیگر تمدید شود.
انتظاری که در جاکارتا اندونزی به سرآمد و تیم ایران توانست در ۲ بخش زنان و مردان طلا ضرب کند. کسب این ۲ مدال طلا که با غلبه بر هند به دست آمده بود موجب شگفتی شد؛ شگفتی که در بخش زنان بیش از مردان به چشم آمد.
دیدار نهایی مسابقات کبدی مردان بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ جاکارتا در حالی بین ایران و کره برگزار شد که ملی پوشان کشورمان در یک بازی کاملا برتر و تماشایی موفق شدند ۲۶ بر ۱۶ به برتری رسیده و مدال طلای این دوره را از آن خود کنند. کبدی کاران ایران با شکست هند، مدعی اول قهرمانی به فینال رسیده بودند، توانستند برای نخستین بار قهرمان شوند.
در بخش زنان نیز تیم ملی کبدی دختران ایران در دیدار فینال بازی‌های آسیایی ۲۰۱۸ به مصاف هند رفت که در پایان با نتیجه ۲۷ بر ۲۴ به برتری رسید و مدال طلا را از آن خود کرد. تیم ملی کبدی دختران ایران در مرحله گروهی این بازی‌ها با بنگلادش، کره جنوبی و چین تایپه هم‌گروه بود که مقابل کره و بنگلادش به برتری رسیده و مقابل چین تایپه شکست‌خورده بود. آن‌ها در نیمه‌نهایی مقابل تایلند نیز به برتری رسیدند و با پیروزی مقابل هند به مدال طلا رسید.
به نظر می‌رسد تدبیر فدراسیون برای توسعه کبدی در ایران به یک راهبرد مهم و درازمدت تبدیل‌شده است؛ راهبردی که توانست غول هندی را از پیش رو بردارد و به سلطه چند دهه هندی‌ها بر این ورزش پایان دهد. تیم هند در حالی در دو رقابت مهم آسیایی مغلوب ایران شد که در بازی‌های آسیایی به‌طور معمول بهترین ستاره‌ها برای کسب مدال راهی دهکده بازی‌ها می‌شوند.
به نظر می‌رسد که هنرنمایی لژیونرهای ایرانی در لیگ هند و استعدادیابی فدراسیون در این رشته اکنون کبدی کشور را در مرحله شکوفایی قرار داده است.
نظر شما