هدایای روسای جمهور ایران در معرض نمایش عمومی

از سال های دور، تابستان فصل سفر و گردشگری بود، خانواده‌ها  به فرزندانشان قول سفر در روزهای آفتابی را می دادند و آنها نیز امتحانات خردادماه را به عشق سفر این ایام  به پایان می رساندند.

اما این تابستان خبری از سفر نیست یا دست کم اینطور توصیه می‌شود. شیوع کرونا در سراسر جهان و ایران برنامه ریزی های بسیاری را به هم زده است.

البته مسئولان گردشگری دست روی دست نگذاشتند و معتقدند نمی‌توان مجموعه های گردشگری را تعطیل کرد و قطعا برخی از افراد در این روزها به سفر می‌روند. حال باید سفر ضابطه‌مند را تبلیغ کنیم تا هتل و دیگر مراکز گردشگری شیوه نامه‌های بهداشتی را رعایت کنند و مردم آسوده خاطر به سفر بروند.

موزه ها هم که همزمان با شیوع کرونا از اسفند ماه در ایران تعطیل شدند، اکنون خبری از تعطیلی مجدد آنها نیست.

محمدرضا کارگر مدیر اداره کل موزه‌ها می‌گوید: تعطیلی فضاها و بناهای تاریخی در هر استان بر اساس دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا به  عهده آن استان است و هیچ اعلام سراسری برای تعطیلی موزه‌ها نداریم.  

هدایای رئیس جمهوری به موزه هنرهای زیبا می‌رود

محمد رضا کارگر مدیر موزه‌های وزارت میراث فرهنگی از نمایش هدایای رئیس جمهوری در موزه هنرهای زیبا واقع در سعدآباد خبر داد.

وی با اشاره به سابقه اهدای هدایای روسای جمهور گذشته گفت: حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی هدایای خود را به وزارت میراث فرهنگی اهدا کردند، در دوره‌های قبل از ریاست جمهوری مقام معظم رهبری به دلیل کوتاهی دوره دولت موقت و ریاست جمهوری شهید رجایی  چنین موضوعی مطرح نبود تا این که مقام معظم رهبری هدایای خود را به موزه‌های آستان قدس اهدا کردند. پس از آن آیت الله هاشمی رفسنجانی این هدایا را به موزه‌ای در رفسنجان اهدا کردند و رئیس دولت اصلاحات هدایا را در اختیار ساختمان هدایای ریاست جمهوری در ساختمان شماره ۲۴۰ سعدآباد که متعلق به ریاست جمهوری بود، قرار دادند.

وی گفت: نمایش هدایا در یک موزه مستقل، معمولا روشی است که بسیاری کشورها از آن استفاده می‌کنند زیرا چنین هدایایی متعلق به مردم است و با گذر زمان بخشی از میراث آن کشور محسوب می شود.

کارگر درباره مکانی که برای نمایش هدایای نفیس رئیس جمهوری در نظر گرفته شده است، گفت: وزارت میراث فرهنگی در نظر دارد مکانی مستقل نمایش این هدیا اختصاص دهد ولی تا تعیین این مکان، این هدایا در طبقه سوم موزه ‌هنرهای زیبا سعدآباد به نمایش در می‌آیند.

پیش از این محمدحسن طالبیان معاون میراث‌ فرهنگی از سال‌ها تلاش، در پی پیشنهاد وزیر میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی برای تحویل آثار نفیس، فاخر و ارزشمند هدیه‌شده به رئیس جمهوری در دوره‌های مختلف به این وزارتخانه خبر داد که در نهایت حسن روحانی با این پیشنهاد موافقت کرد.

وی ادامه داد: از این رو برای نخستین بار هدایای فاخر و نفیس مذکور اهدایی به رئیس جمهوری به عنوان اموال میراث‌ فرهنگی ایران به وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی تحویل خواهد شد.

طالبیان این اقدام را نقطه عطفی برای کشور عنوان کرد که برای تداوم این تصمیم و سنت فرهنگی این اشیا و هدایا به محض تحویل در سامانه جام موزه‌های کشور ثبت می‌شود و پس از برنامه‌ریزی‌های لازم و طراحی فضای نمایشی، به‌زودی برای عموم مردم به نمایش گذاشته خواهد شد.

شناسایی بزرگ‌ترین درخت سرخدار هیرکانی در مازندران

محمد صادق طهماسب پور ملکشاه ریئس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری بابل از شناسایی یک اصله درخت تنومند سرخدار با قطر ۱۹۲ سانتی‌متر در جنگل‌های هیرکانی این شهرستان خبر داد که بزرگ‌ترین سرخدار جنگل‌های هیرکانی است.  این درخت سرخدار که دارای ۳۰ متر ارتفاع است و عمر آن به یک هزار و ۲۰۰ سال می رسد، در یک منطقه صعب العبور و در کنار یک پرتگاه قرار دارد.

وی با اعلام این که منابع طبیعی بابل به علت محدودیت های مالی نمی تواند اقدامات امنیتی و پیشگیرانه برای حفظ این میراث ماندگار انجام دهد، گفت: آمادگی داریم با همکاری اداره میراث فرهنگی و دستگاه های مرتبط اقدامات حفاظتی و امنیتی برای این میراث ماندگار ایجاد کنیم.

درخت سرخدار از جمله درختان نادر و در حال انقراض جنگل های هیرکانی شمال است. این گونه درخت به کندی رشد می کند و  هر ۱۰ سال یک سانتی متر بر قطر این درخت اضافه می شود.

در این درخت ماده ای سمی به نام تاکسین یا توکسین وجود دارد که انسان های نخستین از برگ آن نوعی سم مخصوص می ساختند. در حال حاضر از این ماده داروهایی برای درمان سرطان سینه و پروستات ساخته می شود.

کشف اسکلت اسب چهار ساله دوره اشکانی

 علیرضا جعفری زند سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف اصفهان از کشف اسکلت یک اسب چهارساله در کنار گورخمره‌های اشکانی این تپه خبر داد و گفت: حین کاوش به بقایای اسکلت یک حیوان رسیدیم که با تشخیص استخوان‌شناس، این اسکلت متعلق به جسد یک اسب است. نوع دفن این اسب به گونه‌ای که سر به سمت بدن حیوان برگردانده شد، یک تدفین رسمی را نشان می‌دهد که متعلق به سال‌های اولیه دوره اشکانی است. در این نوع تدفین، جسد حیوان در کنار صاحب آن که فوت شده بود، دفن می‌شد.

وی در ادامه با اشاره به اهمیت این شواهد تاریخی بی‌سابقه در اصفهان افزود: بعضی از گورستان‌های دوره اشکانی که در نواحی شمال ایران شناسایی و کاوش شد نشان می‌دهد که اسب شخص متوفی را در کنارش دفن می‌کردند و این به طور کامل نشان می‌دهد که همین تدفین را در اصفهان هم داریم. کشف این نوع تدفین در تپه اشرف برای تاریخ اصفهان بسیار با اهمیت است چون تاکنون چنین پدیده‌ای در مرکز ایران گزارش نشده بود.

در هفته‌های اخیر و در پی عملیات نجات بخشی آثار تپه اشرف در مسیر خط لوله گذاری آب به سمت شرق اصفهان، ۲ گورخمره اشکانی کشف شد که شواهد بی‌سابقه از دوره تاریخی اشکانی در اصفهان به شمار می‌روند.

به گفته سرپرست هیات باستان شناسی تپه اشرف، در قسمتی که گور خمره، خمره‌های شکسته و استخوان‌ها یافت شده‌اند احتمال وجود یک گورستان اشکانی تشخیص داده شد که حالا با کشف جسد اسب در کنار تدفین انسانی به نظر می رسد  این گورستان بسیار گسترده است.  

آن طور که جعفری زند به خبرنگار ایرنا گفت: جسد این اسب در ضلع شرقی تپه اشرف، جایی که فضای سبز شهرداری قرار دارد و در عمق و سطحی که پیشتر گورخمره ها یافت شده بودند کشف شده است.

این باستان شناس گفت: تدفین اسب و گورخمره‌ها در فاصله نزدیک و در یک سطح پیدا شده‌اند که نشان می‌دهد تدفین این اسب در رابطه با تدفین گورخمره‌ها انجام شده است.

پیشینه دین‌مداری ایرانیان در فهرست ملی فرهنگی ناملموس

 آئین سدره‌پوشی زرتشتیان، مهارت کُشتی‌بافی زرتشتیان، پوشش بانوان زرتشتی، در واپسین نشست شورای ملی ثبت میراث‌ فرهنگی ناملموس ایران، به‌عنوان میراث‌فرهنگی ناملموس ثبت ملی شد.

آیین سِدره‌پوشی جشنی است که خانواده‌های زرتشتی برای فرزندان خود هنگام رسیدن به سن هوشیاری و مسئولیت‌پذیری برگزار می‌کنند. هر دختر و پسر در خانواده‌ زرتشتی، هنگامی که آموزش‌های پیامبرش را درک ‌کند برای او جشن سدره‌پوشی برپا می‌شود. او آیین نیاکان خود را می‌پذیرد و پیمان می‌بندد سفارش‌های آیین راستی را در زندگی به کار گیرد. نوجوان زرتشتی با سدره‌پوش شدن، آیین نیاکان خود را می‌پذیرد و با پیروی از راستی به آن پایبند می‌شود.

فروش استثنایی قرآن عتیقه ایرانی در یک حراجی

 یک نسخه قرآن عتیقه ایرانی متعلق به دوره حکمرانی تیموریان یا آق‌قویونلوها، در یک حراجی به قیمت استثنایی ۷ میلیون پوند به فروش رفت.  یک قرآن عتیقه ایرانی متعلق به قرن پانزدهم میلادی در حراجی کریستیز لندن به قیمت ۷ میلیون و ۱۶ هزار و ۲۵۰ پوند چکش خورد. متن این قرآن نایاب روی صفحاتی طلاکوب شده متعلق به دوره حکمرانی سلسله مینگ در چین، در رنگ‌های سرمه‌ای، فیروزه‌ای، ارغوانی روشن، سبز، نارنجی و کرم حک شده است.  حکاکی عنوان سوره‌ها با طلا در کنار خطاطی و صفحه‌آرایی زیبا و درجه یک، این قرآن نفیس را به یکی از آثار استثنایی و منحصربه‌فرد مزایده «هنر دنیای اسلام و هند» کریستیز تبدیل کرده بود.

براساس پیش‌بینی‌های اولیه انتظار می‌رفت این کتاب با قیمتی بین ۶۰۰ تا ۹۰۰ هزار پوند به فروش برسد اما در کمال شگفتی، قیمت‌های پیشنهادی از مرز ۷ میلیون پوند نیز عبور کرد. جزئیاتی از هویت خریدار این اثر منتشر نشده است.

کرونا مقصدِ بعدی الواح هخامنشی را نامعلوم کرد

جبرئیل نوکنده مدیرکل موزه ملی ایران با اعلام این که هم اکنون ۴۰ لوح دوره هخامنشی در موزه قزوین برای بازدیدکنندگان به نمایش درآمده، گفت: با شیوع کرونا ایستگاه بعدی برای نمایش این گِل‌نبشه‌ها نامعلوم است.

وی  با اعلام این که موزه قزوین نخستین مقصد الواح هخامنشی پیش از وقوع کرونا تعیین شده بود، گفت: هم اکنون ۴۰ گل نبشته در موزه قزوین برای بازدید عموم قرار گرفته اما مقصد بعدی این الواح به دلیل همه گیری کرونا معلوم نشده است.

وی افزود: پیش از این شیوه‌نامه‌های بازدید از الواح هخامنشی تدوین و در اختیار استان‌های علاقمند قرار گرفته بود اما در شرایط کنونی شیوه‌نامه جدید دوره کرونا باید در بازدید از موزه‌ها و همچنین بازدید از الواح رعایت شود. هم اکنون کارشناسان وزارت میراث فرهنگی بر رعایت این شیوه‌نامه در قزوین نظارت کامل دارند.

نوکنده گفت: استان‌های مختلف از جمله زنجان و فارس علاقمند نمایش این الواح در موزه هایشان بودند که فعلا تا پایدار و عادی شدن شرایط صبر می‌کنیم.

وی درباره الواحی که در موزه قزوین قرار دارد، گفت: سعی شد ۴۰ لوح که به موضوعات مختلف اشاره دارد از جمله زنان، کاتبان و تولید غذا برای بازدید همگان در اختیار موزه استان قزوین قرار گیرد. البته همچنان برخی از الواح هخامنشی در موزه ملی و مابقی در مخزن این موزه قرار دارد.

سه رشته صنایع دستی بوشهر احیا شد

 لیلا رحیمی معاون صنایع دستی اداره‌کل میراث فرهنگی استان بوشهر گفت: سه رشته صنایع دستی فراموش شده این استان شامل کلاه حصیری، چوقه (چوکه) و گلیم دست بافت در سال‌های اخیر باز زنده‌سازی شده‌است.

وی با بیان اینکه صنایع دستی بوشهر با فرهنگ و آداب و رسوم این منطقه گره خورده‌است و احیای آن احیای فرهنگ این استان است، افزود: در بازدید از مناطق روستایی تلاش می‌کنیم با شناسایی صنایع دستی دیرین استان آنها را احیا کنیم تا به زندگی مردم باز گردد.

وی اضافه کرد: بسیاری از صنایع دستی استان بوشهر که در بازدید از مناطق روستایی شناسایی می‌شود کاربرد بالایی در زندگی روزمره امروز دارد و می‌تواند در زندگی مردم حضور داشته باشد.

رحیمی گفت: احیای صنایع دستی یک اقدام تدریجی است که با شناسایی دست ساخته‌ای که در زمان حاضر کمتر تولید می‌شود در بازدیدهای کارشناسان صنایع دستی استان از مناطق روستایی آغاز می‌شود و سپس با تشکیل پرونده در اداره میراث فرهنگی استان و طرح در کمیته صنایع دستی کشور، برای احیای آن برنامه‌ریزی می‌شود.

حوادث اخیر ۲ اثر تاریخی شوشتر در شورای تامین بررسی می شود

حسین پنبه دانه فرماندار شوشتر گفت: حوادث اخیر در ۲ بنای تاریخی شوشتر به صورت ویژه در شورای تامین این شهرستان بررسی می شود. آثار تاریخی این شهرستان بخشی از هویت و تمدن کشور محسوب می شوند که اهمیت حراست از آنها نیز برای ما  چند برابر است.

وی افزود: قرار است دستگاه های مربوطه حوادث اخیر کلاه فرنگی و خانه تاریخی مرعشی را بررسی و گزارش کامل آن را برای مطرح شدن در شورای تامین این شهرستان ارائه دهند. البته نیاز است یگان حفاظت میراث فرهنگی نیز برای توجه به این آثار همت مضاعفی داشته باشد. بدون شک با عوامل این حوادث برخورد جدی و قاطع می شود.

 در چوبی و قدیمی خانه تاریخی مرعشی در شوشتر به آتش کشیده شد و بخش هایی از اثر کلاه فرنگی نیز برای چندمین بار متوالی توسط افراد ناشناس تخریب شد.

شیوه‌نامه ورود گردشگران خارجی به ایران بررسی شد

ولی تیموری معاون گردشگری گفت: با توجه به ضرورت های موجود در حوزه تبادلات گردشگری و اقدام برخی از کشورها به ویژه کشورهای همسایه جهت بازگشایی تدریجی مرزها، نیاز است جمهوری اسلامی ایران نیز ضمن اقدام جهت تعریف پروتکل‌های بهداشتی، بستر مورد نیاز و ضابطه‌مند برای پذیرش گردشگران بین‌المللی را در کشور ایجاد و فرآیند مورد نظر را از طریق نهادهای بین‌المللی اطلاع‌رسانی کند.

وی افزود: بر این اساس با ارائه سازوکارهای لازم، مشخص شدن ظرفیت ها و بررسی محدودیت‌ها از سوی دستگاه‌های فرابخشی، چارچوب پروتکل و ساختار فرآیند مطلوب ورود گردشگران خارجی به ایران در دوران همزیستی با کرونا شکل خواهد گرفت.

تیموری خاطرنشان کرد: اقداماتی نظیر گرفتن تست بیماری کرونا ( PCR) در فرودگاه‌ها، تب‌سنجی، دریافت گواهی سلامت، حمایت از گردشگرانی که در مقصد دچار بیماری کووید۱۹ می‌شوند، در نظر گرفتن محیط قرنطینه و غیره بخشی از اقدامات در نظرگرفته در پروتکل‌های اطلاع‌رسانی شده از کشورهای مختلف است.

معاون گردشگری با اشاره به اینکه قطعا تمرکز بر بازارهای هدف گردشگری، اولویت نخست گردشگری ورودی وزارت متبوع خواهد بود، تاکید کرد: با توجه به اینکه کشورهای همسایه اقدام به برنامه‌ریزی و اعلام زمان‌بندی بازگشایی مرزها کرده‌اند و با تعریف پروتکل‌های مربوطه سازوکار ورود گردشگران را شکل داده‌اند، لذا نیاز است به سرعت فعالان صنعت گردشگری کشور به علت افزایش رفت و آمدهای بین‌المللی از پروتکل‌های ورود و خروج گردشگران آگاهی پیدا کنند.

وی تصریح کرد: همچنین در پی بازگشایی مرزهای کشورهای همسایه، نیاز است گردشگرانی که از کشور خارج و مجدداً قصد بازگشت دارند نیز با طی پروتکل‌های بهداشتی برای ورود به کشور آماده شوند.

سایت‌های متخلف خرید و فروش اموال تاریخی فیلتر می‌شوند

 سردار امیر رحمت‌اللهی فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی از اعتماد دادستانی کل کشور به این یگان براساس عملکرد ارائه شده و دسترسی به سامانه برخط دادستانی کل کشور خبر داد و گفت: بلافاصله پس از تشخیص وقوع عمل مجرمانه در فضای مجازی، مداخله و کمتر از ۴۸ ساعت با سایت‌های متخلف و غیر مجاز خرید و فروش اموال تاریخی برخورد قانونی می‌شود و سایت‌ها بلافاصله فیلتر خواهند شد.

فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی کشور تصریح کرد: عده‌ای سعی می‌کنند با از بین بردن فرهنگ، اهمیت آن را کمتر کنند و موضوعاتی را که بسیار حائز اهمیت است، عادی جلوه دهند. اگر هرگونه خدشه‌ای به فرهنگ وارد شود به یک بخش یا کل کشور صدمه وارد می‌شود به‌همین دلیل با حساسیت این موضوع را دنبال می‌کنیم.

سردار رحمت‌اللهی افزود: ما موظف هستیم از میراث‌فرهنگی کشور به‌عنوان یک وظیفه ملی امانت‌داری کنیم، این میراث از نسل‌های گذشته رسیده و باید به نسل‌های آینده نیز منتقل شود، همه مردم باید در این زمینه همکاری و کمک کنند.

او تصریح کرد: موضوع میراث‌فرهنگی به‌اندازه‌ای اهمیت دارد که در قانون مجازات اسلامی، قانون‌گذار در تقسیم‌بندی‌ها، جرائم علیه میراث‌فرهنگی را در ردیف جرائم علیه امنیت قرار داده و استثنائاً در مواردی گفته است که شروع به جرم نیز به‌عنوان جرم شناخته می‌شود.

فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی کشور درباره جرائم در فضای مجازی گفت: آمار جرائم در فضای مجازی از رشد فزاینده‌ای برخوردار است و دلایل متعددی دارد، مهم‌ترین دلیل آن این بوده که تعقیب کردن آن سخت است.

او افزود: در برخی موارد ما با مجرم به‌شکل مستقیم برخورد می‌کنیم، ادوات حفاری و شی‌ء تاریخی غیرمجاز آن‌ها را ضبط می‌کنیم. قانون در این موارد صراحت دارد اما فضای مجازی از ظرافت‌های خاصی برخوردار است.

پیاده‌سازی حساب‌های اقماری گردشگری در کشور با ازسرگیری سفر

علیرضا رحیمی مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و حمایت از توسعه گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی گفت: با وجود آمادگی برای اجرای حساب‌های اقماری در کشور از آغاز سال جاری، به‌دلیل شیوع بیماری کرونا و رکود در بخش سفر، امکان اجرای آن فراهم نشد که با توجه به از سرگیری سفرها این طرح وارد فاز اجرا می‌شود.

وی با اعلام این خبر افزود: اواخر سال گذشته قرارداد استقرار حساب‌های اقماری گردشگری (TSA) در چارچوب نظام جامع آماری گردشگری بین این وزارتخانه و مرکز آمار ایران به‌منظور ایجاد ابزار بررسی منافع حاصل از صنعت گردشگری، امکان سنجش بهره‌وری صنعت گردشگری، میزان اشتغال‌زایی و محاسبه گردشگری در حساب‌های ملی کشور به امضا رسید.

او افزود: به‌دنبال اقدام‌ها و هماهنگی‌های انجام شده با سازمان جهانی جهان‌گردی، سازمان برنامه ‌و بودجه کشور، مرکز آمار ایران و بانک مرکزی، بستر لازم به‌منظور پیاده‌سازی و استقرار حساب اقماری گردشگری (TSA) از ابتدای سال جاری در کشور فراهم شد.

مدیرکل دفتر برنامه‌ریزی و حمایت از توسعه گردشگری وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی با تأکید بر اینکه هدف کلی از تهیه حساب اقماری گردشگری (TSA) سنجش اثرات اقتصادی گردشگری در کشور به‌صورت سالانه است، خاطرنشان کرد: با وجود آمادگی برای اجرای حساب‌های اقماری در کشور از آغاز سال جاری، متأسفانه به‌دلیل شیوع بیماری کرونا و رکود در بخش سفر، امکان اجرای آن فراهم نشد، که با توجه به از سرگیری سفرها این طرح وارد فاز اجرا خواهدشد.

شناسایی پادگان زیرزمینی قاجاری در شرق بجنورد

احمدرضا رحیم زاده رییس اداره میراث‌ فرهنگی، گردشگری و صنایع‌ دستی بجنورد از شناسایی یک پادگان قدیمی زیرزمینی، احتمالا مربوط به دوران قاجار، در محدوده روستای «قزلقان» از توابع بخش گرمخان این شهرستان خبر داد.

 رحیم زاده محوطه این پادگان تاریخی را حدود ۴ هزار متر دانست و اظهار داشت: این اثر تاریخی که به عنوان پادگانی زیرزمینی مورد استفاده قرار می گرفت، در ارتفاعات منتهی به روستاهای نجف‌آباد، قزلقان و قلعه جق بجنورد واقع شده، و هنوز مطالعه و بررسی در منطقه برای شناسایی تمام بخش ها و قسمت های آن در حال پیگیری است.

وی این اثر را مربوط به اواخر دوره قاجار و احتمالا ابتدای دوره پهلوی اول دانست و افزود: با نهایی شدن شناسایی این اثر تاریخی، پرونده آن برای ثبت در فهرست آثار ملی تدوین و ارسال می‌شود.

رحیم زاده گفت: این پادگان کهن نظامی دارای دهلیزها و راهروهای طولانی زیرزمینی است که بخش هایی از آن به عنوان استراحتگاه، نانوایی، محل استحمام سربازان و نیز نگهداری اسب و چهارپایان مورد استفاده بوده است.

رییس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی بجنورد افزود: این اثر با راهروهایی پیچ در پیچ به نوک تپه ای در بالای پادگان می رسیده که گمان می رود برای مقابله با حملات ترکمن های متجاوز از کشور همسایه و نیز روس ها ساخته شده است.