«جوسپ بورل» با ایراد سخنانی در نشست مجازی «گفت وگوهای مدیترانه» رم تصریح کرد که تمام اعضای برجام به طور یکپارچه نسبت به خروج یکجانبه آمریکا از این توافق منتقد هستند. وی با اشاره به ضرورت حفظ برجام تصریح کرد که هیچ جایگزین موثری برای این توافق وجود ندارد.
بورل یادآور شد که برای رسیدن به توافق برجام ۱۲ سال مذاکره انجام شد تا طرف‌ها اختلاف نظرها را کنار گذاشته و بایکدیگر سازش کنند.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا برجام را توافقی دوسویه خواند که بر اساس آن ایران دست از توسعه برنامه‌های هسته‌ای خود بر می‌دارد تا در ازای آن باب همکاری‌های اقتصادی و سرمایه گذاری باز شود.
بورل برجام را توافقی موفقیت آمیز برای دیپلماسی اروپایی و سیاست چندجانبه گرایی خواند و افزود: برجام طبق وعده‌هایی که در آن داده شده بود کار می‌کرد و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ۱۵ بار تائید کرد که ایران به تعهداتش طبق این توافق عمل کرده است.
وی ضمن ابراز ناخرسندی از خروج یکجانبه آمریکا از این توافق، تصریح کرد: بعید می‌دانم هیچ دولتی در آمریکا بتواند جایگزین مسالمت‌امیزی غیر از برجام ارائه کند که بتواند فعالیت‌های هسته‌ای ایران را کنترل کند
بورل سپس تصریح کرد: اما ما هم باید به تعهداتمان عمل کنیم. نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که ایران به تعهداتش ذیل برجام برگردد بدون اینکه از مزایای اقتصادی این توافق بهره‌مند شود.
وی ابراز امیدواری کرد که دولت بعدی آمریکا تصمیم خردمندانه‌تری را اتخاذ کند.
دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا اردیبهشت ماه سال ۱۳۹۷ به صورت یکجانبه و غیرقانونی کشورش را از برجام خارج کرده و تحریم‌های رفع شده به واسطه این توافق را علیه ملت ایران بازگرداند.
کشورهای اروپایی طرف برجام که تلاششان برای متقاعد کردن ترامپ برای باقی ماندن در برجام شکست خورده بود، ابتدا قانون مسدودساز اتحادیه اروپا را برای جلوگیری از خروج شرکت‌های اروپایی از ایران فعال کردند که کارآیی چندانی نداشت.
اروپا سپس اقدام به تأسیس ساز وکاری برای انجام تبادلات مالی میان ایران و شرکت‌های اروپایی بدون نیاز به نظام مالی آمریکا کرد که در بهمن ماه سال ۱۳۹۷ با تأسیس شرکت «اینستکس» عملی شد.
تهران نیز تلاش کرد توافق هسته‌ای را به شرط عمل دیگر طرف‌های این توافق به تعهداتشان، حفظ کند اما با گذشت نزدیک به دو سال و ناتوانی طرف‌های اروپایی به تعهدات برجامی، گام‌های کاهش تعهدات خود را در بازه زمانی شصت روزه آغاز کرد.
براین اساس، ایران ۱۵ دی‌ماه ۱۳۹۸، با صدور بیانیه‌ای آخرین گام کاهش تعهدات برجامی خود را اعلام کرد که طبق آن، تهران دیگر هیچ محدودیتی در حوزه عملیاتی (شامل ظرفیت غنی‌سازی، درصد غنی‌سازی، میزان مواد غنی‌شده، و تحقیق و توسعه) نخواهد داشت و از این پس، برنامه هسته‌ای ایران فقط براساس نیازهای فنی خود پیش خواهد رفت و همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز طبق روال ادامه می‌یابد.
ایران بارها اعلام کرده که اگر سایر طرف‌های باقی‌مانده در برجام تصمیم بگیرند تعهدات خود را مطابق با توافق اجرا کنند، گام‌های کاهش تعهدات برجامی ایران قابل بازگشت خواهد بود.
نظر شما